117
Papoewa, sè èèntarè bhădhăn kaoelă ghǎpanèka, boeloena mano' bhoeroe èkatjondhoek, dhăddhi rarengghănna oboe'na.
Samangkèn kaoelă nerrossaghiă tjarètana sè èpondhoeghi bhǎdhǎn kaoelă bă'ări' èngghǎrowa. Sareng orèng Papoewa onèng ongghoe djhă' paḍătengnga towan ghăpanèka ta' asaddjhǎ djhoebǎ', ladjhoe paḍă apara'.
Saamponna ollè ḍoewă arè sè sarmo pas tjè' saèna. Sanaddjhăn kaoelă ta' ngartè ka otja'na, sabăb bănnèan sareng otja' Maladjoe otabă Djhăbă, anangèng sareng èsarat bhisaos èngghi ngartè ponapa sè èkareppaghi.
Răng-bhărăng ponopa bhisaos, sẽ èbhăkta kaoelă, terro ètèngghoă, pas èghoe'-tegghoe', ètalèktèkè; tapè kaoelǎ kodhoe djătna, sabăb manabi kèngèng èngghi pas èkètjo' èbhăkta bhoeroe. Dhinèng sè sanget èkaterroè răng-bhǎrăng sè dări konèngan sareng bessè, mèlaèpon sareng bhǎdhăn kaoela èdjăgă djha' kantos kèngèng èkètjo'.
E sèttong tempo towan nodhoeăghi pèstol (pèlpol) kotong, dhǎddhi ollè ètèngghoe sareng ètegghoe' ta' ngo- bătèrè. Sandjhăta lanang ghăpanèka pas èrebbhoe', èghibă alènglèng sambi rèng-tjerrèngan malèngpèngngè kopèng.
Towan aparèng èsarat (tandhă) djhă' sè ètegghoe' ghă- panèka kèngèng èpanèngghăr ka djhăoena. Kaoelă pas ngala' kopè èsabă' è kennengngan sè abkă nambhăn, ladjhoe èsoro pana ka orèng Papoewa bhoeroe, nangèng panana ta napa'. Towan ladjhoe ngèssè'è pèlpolla, tapè orèng ghăpanèka ta' onèng; kopè pas ètèngghär, tjetṭṭar..... kopèna antjor. Orèng Papoewa takerdjhǎt mèreng tjeṭṭarra pèlpol, pas paḍă bhoeroe ngètek ka romana. Tja-kantja pandjhoerit paḍă aghellă'ăn. Sareng orèng sè paḍă ngètek bhoeroe nangalè kaoelǎ sadhădjă ghi' pagghoen bhisaos, ladjhoe băngal kalowar apara', tapè ta' băngal negghoe' pèlpol polè.