Jump to content

Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/245

From Wikisource
This page has been proofread.


229
ANG TUGHAPÓN SANG PANDOT

Subong sining' pinakamahal nga mga lámpara, naggwâ man sa mga talagòán ang hinimòan sang mga pamatan-on nga babae: mga belo nga ginansilyo, magagming nga mga alpombra, hinimò nga mga bulak; naggulwâ ang dumàan nga mga bandeha nga kristal, nga ang iya sulód naglaragway sang isá ka linawlinaw nga may magagming nga mga isdà, mga bulobuaya, mga lukos, mga tanúmtanom nga lunhaw, mga bató nga bulak kag mga bató nga daw kristal nga nagkintab ang mga duág. Iní nga mga bandeha napun-an sing mga abano, mga sigarilyo kag mga magagming nga buyò, nga linubid sang bulobulinawon nga mga tudlò sang mga dalaga. Ang salóg sang baláy nagkintab katulad sang espeho; ang mga kortina nga pinya ukón husi nagpuní sa mga ganhaan; sa mga bintana nagkalabit ang mga parol nga kristal ukón papel nga rosa, asul, lunhaw ukón pulá; ang baláy napun-an sing mga bulak kag mga plorera nga natungtong sa mga pedestal nga losa gikan sa China: patí ang mga santos nasuotan sing matahúm, ang mga larawan kag ang mga salín sang mga santos tanán ginkaayo nga bagay sa pandot, tininlòán sing yab-ok, subong man ang mga salamíng kag pinaumbilayan ang ila mga kwadro sing pinungpong nga mga bulak.

Sa mga dalan, nga pinaantad-antad, pinatindog ang matahúm nga mga arko nga kawayan nga hinimò sa madamò nga bagay, nga gintawag nga sinkában, nga ginlibután sing kaluskús¹ nga ang magtulok lang siní nagpasadya na sang mga tagipusùon sang kabataan. Palibot sa nakawaán nga bahin sang simbahan may daků kag malahalon nga tolda, nga ginduhol sang mga haligi nga kawayan, agud maagihan sang prosesyon. Sa silong siní naghinampang ang kabataan, nagdinalagan, nagkinamang, naglinumpat-lompat kag nagkagisi ang ila bag-o nga mga bayù nga dapat gamiton nila sa adlaw sang pandot.

Didto sa plasa pinatindog ang isá ka entablado, palagwàan nga kawayan, nipà kag kahoy; dirâ mapakità sing mga katahuman ang komedya sang Tondo kag magapakig-indis sa mga kadiwatahan nga nagamilagro nga indi mapatihan: didto maamba kag masaot sanday Marianito, Chananay, Balbino, Ratia, Carvajal, Yeyeng2, Liceria kag ibán pa. Ang pilipinhon maluyagón sang teatro kag

_____________________

(1) Kaluskus —Kudalkodal bilang nga mga sanga sang kahoy.

(2) Chananay, Ratia, Carvajal, Yeyeng — Ang mga gumulowa nga labí gindugokan sang banwa kag sang ila mga humalangád sa teatro amó si Chananey, ang wala'y kamatayon nga si Yeyeng, sanday Ratía, Carvajal, Tagaroma kag ibán pa nga saráng na mabilang nga mga binag-uhanon nga artista.