Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/424

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

st. cyw. Augustowo, st. p. Kurzętnik; ma szkołę, kośc. paraf. katolicki, 5766 m. rozl., 95 dm., 603 mk., 558 kat. Parafia B. liczy 1688 wiernych. 2.) B. Niemieckie, niem. Brozie, wś włośc., pow. lubawski, st. p. Kurzętnik, ma zarząd gminny, urz. st. cyw., parafią katol., szkołę, 6757 m. rozl., 92 dm., 637 mk., 634 kat. 3,). B., niem. Brzozie, wś włośc., pow. tucholski, gm. i urz. st. cyw. Iwiec, par. Polski Cekcyn, st. p. Gaczna, ma 1656 m. rozl., 21 dm., 189 mk., 18 kat.

Brzozka lub Brzoska, 1.) wś, pow. częstochowski, gm. Dzbów, par. Konopiska. W r. 1827 r. było tu 27 dm., 183 mk. 2.) B., wś, pow. węgrowski, gm. Stoczek, par. Sadowno. Liczy 30 dm., 315 mk. i 584 m. obszaru.

Brzózka, ob. Berezka i Brzuska.

Brzozka, młyn, pow. toszecko-gliwicki, należy do dóbr Hammer (Kuźnica?).

Brzózka mała, ob. Bańska.

Brzózka wola, wś, nad rz. Radomką, pow. kozienicki, gm. i par. Brzoza. W 1827 r. było tu 27 dm., 143 mk.; obecnie 31 dm., 256 mk. i 714 m. obszaru.

Brzozki lub Brzoski, 1.) wś, pow. wieluński, par. Cieszęcin, gm. Lututów. R. 1827 było tu 9 dm. i 70 mk. 2.) B., ob. Brzoski. 3.) B., okolica szlachecka, pow. mazowiecki, gm. i par. Wysokie Mazowieckie. W jej obrębie znajdują się: B. gromki, B. falki, B. tatary, B. gawrony i B. brzezińskie. W 1827 r. Gromki liczyły 11 dm. i 79 mk., Falki 10 dm. i 57 mk., Tatary 17 dm. i 129 mk., Gawrony 33 dm. i 209 mk., Brzezińskie 24 dm. i 159 mk. Obecnie B. Gromki i B. Tatary należą do gminy Szepietowo, lecz do par. w tej samej wsi pozostały. Gloger Zygmunt (Ziemia Bielska) podaje jeszcze prócz powyższych osad trzy inne: B. Jakubowięta, B. Markowięta i B. Stanisławowięta. Dwie ostatnie zmieniły swą nazwę na Markowizna i Stankowizna. Okolica B. była gniazdem rodu Brzosków. 4.) B., kol., pow. koniński, gm. Wysokie, o 16 w. na płd.-wsch. od Konina, o 5 w. od rz. Warty, ma 59 m. rozl., 63 mk.; dawniej folw. dóbr Wysokie, 1855 rozkolonizowany. Br. Ch.

Brzózki, niem. Broeske, wś, pow. malborski; st. p. Neuteich.

Brzózki, niem. Birken, ob. Brzóski.

Brzoźniaki, zaścianek w powiecie trockim.

Brzozogaj, kol., pow. słupecki, gm. Ostrowite, par. Giwartowo.

Brzozogaj, domin., powiat gnieźnieński, 2357 m. rozl., 2 miejsc.: 1) B., 2) Pruchnowo; 6 dm., 118 mk., 7 ew., 111 kat., 69 analf. St. poczt. Kłecko o 6 kil., st. kol. żel. Gniezno o 9 kilom.

Brzozów, 1.) kol, i os. karczm. do dóbr Rzeczyca należąca, pow. rawski, gm. i par. Rzeczyca. W 1827 r. było tu 28 dm. i 260 mk., obecnie 40 dm., 436 mk. i ziemi włośc. 808 m. 2.) B. nowy, wś, pow. sochaczewski, gm. Iłów, par. Brzozów. Posiada kościół par. drewniany, erekcyi niewiadomej. W 1827 r. liczył 35 dm. i 320 mk. Par. B. dek. sochaczewskiego, dawniej gąbińskiego, 1802 dusz liczy. 3.) B., folw., pow. sochaczewski, gm. i par. Rybno. 4.) B., wś, pow. skierniewicki, gm. Dębowa Góra, par. Żelazna. R. 1827 było tu 12 dm., 112 mk. 5.) B., wś, pow. siedlecki, gm. Krześlin, par. Suchożebry. Roku 1827 r. było tu 46 dm., 338 mk.; obecnie liczy 45 dm., 435 mk. i 815 m. ziemi. 6.) B., wś, pow. sokołowski, gm. Grochów, par. Czerwonka. Liczy 16 dm., 188 mk. i 792 m. obszaru. 7.) B., ob. Brzozowo, Br. Ch.

Brzozów, m. pow. w Galicyi, na międzyrzeczu Wisłoki i Sanu, prawie na granicy zachodniej osad ruskich w tym kraju, w dawnym obwodzie sanockim, ma starostwo, sąd powiatowy, dekanat i parafią rz. kat., par. gr. kat., szkołę główną 4-klasową, trywialną dla dziewcząt, dom ubogich, urząd podatkowy III klasy, urząd pocztowy, stacyą telegraficzną, pow. komisyą szacunkową. Do miasta B. należy 1500 m. gruntu. Ludności liczył B. w r. 1850 2903 a w tej liczbie 2299 rz. kat., 288 gr. kat., 2 ew., 306 izr., 70 cudzoziemców; obecnie 3229 mk., wtem 2672 rz. kat., 556 izr., 1 akat. (Szematyzm za r. 1877 nie podaje wcale liczby gr. kat.). Majątek czynny gminy wynosił 1850 r. 134,800 złp., bierny 7336 (Enc. Org.); 1877 r. czynny 43149 złr., bierny 915 złr. Parafia rz. kat. B. liczy 2982 wiernych; dekanat brzozowski rz. kat. dyec. przemyskiej składa się z 17 parafij a ma dusz katol. 40649. Kościół pierwotny był drewniany, ku końcowi XV w. założony; obecny w 1688 poświęcony, murowany. Mieszkańcy prowadzą znaczny handel słoniną i olejem, trudnią się też dość licznie grzebieniarstwem i tokarstwem. Majątek B. od XV w. należy do biskupów przemyskich, którzy tu zwykle przepędzają miesiące letnie. Grunta dobre, lasy znaczne. Osadę B. założył dziedzic Sobniowa, Szczepan Woystonis, w r. 1359, za przywilejem Kazimierza W., w ziemi ruskiej, kasztelanii sanockiej, nad rz. Stobnicą. R. 1413 B. już był miasteczkiem. Później otrzymywał przywileje od Zygmunta I w r. 1520, od Władysława IV w 1641 (na. skład i handel wina) i nareszcie w r. 1745. Powiat brzozowski w Galicyi ma rozległości 12,31 mil kwadr. (Enc. Org. mylnie podaje 6 mil) czyli 7,1760 miryametrów kwadratowych. Posiada 2 miasta (B. i Dynów), 1 mko (Jasienica), 52 gmin wiejskich, 34 t. z. przełożeństw obszarowych, razem 89 jędnostek administracyjnych. Lu-