Progreso/Triesma Yaro/Numero 28/Das heilige Buch

← Kontenajo ← Advoko a l’Esperantisti

TRIESMA YARO PROGRESO No28 Junio 1910 Das heilige Buch da A. Haugg—Libri

Ido-stenografo →

Temo : Kritiko di Esperanto

[ 244 ]Das heilige Buch, da A. Haugg (Pionier‑ Bibliothek, nⁱ 1-2, broshuro de 30 pagini). — Ica broshuro esas destinata informar la publiko, e mem multa Espe­ran­tisti, pri la Fundamento e sa signifiko. Ol kontenas la prefaco da Zamenhof ad la Fundamento, kun komenti pruntita de la max ortodoxa Espe­ran­tisti : Zamenhof dicis, ke la Fundamento restos netuchebla til ke la guver­nantari adoptos oficiale Esperanto ; la « fideluloj » deklaras, ke li nultempe tuchos la Fundamento, mem se la guver­nantari propozos adoptar Esp. kun kondiciono di ula reformi. On deklaras, ke on ne volas reformar la linguo, por ne nocar la tante precoza « literaturo » di Esperanto ; e samtempe on konfesas, ke la til nuna verkaro ne havas « praktikal intereso », e ke Esp. « ne ja penetris la praktikal uzado » ; « nek la komercala, nek la industriala, nek la ciencala mondo uzas ol generale ». La linguo devas evolucar « tute libere », sen ula « legifado », sen ula violento ; sed samtempe on persekutas e boikotas omna ti qui uzas o provas uzar kelka nuva vorti o formi ; ube do esas la posibleso di « libera evoluco » ? Tala esas la grosa e shaminda kontredici di la fanatiki. L’autoro opozas a la « santa libro » la « konoci di la linguistiko » e « la legi di la logiko », qui konstitucas la vera fundamento di nia linguo, e finas per komparo inter Esp. e Ido.