pruskiego, zupełnie się zniemczył. Dziś właścicielem B. jest hr. Stolberg.
Borzęcin, 1.) wś i folw, pow. warszawski, gm. Ożarów, par. Borzęcin. Leży o 17 w. na zach. od Warszawy. Posiada kościół murowany z r. 1855, erygowany przez Konrada ks. mazowieckiego a 1429 oddany kanonikom w Czerwińsku. W 1827 r. było tu 36 dm. i 273 mk. Dobra B. są własnością Władysł. Kronenberga. Par. B. dek. warszawskiego 2850 dusz liczy. 2.) B., wś, pow. grójecki, gm. i par. Błędów. 3.) B., ob. Bodzentyn.
Borzęcin (z Borzęcinkiem), wś, pow. brzeski w Galicyi, ma 9795 m. rozl., wtem 5182 morg roli ornej, 1035 łąk i ogrodów, 2018 pastwisk a 1560 m. lasu; 934 dm., 4942 mk.; parafia w miejscu dek. wojnickiego (7108 wiernych). Kościół fundowany przez biskupa krakowskiego Bodzantę Jankowskiego w r. 1364, początkowo drewniany, zaś od r. 1618 murowany, pod wezwaniem Narodz. N. M. Panny. Niegdyś B. zwał się Bodzencin. Zakład ubogich utworzony przez biskupa krakowsk. Jędrzeja Trembeckiego w r. 1669, celem utrzymania ubogich. Majątek tej fundacyi składa się z 45 morg pola, domu murowanego i 1880 złr. w obligacyach. Szkoła ludowa 3-klasowa, 3 nauczycieli, gorzelnia. Jest to jedna z największych, najludniejszych i najbogatszych wsi w Galicyi, leży w równinie nad rz. Uszwicą, o 7 kil. od Słotwiny; ma glebę pszeniczną, bardzo urodzajną. Obszar dworski należy do państwa radłowskiego. M. M.
Borzęcin, wś i dobra, pow. gdański, st. p. Pruszcz, parafia św. Wojciech, 333 m. rozl. W 1782 roku właśność szambelana Bystrama.
Borzęcin, niem. Borentschine, wś, pow. mielicki, par. Strabórek.
Borzęcinek, wś i folw., pow. lubelski, gm. i par. Krzczonów. W 1827 r. było tu 17 dm. i 116 mk.
Borzęckie, wś, pow. sieradzki, gm. Złoczew, par. Uników, odległa od m. Sieradza wiorst 25, rozległości morg 215 w posiadaniu włościan, ludności 134 wyznania katolickiego.
Borzęta, wś, pow. myślenicki, o 5 kil. od Myślenic, w par. rz. kat. Myślenice. Dominium należy do ks. Lubomirskiej.
Borzęta, jeziorko w obrębie wioski Borzęty w Galicyi, leżącej na północny wschód od Myślenic. Ob. Janoty „Przewodnik na Babią Górę i do Tatr.“ Kraków 1860, str. 9. Br. G.
Borziskowo, ob. Borzyszkowo.
Borzna, m. pow. gub. czernihowskiej, nad Borzną. Mieszkańców 7692 (1860 r.), 878 żydów, reszta prawosławni, 4 cerkwie, bóżnica, szkoła. Mieszkańcy trudnią się rolnictwem, uprawą tytuniu. Bywa jeden jarmark podczas wielkiego postu, st. p.
Borzna, rz, w gub. czernihowskiej, lewy dopływ Desny. Bierze początek w konotopskim pow. blisko Bachmacza, płynie przez nizką i błotnistą okolicę na przestrzeni 50 w. i wpada do Desny w pow. sośnickim.
Borznice, niem. Bornitz, ob. Bornice.
Borzowa, wś, pow. kowelski, gm. Siedliszcze. Ziemi 729 dz.; włośc. 463 dz., dziedziczki Pogonowskiej 266 dz.; położona nad rz. Wyżówką, wpadającą do Prypeci, przy kolei kijowsko-brzeskiej. A. Br.
Borzuchowo-Dadźbogi, wieś drobnej szlachty, pow. ciechanowski, gm. i par. Grudusk, liczy 35 mk., 8 dm., 260 m. rozl.
Borzuchy lub Borzychy, wś, pow. węgrowski, gm. i par. Starawieś, urząd gm. Roku 1827 było tu 25 dm. i 239 mk., obecnie 55 dm., 449 mk. i 679 m. obszaru.
Borzychowo, ob. Borzechowo.
Borzykowa, 1.) B.-wielka lub kościelna i mała, dwie wsie nad rz. Pilicą, pow. noworadomski, gm. Maluszyn, par. Borzykowa. Leży o 7 w. od Koniecpola i początkiem swym sięga czasów przedhistorycznych, o czem świadczą ślady grodziska nad Pilicą i cmentarzysko pogańskie na poblizkich wzgórzach. Przedbórz z Koniecpola był dziedzicem B. w 1443 r. i on miał otrzymać od Władysława III, króla węgierskiego, przywilej na założenie tu miasta. Na wyspie otoczonej wykopanym kanałem znajdują się gruzy mające pochodzić ze świątyni aryańskiej. B. od Koniecpolskich przechodziła do Potockich, wreszcie Strzeleckich. W 1827 roku B. wielka (lit. A) miała 38 dm. i 310 mk. B. mała (lit. B), 13 dm. i 116 mk. Par. B. w dekanacie noworadomskim ma 3550 dusz. Dawny kościół pod wezwaniem śś. Piotra i Pawła apostołów, drewniany, niewiadomo kiedy erygowany. Na północ miał kaplicę r. 1649, wystawioną przez Mikołaja z Roxyc Pągowskiego. R. 1729 cały kościół bliskim był ruiny. Z początkiem tego wieku runęła nawa kościelna, pozostało samo presbiteryum. Nabożeństwo więc odprawiało się w kaplicy drewnianej, przez proboszcza miejscowego 1680 r. zbudowanej, gdzie cmentarz grzebalny przeniesiono; ale kiedy i ta kaplica w r. 1822 skutkiem silnych wichrów upadła, Piotr Jankowski pleban miejscowy do dawnego presbiteryum dostawił nawę i w uformowanym tym sposobem kościele odprawował nabożeństwo. Aż w roku 1844 nowy kościół murowany, skromnej struktury, o 3 ołtarzach, z wieżyczką drewnianą zbudowany został pod wezwaniem śś. Piotra i Pawła. Uposażenie kościoła opisane w „liber beneficiorum“ pod rokiem 1521. Jest tu relikwia drzewa krzyża świętego, oraz i inne relikwie śś. Męczenników, które Marya Karolina de Bouillon, po śmierci swego ojca Jakóba Sobieskiego podarowała Franciszkowi Wierusz Kowalskiemu, kawale-
