dili si San Antonio ang giliwatan, kon dili ang Birhcn kun
si San Miguel. Usa ka ig-agaw ni Kapitan Tinong, bantugang pilosopb nga nakasag-ulo sa Amat1 nagatuo nga ang mga hiyas
ni Maria Clara didto magagikan sa kabituonan sa langit.
Si Maria Clara, nga gimahal sa tanan, nagatubo taliwala
sa mga amoma ug mga pangga. Ang mga prayle mohagwa kaniya kon sa mga pasunding sul-oban siya ug saput nga
maputi, butangan ug mga bulak sa ulo, tauran sa bukbbukb
ug mga pakd nga maggilakgilak ug magabitbit duha ka
bu6k salampati nga pulos maputi, hiniktan ug mga tinabas nga tagumon.
Si Kapitan Tiyagb nga nabuang kaayo
sa iyang anak tungud sa pagkangaya ug pagkatabian, nagsamot lamag pasalamat sa mga santos sa Obando ug motambag sa iyang mga higala nga mamalit silag mga tawo-tawo
nga maanindot aron panamkonan sa ilang mga asawa.
Sa mga lungsod nga maigang, ang batang babaye nga
mopanuigon nag napulog-tulo kun napulog-upat ka tuig, mahingkod na sa kabuot, sama sa usa ka bulak nga sa gabii
piyuos pa ug sa pagkabuntag manghaklad na sa iyang gihay.
Sulod niining panahon sa pagkabalhin sa kinaiya sa usa
ka babaye, puno sa kahibulongan ug mga malumong pagbati,
sinugyotan sa kura sa Binondo, si Maria Clara misulod sa beaterio sa Santa Catalina aron didto tudloan sa mga mongha nianang mga maayong pamatasan nga pinasubay sa hagip-ot nga
mga lagdll sa tinuhoan. Nagalagok ang luM sa mga mata,
si Maria Clara nanamilit kang pari Damaso ug sa iyang bug
tong higala ug kadula sa gamay pang bata, nga si Crisbstomo
Ibarra, kinsa migikan usab dayon padulong si Uropa. Milungtad siyag pito ka tuig didto niadtong kombinto kansang mga
pumopuyb makakita lamang sa gawas kon mopasilang sa mga
gawang inalihan sa sinapawng mga tukdog nga puthaw, ug
ngani binantayan pa gayud sa Madre-Ecucha. 1
Si Don Rafael ug si Kapitan Tiyagb nga nakasabiit sa panaghigugmaay sa duha ka batan-on ug tagsatagsa kanila adunay
mga hunahuna alang sa ilang kaugalingong kaayohan, nagkasa(I) — Biblia ni Torres Amat, arsobispo sa Tarragona, usa ka lalawigan
sa Espanya.
- Kolehiyo sa mga madre.
(1) — Madreng magsunod-sunod sa mga kolehiyala ug magbantay sa ilang panlihok.
— 48 —
