Jump to content

Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/332

From Wikisource
This page has been proofread.


316

NOLI ME TANGERE


wala pa niya maduhadohai. Isa yadto anay ka suba2 nga nagdaIftdb sing nagaynay; mahamot nga kabulakan nagbanig sa iya mga pangpang, kag ang iya kadaygan ginlay-unan sang mapino nga balas. Ang iya dalfidb halos nga ginpahanol sang hangin; sarang masiling kon sia makit-an nga nagakatulog. Apang sa hinali nagkipot ang iya alagyan, dalagkb nga mga bato nagpunong sa alagyan, hanag-on nga mga tabion nagbinalabag nga lumipon, A! Hanti nagsinagahay ang suba, nagsaka ang tubig, nagbukal ang mga balod, nagwaswas sang mga dampog sang bukal, dumalasa sa mga bato kag lumukso sa kaidadalman!

Maluyag sia magpangamuyb, apang sin-o ang makapangamuyb sa tion sang mga pagpangalisod ? Mangamuyb kon may ginahulat, kag kon indi, kag manawag kita sa Dios, ang aton lamang mamitlan gamo ang mga panumbunganon. — Diwa ko! — Singgit sang iya tagipusuon, — ngaa man nga pabulagon sing subong sini ang isa ka tawo, ngaa man nga idumili sa iya ang gugma sang iban? Wala mo ginadumili sa iya ang silak sang imo adlaw, ang imo ha­ ngin, wala man nimo ginatagb sa iya ang hublas nga danyag sang imo kalangitan, ngaa man nga idumili sa iya ang gugma, samtang kon wala ang langit, wala ang hangin kag wala man ang silak sang adlaw ang tawo sarang pa mabuhi, apang kon wala na ang gug­ ma, indi mga mas-a?

Maabot ayhan sa lingkuran sang Diwa ina nga mga singgit nga wala ginapamatii sang mga tawo? Mabatian ayhan ina sang Iloy sang mga wala’y palad?

Ay! Ang kailo nga pamatan-on nga dalaga, nga wala makakilala sang isa ka Hoy, mangahas sa pagsugid sini nga mga kalisod nga gintuga sang mga paghigugma sa duta sa sinang’ tagipusuon nga tuman ka putli nga amo lamang ang nakakilala sang gugma sang isa ka anak kag sang iloy: sia sa iya mga pagbakhb nag dangop sa sina nga larawan nga balaan sang babae, ang pinakahwaran nga baling’ magayon sang labing’ huwaran nga mga tinuga, sa sinang’ mamalaybayon nga tinuga sang pagkakristohanon,

(2) Isa yadto anay ka suba. Ini nga metapora nagapakilala sang isa ka butang (ang daludo sang suba) nga ginapaangid sa isa (dalayon nga pag­ higugma) nga am6 ang iya kahulogan. Ang metapora isa ka sari sang pololungon nga ginagamit sa pagtahum sang pulong; nagahatag kabuhi kag nagapasarisari sang mga panghunahona.