rostwem i w 18 w. płaciła 2067 zł. kwarty. Gmina B. ludności 3100, przestrzeni 11487 m., w tem ziemi dworskiej 4228; domów 393, st. poczt. Maguuszew; od Radomia 14 wiorst. W skład gm. wchodzą: Adamów, Brzoza, Brzózka-Wola, Cecylówka, Maryanów, Sewerynów, Stanisławów, Trawka i Ursynów. Par. B. dek. kozienickiego 2994 dusz. 2.) B., wś, pow. piotrkowski, gm. Szydłów, o 9 w. od Piotrkowa na półn. zach. W 1827 r. B. liczyła 21 dm., 173 mk. 3.) B., wś, pow. wieluński, gm. Naramnice, par. Biała. W 1827 r. było tu 17 dm., 169 mk. 4.) B., wś i folw. dóbr Borowie, pow. łukowski, gm. Miastków, par. Borowie. Liczy 15 dm., 160 mk. i 564 morg. obszaru. 5.) B., wś i folw. rządowy, poduchowny, gm. Opoczno, pow. opoczyński, par. Libiszów; nad rz Drzewiczką. W 1827 r. było tu 21 dm. i 137 mk.; obecnie 17 dm., 182 mk., 401 m. ziemi dworskiej i 566 m. włośc. 6.) B., ob. Brzuza. Br. Ch.
Brzoza, 1.) (ze Strażnikiem), wś, pow. tarnobrzeski, ma 4854 m. rozl., wtem 4 681 m. lasu, 16 dm., 84 mk., parafia w Pniowie, położenie równe, w glebie piaszczystej. 2.) B. Królewska, wś, pow. łańcucki, o milę od Leżajska, ma 8710 m. rozl., wtem 2763 m. roli ornej i 4934 m. lasu, 492 dm., 2455 mk.; filia parafii rz. kat. Giedlarowa, szkoła 1-klasowa. Kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela wybudował swym kosztem Adam Podgórny, kanonik kapituły przemyskiej, a bisk. przemyski Paweł Piasecki udzielił mu w r. 1648 przywileju odprawiania nabozeństwa. Tartak wodny, gleba piaszczysta. Obszar dworski należy do majoratu łańcuckiego Alfreda hr. Potockiego. Lasy pięknie urządzone; rozsadniki drzew, między innemi buków i modrzewi. 3.) B. Stadnicka (z Wydrzem), wś, pow. łańcucki, ma 4729 m. rozl., w tem 2568 m. lasu, 370 dm., 2113 mk., parafia w Żołyni, kasa pożyczkowa gminna, szkoła 1-klasowa, tartak wodny, gorzelnia, gleba żytnia. Obszar dworski należy do majoratu łańcuckiego Alfreda hr. Potockiego. Gospodarstwo wzorowe, piękne lasy. O kilometr drogi od folwarku śród borów sosnowych obfite źródła wody, które umiejętnie zużytkowano, zakładając wielkim kosztem pstrągarnię. 4.) B., wś, pow. Dolina, leży w głębokich górach karpackich nad potokiem Brzoza, dopływem rzeki Sukiel; oddaloną jest o 4 mile na zachód od Doliny a o 19 kil. na południowy zachód od Bolechowa. Ludność rzym. kat. 6, gr. kat. 334, izraelitów 17: rarazem 357. Przestrzeń posiadłości większej roli ornej 11, łąk i ogrodów 57, pastwisk 91, lasu 10,689 m.; posiadłość mniejsza: roli ornej 185, łąk i ogrodów 687, pastwisk 380, lasu 263 morg. Należy do rzym. kat. parafii w Bolechowie; gr. kat. par. ma w miejscu, do której należą wsie Sukiel i Kamionka; razem liczy ta parafia 934 dusz i należy do dekanatu bolechowskiego. Posiada szkołę niezorganizowaną. Dominium należy do dóbr kameralnych.
Brzoza, 1.) wieś, pow. szamotulski, 30 dm., 212 mk.; 25 ew., 187 kat., 53 analf. 2.) B., domin., pow. szamotulski, 3438 m. rozl.; 2 miejsc.: 1) B., 2) Grodziszko; 5 dm., 125 mk., wszyscy kat., 27 analf., st. poczt. i kol. żel. Buk o 5 kil. 3.) B., wieś, pow. krotoszyński, 13 dm., 89 mk., 8 ew., 81 kat., 24 analf. St. poczt. i kol. żel. Krotoszyn o 5 kil. 4.) B., kolonia, pow. krotoszyński, ob. Henrykowo. 5.) B., folw., pow. krotoszyński, ob. Krotoszyn. 6.) B., wieś, pow. bygdoski, nad Notecią; 27 dm., 206 mk., 83 ew., 181 kat., 2 żydów, 94 analf. St. poczt. Łabiszyn o 10 kil. O 4 kil. od tej wsi, w miejscu gdzie od szosy bydg.-inowrocławskiej idzie w bok szosa do Łabiszyna, pobudowano stacyą dr. żel. bydg.-inowrocławskiej, którą od kolonii Chmielniki, niem. Hopfengarten, znacznie dalej położonej, zowią „Hopfengarten.“ Właściwie stacya ta powinnaby się nazywać Brzoza. M. St.
Brzoza, wś, pow. toruński, st. poczt. na dworcu dr. żel. w Toruniu, gm. i par. Podgórz, leży na nizinach, na lewym brzegu Wisły, podlega zalewom; ma szkołę we wsi, 2534 m. rozl., 18 dm., 134 mk., 31 kat.
Brzozdowce, Brozdowce (z Podhorcami), mko, pow. Bóbrka, o ćwierć mili od Dniestru w północnym kierunku; odległe jest od Bóbrki o 3 mile na południe, od stacyi kolei żelaznej w Borynicach o ¾ mili na południowy zachód, przy linii dr. żel. czerniowieckiej. Przestrzeń posiadłości większej roli ornej 702, łąk i ogr. 186, pastwisk 181, lasu 18; posiadłość mniejsza: roli ornej 1054, łąk i ogrodów 628, pastwisk 255, lasu 97. Ludności rzym. kat. 628, gr. kat. 652, izraelitów 640: razem 1920. Rzym. katol. i gr. kat. par. ma w miejscu. Rzym. katol. parafia erygowana w 1410 r. przez Mikołaja Beńko, dziedzica na Brzozdowcach; kościół murowany postawiony w 1771 r. Cała parafia dek. świrskiego liczy katolików 1106, akat. 5, izraelitów 960. W obrębie tej parafii oprócz B. znajduje się 4 szkół ludowych a na cmętarzu w B. kaplica, w której czasami nabozeństwo odprawiane bywa. Gr. kat. parafia dek. chodorowskiego liczy 1542 dusz gr. kat. obrządku. Miasteczko to posiada szkołę etatową i kasę pożyczkową z funduszem zakładowym 2912 złr. Większa posiadłość należy do fundacyi dla sierót Stanisława hr. Skarbka w Drohowyżu. W miasteczku tem bywają targi. Na polach znajdują alabaster. B. R.
Brzozie, 1.) B. Polskie, niem. Polnisch Brzozie, wś włośc., pow. brodnicki, gmina i urz.
