Jump to content

Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/21

From Wikisource
This page has been validated.


5
I KA BADÙ


Ang isá lamang nga nagbaton sang mga babác, amó ang isá ka tigulang nga babáe, nga pakaisá ni Kapitan Tiago, nga may pangnawóng nga maambong kag naghambal sang tamà kalain nga kinatsila. Ang tanan niya nga ugali kag pamatasan amo ang pagpalibot sa mga katsilà nga babae sing isá ka bandcha nga mga abano kag mga buyò kag sa pagpahalók sa iya kamót sang mga babaeng pilipinhon, katulad sang ginahimò sang mga prayle. Ang kailó nga tigulang nakatapos nga naakig kag, iya ginhimuslan ang kahigayunan sa pagkabuong sang isá ka pinggan, maabtik nga gumwâ siá nga nagkumod:

—Jesus! Hulát kamó; mga wala'y huya!

Kag wala na siá magpakitâ liwát.

Samtang sa pihák nga bahin ang mga lalaki, ini silá labí nga nagginahod na. Ang pilá ka kadete nagsinugilanon sing masadya, apang sa tingog nga mahinay, sa isá sang mga higád, nga nagpulopasiplat kag naghuluhagyò kon kis-a sang ila tudlò sa pilá ka tawo sa kadak-an, kag nagkilinadlaw sing daw tagù; sa baylo, ang duhá ka dumalay-o nga nagpanapót sing putî, nga nagpalikód sang ila mga kamót nga nasampaw kag walâ tingugtingog nagtikángtíkang sing malat-ang pakadto-pakarí halín sa isá ka utbong pakadto sa isá man ka utbong sang kadak-an, subong sang ginhimò sang may kaakig nga mga sumalakay sa ibabaw sang kubyerta sang isá ka sakayán. Ang bug-os nga kawili kag daku nga kakunyag naghalín sa isá ka gubán nga natapòan sang duhá ka parì, duhá ka timawa kag isá ka militar, palibot sa isá ka diutay nga latók diín makita ang mga botelya sang alák kag mga biskutsong' ingles.

Ang militar isá ka tigulang nga tenyente, matàas, nga may pangnawóng nga masulub-on: nga daw ang Duque de Alba sa listahan sang mga tinawo sang Gwardya Sibil7 Talagsa naghambal, apang matigdas kag malip-ot. —Ang isá sang mga prayle, isá ka pamatan-on nga dominiko, maambong, maayo lawas, kag maalikaya katulad sang iya mga tagusilang nga may balayán nga bulawan. may pagkahamtong nga lamharon; siá ang kura sa Binondo, kag sang nagligad nga mga tinuig propesor siá sa San Juan de Letran. Nabantugán sia nga maayo sa baisáy, bantog kaayo nga sadto nga mga panahon kon ang mga anak sang mga Guzman8 magpangahás


___________

(7) Daw ang Duque de Alba sa listahan sang mga tinawo sang Gwardya Sibil. —Ang Duque de Alba (Fernando Alvarez de Toledo) isá anay ka bantog nga heneral nga katsila sang panahon nanday mga Hari Carlos V kag Felipe II (1508-1582). Ginkilala siá nga mapintas kag makadugo.

(8) Mga anák sang mga Guzman— Mga prayleng' dominiko, ang mga sakop sa katilingban nga gintukod ni Sto. Domingo de Guzman.