Derewiszcze, mała wś w środku pow. rzeczyckiego, nad rz. Wiś, miejscowość poleska.
Derewlany, wś, pow. Kamionka strumiłowa, nad Bugiem, o 9 kil. na półn.-zach. od Buska, a o 15 kil. na połud.-wschód od Kamionki strumiłowej, zaś o 8 kil. w tym samym kierunku od wsi Tadanie, w lasach, piaskach i moczarach. Przestrzeń: Posiadł. więk. roli ornej 485, łąk i ogr. 199, past. 29, lasu 206; pos. mn. roli or. 585, łąk i ogr. 271, past. 9, lasu 22 morg austr. Ludność: rzym. kat. 82, gr. kat. 475, izrael. 17: razem 574. Należy do rzym.-kat. parafii w Tadaniu; gr. kat. parafią ma w miejscu, należącą do dekanatu buskiego; do tej parafii zaliczoną jest filialna cerkiew Przemienienia Pańskiego w Spasie z 420 duszami gr. kat. obrządku. W tej wsi jest szkoła filialna 1-klasowa i kasa pożyczkowa z funduszem zakładowym 208 złr. w. a. Właściciel większej posiadłości: Rozalia hr. Zamoyska. B. R.
Derewna, wś i dobra we wschod.-połudn. stronie pow. nowogródzkiego, w gm. nowomyskiej (ob. Nowa Mysz), w 3 okr. polic. nowomyskim, w 3 okr. sądowym, w 4 okr. wojsk. darewskim, w par. kat. nowomyskiej; dobra te są dziedzictwem Brzozowskich, mają obszaru 1924 mor., gleba dobra, łąki obfite, gospodarstwo niedbałe. Al. Jel.
Derewnia (z Niedziednią), wś, pow. żółkiewski, nad potokiem Derewenka, dopływem Bugu, w niskiej, płaskiej, piaszczystej, bagnistej i leśnej okolicy, o 11 kil. na północ od Żółkwi, o 12 kil. na południowy zachód od Mostów wielkich, o 3 kil. na północny zach. od gościńca krajowego żółkiewsko–sokalskiego i stacyi pocztowej we wsi Turynce; dwór leży na półwyspie utworzonym przez stawek. Przestrzeń: posiadł. więk. roli or. 339, łąk i ogr. 397, past. 8, lasu 1945; pos. mn. roli or. 1437, łąk i ogr. 1439, past. 232, lasu 55 mórg austr. Ludność: rzym. kat. 75, gr. kat. 1111, izrael. 96: razem 1282. Należy do rzym. kat. parafii w Żółkwi; grec.-kat. par. ma w miejscu, należącą do dekanatu żółkiewskiego; do tej parafii zaliczoną jest filialna cerkiew w Kulawie z 389 greck. katolickiemi duszami. Cerkiew z drzewa postawiona w 1842 r. przez Henryetę Tworziańską, wedle napisu umieszczonego nad drzwiami wchodowemi w 1640 roku. D. leży nad rzecz. Derewenką i ztąd pochodzi nazwa tej wsi. Dawniej należała do Żołkiewskich, potem da rodziny Sobieskich; ta ostatnia rodzina nadała w 1717 r. cerkwi w Derewni prawo opału, warzenia piwa, pastwiska i wolnego mlewa. Po wygaśnięciu Sobieskich przeszła z całemi dobrami żółkiewskiemi w ręce Radziwiłłów, a potem przez sprzedaż do Tworziańskich. Henryka Tworziańska zapisała ten majątek Bojomirowi Starzeńskiemu, którego dzieci i spadkobiercy: Stanisław, Tadeusz i Jadwiga Starzeńscy są właścicielami tej włości. W aktach parafialnych tamtejszej gr. kat. parafii znajduje się erekcya z 1717 r. B. R.
Derewnia, wś, w połud. stronie pow. pińskiego, w gm. terebieskiej, w 3 okr. polic. płotnickim, w 4 okr. wojskowym płotnickim; w 3 okr. sądowym; wś głucha poleska, pozbawiona komunikacyi. Al. Jel.
Derewno, w jęz. urz. Dierewnaja, mko, pow. oszmiański, nad strum. Kiszelówką, leży pod 53° 41′ szer. geogr. i 44° 13' dług. wschod., niedaleko granicy gub. mińskiej, o 27 w. na płn.-zach. od st. dr. żel. mosk. brzesk. Stołpce, o 9 w. na płd.-wsch. od Nalibok, w 4 urz. polic.; należy do 3 sądu pokoju, smorgońskiego okr., posiada zarząd gm. włośc., szkółkę wiejską i murowany paraf. kościół kat. p. wez. Zwiastowania. D. parafia kat. kl. 4 dek. wiszniewskiego, liczy 4411 wiernych. D. gm. włośc. dzieli się na 3 wiejskie okr., posiada 18 wsi, 320 dm. i liczy 2352 mk. D. należy do hr. Czapskich, a była włas. Radziwiłłów, z których Mikołaj fundował tu 1590 r. zbór kalwiński, przerobiony na paraf. kośc. kat. Mko ma 105 dusz. J. W.
Dereźnia Majdan, D. solska i D. zagrody, trzy wsie, pow. biłgorajski, gm. Sól, par. Puszcza solska. D. Majdan i D. Sól należą do ord. Zamoyskiej.
Dereżyce (z Monasterem), wś, pow. drohobycki, nad potokami Kruszelnik i Ratoczyn, o 3,5 kil. na połud.-zach. od Drohobycza i tyleż na półn. od wsi Hubycze, przy dr. żel. dniestrzańskiej, między Drohobyczem a Borysławiem. Przestrzeń: posiadł. więk. roli or. 24, łąk i ogr. 12, past. 38, lasu 265; posiad. mniej. roli or. 424, łąk i ogr. 90, past. 287 morg aust. Ludność: gr. kat. 336, izrael. 12, razem 348. Należy do rzym. kat. parafii w Drohobyczu, gr. kat. parafii w Hubyczu. Właściciel większej posiadłości konwent oo. bazylianów w Drohobyczu. Por. Czecza. B. R.
Deręgowice, ob. Doręgowice.
Dergacze, gub. charkowska, st. dr. żel. kursko–charkowskiej.
Derhaczew, gub. samarska, pow. nowouzieński, st. p. przy trakcie z Nikołajewska do N. Uzienia.
Derisno, ob. Dzierzążno.
Derkacze, wś, pow. starokonstantynowski, par. kat. Starokonstantynów, nad rz. Ikawą. W ostatnich latach 18 wieku Katarzyna ze Sławków Rotharyuszowa, podstolina źwinogródzka, nabyła D. od Szaszkiewicza. Dziś należą one do Joana Rotharyusza. Rzeczka Ikawa tworzy tu staw, na obszernym półwyspie którego urządzono ogród angielski, a śród klombów wznoszą się cieplarnie i dom właściciela. Jest w D. cerkiew parafialna. Z wsią