Jump to content

Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 2.djvu/302

From Wikisource
This page has been proofread.

Przeździecki. Klucz dziuńkowski składał się wtedy ze wsi Nakaźnej, Dołoteckiego, Obozówki i Junaszek. Przeździeccy przedali D. około 1800 r. prezesowi Morzkowskiemu, od którego następnie kupił te dobra Adam hr. Rzewuski, kaszt. witebs. i senator cesarstwa rossyjskiego. Po śmierci tegoż, w 1829 roku w skutek działu familijnego D. został dziedzictwem Ernesta hr. Rzewuskiego. W 1859 r. nabył te dobra od brata Ernesta, hr. Adam Rzewuski, generał-lejtnant wojsk cesarsko-rossyjskich. W D. istnieją dwie cerkwie: Błahowieszczeńska i Michajłowska. Pierwsza z nich była uniacką i jak to widać z wizyty, była postawiona w 1726 r. „przez gromadę“. Miehajłowska zbudowana w 1796 r., na miejscu uniackiej dawnej cerkwi. Jest w niej obraz cudowny Matki Boskiej, który w dnie odpustów ściąga lud pobożny z wszystkich pobliższych wiosek. Pomiędzy ludem krąży żart „o solonych żukach“, które miały się ongi jakoby na jarmarkach w D. sprzedawać. Obecnie D. dzieli się na 6 części czyli t. zw. kątów: Rohatynkę, Słobódkę, Maniły, Krasiłówkę, Ossolinkę i Obozówkę. Jest tu fabryka cukra założona 1847 r. Mieszkańców chrześcian obojej płci 2184, izrael. 1714, synagoga, szkółka, ziemi 4814 dziesięcin. Zarząd gminny w D., policyjny w Pohrebyszczach. (Edward Rulikowski).

Dziura, niem. Durra, osada przy wsi Wonno, pow. lubawski, par. Szwarcynowo, szkoła Wonno, poczta Biskupiec; obszaru 199 mr.; budynków 9, domów mieszk. 5, katol. 13, ew. 18. Kś. F.

Dziurany, wś rząd. nad rz. Klewą, pow. oszmiański, 3 okr. adm., od Oszmiany w. 29, od Dziewieniszek 13; dm. 4, mk. prawosł. 7, katol. 11 (1866).

Dziurawa, potok, powstaje w obr. gminy Romanowego Sioła w pow. tarnopolskim, w północno-wschodniej jej stronie, na łączkach; okrążywszy wieś od wschodu i południa, płynie na zachód; przepływa stawek na granicy Romanowego Sioła i Kujdańców, a wszedłszy w obręb wsi Stupków, zwraca się na południe; we wsi Romanówce, zasiliwszy się od lew. brz. wodami potoku Kłopotówki, powstającego w Haluszczyńcach, wpada do Romanowskiego stawu. Dolina tego potoku od Romanowieckiego stawu począwszy aż do ujścia jego do stawu Romanowskiego zowie się Dębowicami. Długość biegu 11 kil. Źródliska 337 m. npm.; poniżej stawu romanowskiego 318 m. Br. G.

Dziurdziewo, niem. Dziurdziau, wś, pow. nidborski, na Mazurach, 1 i pół mili od Nidborka, Działdowa i Dąbrówna, par. Turowo, st. poczt. Kozłówko. Przed reformacyą istniał u kościół katolicki, wcześnie zabrany przez innowierców. Obecnie jest jeszcze katol. 26. Kościół ewangelicki.

Dziurdzioły, wś i karczma do dóbr Byliny należąca, nad rz. Rawką, pow. rawski, gm. i par. Boguszyce. W 1827 r. było tu 15 dm. i 118 mk., obecnie liczy 14 dm., 130 mk.; ziemi włośc. 345 mr.

Dziurdziów, wś, pow. liski, o 7.5 kil. na. płd. zach. od st. poczt. w Lisku. Parafia. rz. i gr. kat. w Hoczewiu. Dm. 37, mk. 301. Własność większa obejmuje roli ornej 187, łąk i ogrodów 26, past. 32, lasu 433; własn. mniej. roli orn. 459, łąk i ogr. 55, past. 43, lasu 18 mr. Lu. Dz.

Dziurkiszki, dobra ziemskie w pow. maryampolskim położone, w zeszłym wieku stanowiły własność konwentu księży franciszkanów kowieńskich; od których za kontraktem z dnia 26 stycznia 1796 r. nabyli je Andrzej Belgard radca miejski kowieński i zona jego Józefata z Boguszów. Po rozdziale tych dóbr między sukesorami, jedna połowa takowych zostaje dotąd w rodzinie Belgardów, druga koleją sprzedaży przeszła na własność Karola Lork.

Dziurków, wś i fol., majorat, pow. iłżecki, gm. Dziurków, par. Solec, odległa od Iłży 35 w. W 1827 r. liczono tu 53 dm., 313 mk., obecnie ma 54 dm., 420 mk., 477 mr. ziemi dworskiej i 745 mr. włościań. Posiada młyn wodny. Majorat należy do senatora Markusa. Gmina D. z urzędem w os. Solec liczy 2673 mk., rozległości 7824 morgów, w tem ziemi dwor. 2657 mr., sąd gm. okr. IV w os. Solcu, st. pocz. Solec. W gminie znajdują się 2 gorzelnie, młyn wodny. W skład gminy wchodzą: Boiska Dziurków, Kępa gościecka, Nadwiślańska osada, Raj, Solecka-wola, Słuszczyn i Struga.

Dziurów 1.) wś nad rz. Kamienną, pow. iłżecki, gm. Wierzbnik, par. Pawłów. W r. 1827 było tu 19 dm. i 159 mk., obecnie 26 dm. i 220 mk., tudzież 106 mr. ziemi dworsk. i 283 włośc. Odl. 22 w. od Iłży. 2.) D., wś rząd., pow. opatowski, gm. Czyżów szlachecki, par. Trójca. W 1827 r. było tu 27 dm. i 122 mk., obecnie 29 dm., 164 mk., 291 mr. ziemi dworskiej i 206 mr. włośc. Br. Ch.

Dziurówka, przysiołek Błażowa.

Dziuryłów, ob. Dżuryn.

Dziuryńce, ob. Dżuryńce i Daszów.

Dziuszki, wś pryw., pow. wilejski, gmina Gruzdowo, w 3 okr. adm., o 70 w. od m. Wilejki, przy drodze pocztowej połockiej; 5 dm., 75 mk. (1866).

Dziwak, szlach. leśnictwo należące do Nowej Grabi, znajduje się w lesie po lewej stronie Wisły, pow. toruński, par. Podgórz, szkoła Grabia, poczta: dworzec kolei żel. w Toruniu. Ma 2 budynki, 1 dom mieszk., 9 ewang., kat. 1. Z akt miejskich toruńskich jest pewna wia-