Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/117

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

ny z prawego brzegu, uchodzi w tejże wsi z lewego brzegu do Bugu, po 1¼ milowym biegu. W swym całym biegu okrąża bezleśną wysoczyznę batiatycką od północnego wschodu, która w Lipowej dochodzi 284 m. a w Kamiennej górze 258 m. wysokości npm. Br. G.

Batiatycze (z Tłumaszem, Stanisławówkiem, Zbaniowem, Lipnikami, Gruszkami i Zdeszowem), wieś, pow. żółkiewski, o pół mili od miasta Kamionka strumiłowa, leży w okolicy płaskiej, lesistej i piaszczystej. Obszar dwor. posiada: roli ornej 1346 m., łąk i ogrodów 1850 m., pastwisk 374 m., lasu 2045 m. Włościanie ról ornych 2144 m., łąk i ogrod. 3264 m., pastwisk 171 m., lasu 3 m. Ludności ma rzym. kat. 398, gr. kat. 2059, izrael. 136, razem 2593. Należy do parafiii rzym. kat. w Kamionce strumiłowej, grecko kat. ma w miejscu, należącą do dekanatu żółkiewskiego. Ma szkołę etatową 1-no klasową. Właściciele: rodzina Łączyńskich. W XV wieku była ta włość przez królów polskich często odwiedzana, i chwilowo zamieszkiwana. B. R.

Batiszfalva, ob. Batyzowce.

Batiuszkowo, wś, pow. gżacki, gub. smoleńska, st. p. i st. dr. ż. moskiewsko–brzeskiej.

Batiżowce, ob Batyzowce.

Batki, przysiołek do Nieznanowa (ob.).

Batki, przeszkoda (próg) żeglugi na Dźwinie Zachodniej, między Jakobstadtem i Rommelem, jedna z większych między temi progami Dźwiny, które są znane pod ogólną nazwą Ruby kokenhuskiej.

Batków, wieś, pow. żółkiewski, nad potokiem Wyatyna zwanym, mającym swoje źródło o 2 mile na zachód od Batkowa, na gruntach wsi Huta werhobuska; na tym potoku istnieje w Batkowie staw około 90 mórg obejmujący; w okolicy płaskiej, bagnistej, lesistej i piaszczystej; rola tu niewdzięczna, łąki i las są głównemi źródłami dochodu, oraz rybołówstwo w licznych wodach. Okolicę tę możnaby nazwać galicyjskiem Polesiem. Obszar dworski posiada roli ornej 3 m., łąk i ogrodów 96 m., stawu około 90 m., pastwisk 1 m., lasu 251 m. Włościanie posiadają: roli ornej 710 m., łąk i ogrodów 227 m., pastwisk 113 m., lasu 38 m. Ludności ma: rzym. kat. 9, gr. kat. 516, izr. 40; razem 565. Rzym. kat. parafią ma w oddalonych o 2 mile Pieniakach, gr. kat. parafią ma w miejscu, do której należą wsie: Żukowiec i Hnidawa; parafia ta należy do dekanatu załozieckiego. Ma szkołę filialną. Był nie gdyś w B zakład hydroterapeutyczny. Pisał o nim „Dz. Lwowski“ 1858, II, 700. Właściciel Aleksander Jastrzembowski. B. R.

Batkowo, wieś, pow. inowrocławski, 31 dm., 230 mk., wszyscy kat., 82 analf.

Batniałąka, przysiółek do Bąkowa.

Batnowo, okrąg wiejski w gm. Stefanopolu, pow. dziśnieński, liczy w swoim obrębie wsie: Budy i Łazowiki.

Batóg, albo Batoh, Batów, wś, pow. bracławski, dawne województwo i powiat bracławski, smutnej pamięci w dziejach. Tu Bohdan Chmielnicki w 1652 r. d. 1 i 2 czerwca, wiodąc syna swego na swaty do hospodara wołoskiego, uderzył na stojącego mu na drodze Marcina Kalinowskiego, hetmana polnego, z 6,000 kawaleryi i 3,000 piechoty. Kozacy z tatarami wszystkich w pień wycięli. Zginął tu hetman Kalinowski, syn jego Samuel Odrzywolski kasztelan czernihowski, Marek Sobieski brat króla, Zygmunt Przyjemski, Kossakowski, i wielu innych. W r. 1666 znowu tu Polacy klęskę ponieśli: regimentarz Małachowski, mając tylko 6000 wojska, uderzył na 40,000 tatarów i 20000 kozaków, pod wodzą Doroszenki, i został pobity. B. należał do Potockich, dziś rządowy; leży na płaszczyźnie równej, bezleśnej; na polach są ślady dawnych okopów i kilka mogił. Dr. M.

Batogowo Flasze i B. Biernaty, dwie wsie szlach. przyległe, nad rz. Ruż, pow. makowski, gm. Perzanowo, par. Gąsewo. W 1827 r. liczyły obie 12 dom. i 56 mieszkańców.

Bator, właśc. Nyir-B., m. na Węgrzech, w dorzeczu Samosza, w hr. satmarskiem, starożytne gniazdo rodziny Batorych; kopalnie złota, srebra i ołowiu w pobliżu.

Batorego góra, niedalelo Białowieży, w puszczy białowieskiej.

Batorowo, niem. Battrow, wś, folw. i leśnictwo, pow. złotowski; miało dawniej kościół katol., który w czasie reformacyi zaginął; posiada 5440 morg. rozl. i 733 mk., z których 101 katol., niedaleko st. poczt. Lipka. Kś. F.

Batoryn, jez., pow. wilejski, ma 13 w. kw. rozl.

Batorz, wś i folw., pow. janowski, gm. Chrzanów, par. Batorz. W 1827 r. liczył 111 dom. i 539 mieszk. Kościół tutejszy parafialny spalił się, na to miejsce wznoszą murowany. Poprzedni kościół założył i poświęcił 1445 r. Zbigniew Oleśnicki. W XV w. B. przeszedł z rąk Andrzeja z Tęczyna do Rabsztyńskich. W pobliżu znajduje się stare zgrodzisko mające 62 sąż. obwodu, a 150 stóp wysokości. Batorska Wola, wś, niedaleko Batorza, ma 28 dm., 156 mk. B. Ch.

Batów, ob. Batóg.

Batowice, wś, pow. krakowski, o 9 kil. od Krakowa, w par. rz. kat. Raciborowice. Był tu niegdyś dwór biskupi, gdy B. należały do bispupstwa krakowskiego (Długosz „L. B.“ I, 46).

Batowy kanał, pow. kowelski, na płn.-zachód od Kowla, 50 w. dł., przeprowadzony przez okolicę błbtnistą, jezioro Ługowe i dwa inne jeziora, z jeziora Tur do Małej Ryty, któ-