Page:Progreso - 1a yaro.pdf/60

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.
46
PROGRESO

tekstoj, kiujn oni devas tuj deĉifri, sen prepariĝo. Nu, en tia okazo la digramoj liveras apogon familiaran, dum la fonetika ortografio erarigas kaj trompas la okulon, ofendas la akiritajn kutimojn, kaj riskas igi malbone legi kaj malbone elparoli. Oni ne devas bezoni (kiel diradis Dro Javal pri la supersignitaj literoj de Esperanto) « montrilan foston » apud ĉiu litero; oni devas diveni ĝian sonon kaj rekoni la vorton unuavide, sen antaŭa instruo nek prepariĝo. Je tiu praktika vidpunkto de la propagando de L I., la du digramoj estas nepre necesaj.

« Tiu diskutado estis fermita per la sekvanta decido, farita de 4 voĉoj kontraŭ 2 (la sola kiu ne estis farita unuvoĉe)[1] :

« La Komitato alprenas en la Lingvon internacian la du digramojn CH kaj SH kun la sono, kiun ili havas ordinare en angla lingvo. »

Unu membro de la Komitato proponis anstataŭi la ŭ konsonanton per w; sed So Jespersen rimarkigis, ke la angla konsonanto w ne havas precize la saman sonon kiel la ŭ, vokalo nesilaba, kiu komponas la diftongojn aŭ, eŭ. Cetere, la w difektus la aspekton de vortoj internaciaj, kiaj Augusto, Europo ».



ESPERANTO PROPRAJO DI L’ ESPERANTISTI?

On expresis sat ofte, recente, l’opiniono, ke Esperanto apartenas propre a l’ Esperantisti, quale la franca linguo a la Franci, la angla a la Angli, e c., e ke nulu havas yuro tuchar a ca linguo sen la permiso di ti, qui ol uzas; plue, ke ci soli esas kompetenta por decidar pri la plubonigi, quin on povas dezirar en olu.

Ca aserto, semble justa, fondesas sur plura gravas miskompreni. Unesme, ne esas justa dicar, ke nacionala linguo « apartenas » a la naciono, qua uzas ol; nam la stranjeri povas ol lernar, e, per co mem, li deformas ol koncie o nekoncie; or nula autoritato, nula sanciono povas impedar

  1. Soj Couturat kaj Leau sekretarioj, sed ne membroj, de la Komitato, ne partoprenis al tiu voĉdono. Ilia opinio estis kompreneble tiu de la plimulto de la Komitato.