Page:Progreso - 1a yaro.pdf/103

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.
89
LINGUALA QUESTIONI

kaj, post ili, la montaj herbejoj aŭ la akraj kaj ŝtonegaj suproj, kiuj, gajigitaj de milspecaj alpaj floroj, leviĝas ĝis du mil metroj. … La alpistoj amantaj la plej malfacilajn suprenrampadojn ne povas esti malkontentaj, kaj la kolektantoj de kreskaĵoj, papilioj, insektoj aŭ konkoj tie trovas multajn maloftajn specojn. (Esperantaj Prozaĵoj, p. 34).

tala herbeyi o l’ akuta e rokoza supraji, qui, gayigita da milspeca alpala flori, su levas til dumil metri. … La alpisti amanta la max malfacila acensi ne povas esar malkontenta, e la kolektanti di planti, papilioni, insekti o konki trovas ibe multa rara speci.





Esperantulo.

On savas, ke por simbolizar omna mallogikaji ed idiotismi di Volapük, Kerckhoffs uzis exemplo ipsa di tala mallogikajo, nome Tikālin[1] : tik pensar, -āl kozo abstraktita, do tikāl spirito, mento (ne menso, quale kelka Esperantisti dicas). Nun, -in indikas substanco kemiala (do materyala); tikātin signifikis do, en Volapükalkoholo (quan kelka lingui indikas per la sama nomo spirito). Co esis bonega exemplo de la mallogikeso, per qua Sinioro Schleyer formacis sa derivaji, sequante blinde la exemplo di nia lingui (kompreneble, precipue di la sua), e kopiante sklave lia idiotismi.

Tute same, ni titolizos Esperantulo omna idiotismi e mallogikaji di Esperanto, precipue en la derivado. Pro co ke on uzas, tute sen neceseso, la sufixo ul por substantivigar omna adjektivi, e mem la participi pasiva (kaptitulo, konatulo…), on devas logike uzar ol por substantivigar la participi aktiva; e co esis ja facata da rusa samideani, qui uzis ex. la vorti parolantulo, verkintulo, legantulo, e c. Nu, se ca metodo esas justa, Dro Zamenhof eroris, kande il prenis quale pseudonimo Dro Esperanto : il devis, analogie, su nomizar Esperantulo, e konseque sa linguo (la Zamenhof’a linguo, a qua on juras blinda fideleso!) devas nomesar, ne Esperanto, sed Esperantulo.

Yen kelka exempli di ca Esperantulo. La « fideluloj » (quin ni nomos simple « fideli ») ripetas quale devizo ca versi di la Maestro :

« Nur rekte, kuraĝe kaj ne flankigante,
Ni iru la vojon celitan! »

Nu, quon signifikas la verbo flankiĝi? Malkompozez : vu trovas : iĝi flanko; c. e. la fideli promisas, ke li nultempe divenos flanki! Li volas dicar, ke li ne flankiros, c. e. iros ad flanko.

Altra poemo di la Maestro kontenas ica verso :

« Levos la kapon ni kun fiero. »

  1. Videz Histoire de la Langue universelle, p. 145.