nga paglaum kag gintilawán ko ang isá ka bag-o nga paagi agúd
indi mausikan sang kabataan ang tanan nila nga panahón kag
agúd mapuslan nila kon sarang mahimò ang pagpanghanot; nga
kon mahimò ang amó nga pagpatampalas makahatag sa ila sing
tagdiutay nga kapuslanan, sa hunâhonà ko. Luyag ko himùon,
nga tungod kay indi na nila akó mahigugma, nga kon mahimò
mapuslan man nila akó, dumdumón nila ako sa ulihe nga may
diutay nga kaaligutgot. Nakasayod na ikaw nga sa kalabanan
sang mga buluthòan, ang mga tulon-an kinatsilâ, lwás lamang
sang katesismo nga tinagalóg nga nagakatuhay sunô sa korporasyon sa pagtulùohan diín nasakop ang kura. Iní nga mga tulonan sa masami nga nobena, trisáhiyo, ang katesismo ni P. Astete,8
diín maaypan ang madamò nga pagkalangitnon subong sang mga
tulon-an sang mga erehes. Sanglit indi masarangán ang pagtudlò
sa ila sang kinatsilâ kag ang paglubád sang madamò nga tulonan, gintinguhàán ko ang pagtigaylo siní sa amát-amát sing malip-ot nga mga bahin, nga kinuhà sa mapuslanon nga mga sinulatán sa tinagalóg, subong sang tulon-an sa pagtahod nanday
Hortensio kag Felisa, ang pilá ka mga tulon-an sa panguma kag
ibán pa. Kon kis-a ginalubád ko man ang malip-ot nga mga
sinulatán katulad sang maragtas sang Filipinas ni P. Barranera
nga sang ulihe gindikta ko, agud ila tingubon sa mga kwaderno,
nga kon kis-a gindugangan ko sang akon kaugalingon nga mga
pinanilagan. Sanglit walâ akó sing mga mapa agúd matudlòán
ko silá sang hiyograpiya, ginhwád ko ang isá gikan sa puód nga
nakita ko sa ulo-banwa kag sa sini nga hwád kag sa mga baldosa sang salóg ginhatagan ko silá sing mga paghangóp nahanungód sa pungsod. Sa karón ang mga babáe amo ang nagkinagulà; ang mga lalaki nagkinadlaw lamang, nga nakità nila sinâ ang
isa sang
akon mga binuang. Pinatawag akó sang bag-o
nga kura, kag maskin nga walâ niya akó pag-akigi, ginhambalán niya ako nga nahauná dapat nakon halungan ang pagtulùohan, nga sa walâ pa nakon matudlò ini nga mga butáng, dapat
ipakità sang kabataan sa isa ka pasinawan nga nasauló nila sing
maayo ang mga misteryo, ang trisáhiyo kag ang katesismo sang
doktrina kristyana.
_____________________
(8) Ang karesismo ni P. Astete Ang katesismo ukón tulon-an sang pagtuluohan nga kristubanon nga sinulat ni Pari Gaspar Astete amó ang gingamit nga tulon-an sa mga pangunang buluthoan, suno sa mandu sang pangulohan nga katsile sang Disyembre 20, 1863.
