ANG BANWA KAG MGA PAGKABUTANG495
Don Ibarra
sa tanán nga hilít, abaaa! Apang walâ ko ikaw pagsinggan nga magpakigkità ka sa iya bisán magpakighambal sa
amó nga pagtilipon; iní iya indi nimo mapanghimutig sa
akon.
—Nakasayod balá akó nga makadto siá didto, sa indì hungód?
—Kuntani dapat nimo inâ nga mahibal-an!
—Ano ang pagkahimò, kay walâ ko gani siá makilala?
—Tî, kuntani dapat nga ginpangilala mo siá!
—Apang, Tinchang, sing amó pa lamang yadto ang pagkakità ko sa iya, nga nabatián ko nga ginhambal siá!
—Kuntani nakità na nimo siá sadto, nabatián na nimo kuntani nga ginhambal siá, tungód sinâ lalaki ka man, nagapantalón ka kag nagabasa ka sang El Diario de Manila!7 — Sabát sang walâ mahadlok nga asawa nga tinulok siá sing tuman kasakit.
Si Kapitán Tinong indi makahibaló kon anó ang iya isabát.
Si Kapitana Tinchang walâ maayawi sini nga pagdaóg, luvag nga magpahipos sa iya, kag ginpalapitán niya ang iya bana nga nag-umol:
—Tungód sinâ nangabudlay akó sing tinuig, nga nagkinot, agúd lamang nga sa imo binuang laglagón mo ang bunga sang akon kinabudlayan? — Pangakig niya sa iya bana. — Karón makarí silá sa pagdalá sa imo nga itapok ka, kuhaan nila kitá sang aton mga pagkabutáng, subong sang asawa ni... Oh, kon mga lalaki pa lamang akó, kon lalaki pa ako!
Kag sang makità niya nga ang iya bana dumukô, nagsugod na man siá sa paghibî, apang sa gihapon ginsulit niya:
—Ay, kon mga lalaki pa lamang akó, kon lalaki pa akó!
—Kag kon abi lalaki ka, — pamangkot sa katapusan sang naakig nga bana, — anó ang himuon mo?
—Anó? Hantì... hantì... hanti karón nga daan makadto
akó sa Kapitan Heneral, sa pagtanyag sa akon kaugalingon
nga makig-away sa mga nagribók, karón nga daan!
_____________
(7) El Diario de Manila — Ang labing' dumaan keg labing' matinipigon nga pamantalaan sa Manila sang panahon nga ini nga nobela ginsulát. Ini nga pamantalaan nagsugod sa paggawa sang 1848 tubtob sang 1852 nga nadula kag naggwa na man sang Septyembre sang 1860. Amó ang ginbilang nga panguna na pamantalaan sa Filipinas.
