498NOLI ME TÁNGERE
Tungód sini, masubô nga indi ka makahibaló sang linatín; sa
linatín ang tanán saráng mahusay.
—Nakahibaló man kami sang madamò nga oremus, parce-nobis y Agnus Dei Catolis, apang karón indi na kitá maghangpanay. Hatagi si Tinong sing katarungan agúd indì siá nila pagbitayon!
—Malain ang imo ginhimo, malain gid, primo sa pagpakigabyan sa sinâ nga pamatan-on! — Hambal sang naglinatín. — Ang mga matarong nagabayad nahanungód sa mga masalaypon; halos ginlaygayán ko ikaw nga himuson mo ang imo testamento... Vae illis! Ubi est fumus ibi est ignis! Similis simili gaudet; atqui Ibarra ahorcatur, ergo ahorcaberis (Malaot nga palad sa ila! Diín may asó may kalayo. Ang tagsa nagapangità sang iya kaupod; amó iní nga bitayon nila si Ibarra, sa ulihe pagabitayon ka...)
Kag naglungôlungò siá, malain ang iya buót.
—Saturnino, naanó ka! — Singgit ni kapitana Tinchang, nga punô sing kahadlok. — Ay, Diwa ko! Napatáy siá! Isá ka manogbulong! Tinong, Tinongoy!
Nagpalapit ang duhá ka anák nga babáe kag nagsugod ang tatlo sa paghayà.
—Nadismayo lamang inâ, prima, nadismayo lamang! Malipay pa akó kon... kon... apang malaot nga palad nga nadismayo lamang siá: Non timeo mortem in catre sed super espaldonem Bagumbayanis. (Wala akó mahadlok sang kamatayon sa katre apang ginakahadlukán ko ang sa bungyod sang Bagumbayan.) Dalá dirí sing tubig!
—Indi ka mapatay! — Hibi sang asawa. — Indi ka mapatay kay makarì silá sa pagdakóp sa imo! Ay, kon mapatay ka kag umabot ang mga soldado, ay! ay!
Hinamuyán sang primo ang iya guyá sing tubig kag ang kailó binalikan sing pangalibutan!
—Nián, ayaw paghibi! Inveni remedium, nakita ko ang kalalangan. — Isaylo naton siá sa iya kama, halá! Pagpakaisog. Kay yari akó sa inyo kag ang tanan nga kinaalam sang mga tigulang... magtawag kamó sang isá ka manogbulong... kag karón nga daan, prima, kadto ka sa Kapitán Henerál kag magdalá sing isá ka dulot, isá ka talikalâ nga bulawan, isá ka sing-
