XI
ANG MGA MAGBUBUUT
Divid'to e imperad.1 (Nuevo Machiavelo) dKinsay mga harihari sa lungsod? Dili si Don Rafael sa buhi pa, bisan siya maoy labing datb, adunay daghang mga yuta ug hapit ang tanan nanagpakautang ug kabubut-on kaniya. Sanglit mapaubsanon siya ug naninguh^ pagtabon sa bill sa tanan niyang pagabuhaton, wala siya magatukod sa lungsod ug iyang pundok, ug nakitil na natb nga dag hang nanuyhakaw batok kaniya sa diha nga hapit na siya mapukan. —<JSi Kapitan Tiyagb ba? Bisan inig-abut niya sa lungsod sugaton siyag orkista sa mga utangan kaniya, kombirahan ug pun-on sa mga gasa; bisan ang labing mga maayong bunga sa kahoy magatapun-og sa iyang talad ug bahinan siya sa mga lag saw ug baboyng ihalas nga inayaman; bisan dill siya hikawan ug maiya gayud ang usa ka maanindot nga kabayb nga iyang kaibgan, kaugalingon sa usa ka tawo nga utangan kaniya, apan siya kataw-an sa tanan ug sa tagb paganganlan ug Sacritan Tiyagd. <!Ma6 bay harihari ang gobernadorcillo?
Kini maoy usa ka punoang alaut nga wala magmandb kon dill gimandoan; dill makig-away kang bisan kinsa apan awayon; dili makabuut, hinonoa ginabut-an, ug unylk paninglan pa hinoon siya sa Alcalde Mayor sa mga gisugb ug gipabuhat ka niya, daw kadtong tanan migula ug gihun^huna sa iyang utok, bisan sa tinuoray nga sulti, kadtong katungdanana wala niya takasa kun agawa: gigastohan niya ug lima ka libo ka pisos, walay labut sa daghang mga kaulawan nga iyang giagian, ug kon timbangon ang bunga nga iyang maani, makaingon kita nga kadtong katungdanana kubus da kaayog bill. (1) — Pagbahinbahin kamo Mg peghari.
-76-
