Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Tom I/Czarnowo
| ←Czarnówko | Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich Tom I Czarnowo |
Czarnowoda→ |
[ 762 ]Czarnowo, 1.) wś szlach. i włośc., pow. szczuczyński, gm. Szczuczyn, par. Niedźwiadna. W 1827 r. było tu 10 dm. i 51 mk. Por. Czarnówek.
2.) Cz., wś i folw nad. rz. Orz., pow. ostrołęcki, gm. Szczawin, par. Goworowo. Liczy 25 dm., 314 mk., 209 morg. ziemi włośc. Cz. folw. ma 24 mk. i 477 morg. obszaru.
3.) Cz., wś nad rz. Narwią, pow. płoński, gm. i par. Pomiechowo. Leży przy linii dr. żel. Nadwiślańskiej, o 6 w. od Modlina ku Nasielskowi. W 1827 r. było tu 41 dm. i 295 mk.; we wsi znajduje się szkoła wiejska, 4 wiatraki i szynk, 456 mk., 57 osad, 67 dm., powierzchni 1301 morg., w tej liczbie 889 morg. grutu ornego.
4.) Cz.-Byki (właściwie Biki), wś szlach., pow. mazowiecki, gm. [ 763 ]Mazowieck, par. Kulesze. Wspominana w dokumentach z 1418 r. W 1827 r. liczyła 11 dm. i 57 mk.
5.) Cz.-dąb, wś, pow. łomżyński, gm. Zambrowo, par. Kołaki. W 1827 r. było tu 6 dm. i 57 mk. Dziś osad 17, gruntu m. 39. Tu należy folw. Cz.-Gadowo. Dąb i os. Łętowo-Dąb (17 morg.). Br. Ch. i B. Chu.
Czarnowo, 1.) wieś parafialna w pow. toruńskim, na prawym brzegu Wisły, około 2 i pół mili poniżej Torunia. Istniała od najdawniejszych czasów: r. 1223 Konrad mazowiecki darował ją Chrystyanowi, biskupowi pruskiemu; r. 1285 jest własnością jakiegoś Arnolda z Wałdowa. Następnie była dobrem krzyżackiem, należącem do zamku w Bierzgłowie. R. 1457 król Kazimierz IV darował ją na własność Toruńczanom, którzy ją aż dotąd posiadają. O początku tutejszego kościoła parafialnego donosi wizyta biskupa Olszowskiego z r. 1668, że około r. 1498 sławny radca miasta Torunia, Hans Hytmant, znajdował się w wielkiem niebezpieczeństwie życia na Wiśle. Ślubował wtedy Panu Bogu, że jeżeli zostanie uratowany, kościół nowy ufunduje w Czarnowie, co też po ocaleniu się r. 1498 wykonał. Do parafii należą wioski: Czarnowo, Toporzysko, Stanisławki, Zławieś, Pędzewo, Smolno i Kamionka. Obszaru ziemi liczy Cz. 4662 m., domów mieszk. 50, kat. 52, ew. 463, szkoła jest w miejscu. Dawniej jeszcze r. 1585 istniał młyn przy Cz., ale dla braku dostatecznej wody został zaniechany. Zaraz za wsią Cz. w stronę ku Wiśle znajdują się prastare szańce wojenne, dosyć dobrze utrzymane; wysokie około 8 stóp, choć już teraz znacznie zawiane, otoczone były rowami, do których woda płynęła z Wisły; głębokie były te rowy 20 stóp, szerokie 22 stóp; w wojnie z Napoleonem zajęły te szańce wojska pruskie r. 1806, zaś 1814 wojska rossyjskie.
2.) Cz., wieś rycerska w pow. chojnickim; w pobliżu bierze początek struga Niechwarz, która z prawej strony uchodzi do Czarnej wody. Istniała za pomorskich książąt; mieszkańcy mieli wtedy prawo polskie; r. 1377 Winryk von Kniprode, wielki m. krzyżacki, wydał nowy przywilej na prawie chełmińskiem. Obszaru ziemi ma Cz. 2567 m., domów mieszk. 23, mieszkańców samych katol. 237; par. Brusy.
3.) Cz., niem. Czarnau, folw., pow. niborski, st. poczt. Zimnawoda. Kś. F.
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.
|