Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/916

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

dzki, 3 okr. adm., o 46 w. od Lidy, 1 dm., 11 mk. (1866).

Dawluny, wies rządowa, pow. nowoaleksandrowski, par. komajska, stanowiła osobne czynszowe starostwo.

Dawmontyszki, ob. Dowmontyszki i Pobojsk.

Dawnory, wś, pow. szawelski, gm. i par. ligumska, dusz rew. 32, ziemi uwłaszczonej 297 dzies. J. Godl.

Dawtory, ob. Łusza.

Dawydhorodok, ob. Dawidgródek.

Dawydki, wieś, pow. owrucki, nad potokiem wpadającym pod wsią Mogilnem z lewego brzegu do Uża; potok ten płynie przez wsie Wyhów i Krasnopol. Wieś o 13 kilom. od mka Iskorościa odległa. A. L. Br.

Dawydowka, gub. woroneska, ob. Dawidowska st. poczt.

Dazda, wś przy trakcie z Newla do Wieliża, w gub. witebskiej.

Dazdyca, rz., dopływ Uświaczy w gub. witebskiej.

Dażin, wielky Dażin, niem. Gross Dehsa, wieś na Saskich Łużycach, w pow. lubijskim, parafii ewang. ketlickiej. Domów 100, mieszkańców 498, w tem Serbów 299. Szkoła elementarna. D. Mały, po niem. Klein Dehsa, w tymże powiecie, ma ludność z małym wyjątkiem niemiecką. A. J. P.

Dażwa, wś, pow. włodzimierski, gub. wołyńskiej, włas. Hulowiczów. M. D.

Dąb, jako nazwa drzewa i dawne nazwisko stanowi źródłosłów bardzo wielu nazw miejscowych jak Dębowo, Dębsk, Dębe, Dębiny, Dębice, Dębowiec, Dębnik, Dęblin, Dąbek, Dąbie, Dąbkowice. Niezmiernie rozpowszechnione nazwy: Dąbrowa, Dąbrówka, tudzież Dąbrowo, Dąbrówno, pochodzą prawdopodobnie od dawniejszej zaginienej formy: „Dąber“. Spotykamy bowiem to końcowe r w nazwach zwierząt-samców, odznaczających się siłą i dzielnością, jak Żubr (Ząbr ztąd Zambrów), tur, ogier, u ptaków nawet jak: kaczor, gąsior, kur. Ta dawna forma Dąber służyła nietylko za nazwisko drzewu ale i za imię i nazwisko ludziom, szczególniej w żeńskiej formie: Dąbrowa i Dąbrówka. Co do ruskich nazw pokrewnych, te powstały od źródłosłowu Dub (ob.). Br. Ch.

Dąb, 1), wś, pow. słupecki, gm. Skulska wieś, par. Skulsk. 2), D. mały i D. barowy, wieś w pobliżu Wisły, pow. włocławski, gm. Dobiegniewo, par. Nowa wieś. W 1827 r. D. mały miał 16 dm., 115 mk. 3), D. polski, wś, pow. włocławski, gm. Dobiegniewo, par. Duninów. W 1827 r. było tu 16 dm., 115 mk. 4), D. wielki, wś, pow. włocławski, gm. Dobiegniewo, par. Nowa wieś. W 1827 r. było tu 37 dm., 341 mk. 5), D., ob. Ćwikły i Czarnowo. Br. Ch.

Dąb, 1.) wś nad Przemszą, pow. chrzanowski, o 10 kil. na zach. od Chrzanowa, st. p. Chrzanów, par. rzym. kat. Libiąż wielki. Ma dm. 39, mk. 223. Obszar dworski posiada gruntów ornych 25, łąk i ogrodów 25, pastw. 47, lasu 340 m.; włościanie gr. orn. 65, łąk i ogr. 28, pastw. 65 m. Własność Kazimierza hr. Potulickiego. 2.) D., przysiołek Reklińca.

Dąb, folw., pow. pleszewski, ob Miniszew.

Dąb, 1.) niem. Dembenofen, wś, pow. ostródzki, st. p. Kurki. 2.) D., niem. Domb, Domp, dobra, pow. ządzborski, st. p. Sorkwity. F. S.

Dąb, niem. Damb, Domb, wś, folw. i trzy kopalnie, pow. katowicki, par. Chorzów, o ćwierć mili od Katowic, przy szosie do Król. Huty. Folw. należał niegdyś do klasztoru bożogrobców w Miechowie, dziś do bisk. wrocł., ma 430 m. rozl. Wś ma 38 osad, 549 m. rozl., kopalnie węgla, walcownię żelaza, hutę cynkową i szkołę początkową. F. S.

Dąb, rzeczka, wpada do Gaci czyli Jabłoni a z nią do Narwi. Br. Ch.

Dąbe, ob. Dąbie.

Dąbek, 1.) al. Dąbek-Stok, wś i folw., pow. włocławski, gm. Falbórz, par. Dąbie. Folw. D od Włocławka w. 21, od Osięcin w. 5, od drogi bitej w. 7, od rzeki Wisły w. 21. Rozl. wynosi m. 339 a mianowicie: grunta orne i ogrody m. 318, łąk m. 11, nieużytki i place m. 10. Płodozmian 12-polowy. Bud. mur. 5, drew. 1. Folw. powyższy oddzielony w r. 1875 od dóbr Stok. 2.) D., wś włośc. nad rz. Wiercicą, pow. noworadomski, gm. Garnek, par. Dąbrowa. R. 1827 było tu 12 dm. i 120 mk., obecnie liczy 46 dm., 280 mk. i 467 morg. ziemi włośc. Młyn i osada leśna należą do dóbr Garnek. 3.) D., wś i folw., pow. mławski, gm. Słupsk, par. Wyszyny. R. 1827 D. liczył 28 dm., 196 mk. Dobra D.-Gąsiorowizna składają się z folw. D., attynencyi Bromirek, wsi D.-Gąsiorowizna i Gąsiorowizna; od Płocka w. 56, od Mławy w. 12, od drogi bitej w. 2, od Konopek w. 8. Rozl. wynosi m. 1517 a mianowicie: grunta orne. i ogrody m. 821, łak m. 192, lasu m. 411, place i nieużytki m. 64; płodozmian 4-polowy. Bud. mur. 3, drew. 12, pokłady marglu i torfu w niektórych miejscowościach, pokłady gliny niewyczerpane, cegielnia. Wś D.-Gąsiorowizna osad 53, gruntu m. 534; wś Gąsiorowizna osad 2, gruntu m. 20. Osada młynarska odłączona od dóbr. 4.) D.-Milan, wś szlach. nad rz. Orz, pow. ostrołęcki, gm. Piski, par. Czerwin. Jestto gniazdo Dąbkowskich, wspominane w dokumentach z 1440 r. 5.) D.-Podkowa, wś szlach., pow. ostrołęcki, gm. Troszyn, par. Kleczków. Ma ziemi 550 morg. Br. Ch. i A. Pal.

Dąbek, cegielnia, pow. inowrocławski, ob. Strzelno.

Dąbia nowa i D. stara, dwie wsie i folw., pow. garwoliński, gm. i par. Ryki. R. 1827 D. stara liczyła 24 dm. i 154 mk., D. nowa zaś 15 dm. i 80 mk.; obecnie D. stara ma 24 dm. i 182 mk., D. nowa 24 dm., 113 mk., D. folw. 3 dm., 69 mk. Dobra D. Nowa składają sie z folw. D. Nowa i wsi D. Nowa, D. Stara i Edwardów; od Garwolina w. 35, od