lomkilom sa kahapunon dili man molungtad ug dugay, ang
kangitngit misugod pagkaylap ug mihayag ang Bulan nga takdol.
—Ginoo, —mitubag si Elias sa sinultihan nga maugdang-ako mao ang gitugyanan sa pagdala nganhi kanimo sa mga tinguha sa daghang mga alaut.
—Sa mga alaut? Unsay buut mo ipasabut?
Sa daklit gisuginlan siya ni Elias niadtong iyang pakigsultii sa pangulo sa mga tulisan, apan wala niya iasoy ang mga duha-duha niini, ingon man ang iyang mga hulga. Si Ibarra namati pag-ayo, ug diha nga si Elias nakatapus na sa iyang giasoy, mihari ang kahilum nga milungtad ug dugay; si Ibarra maoy unang misulti.
—Sa ingon niana, ang ila diayng tuyo mao...
—Nga usbon sukad sa Ilintunganay ang mga paagi sa kasundalohan, sa mga pari’ ug sai mga hukmanan; sa ato pa, nangayo nga atimanon unta sila sa Kagamhanan. nianang pag-atiman nga inamahan.
—Nga-usbon, unsaon pag-usab?
—Pananglitan: tahuron pag-ayo ang kaugdang ug kadungganan sa tawo, nga dili unta pakasayunon ang pagpasipala kaniya, nga ang kasundalohan dili patuyangan pagpagamit sa iyang kusog, nga kunhoran ang mga katungod nga gihatag kanila ug gitungina sa uban, kay malagmit nga sila magpatuyang paggamit niana.
—Elias, —mitubag ang batan-on — wala ako masayud kinsa ikaw apan nasabut ko nga ikaw dili usa ka tawong timawa: ang imong mga hunahuna ug mga buhat lahi sa uban. Hisabtan mo dagway ako kon ingnon ko ikaw nga bisan matuod nga adunay daghang mga apan ang atong kahimtang karon, kanang mga apana modugang kon ang maong kahimtang atong ilisan. Makahimo unta ako pagsulti sa akong mga higala did to sa Madrid pinaagi sa pagbayad kanila; makahimo unta ako pagsulti sa Kapitan Heneral, apan kadto sila wala gayiiy bungang makuha, ang Kapitan Heneral walay gahum nga igb aron pagdala nganhi nianang mga bag-ong butang imong gihisgotan, ug ako usab dili gayud mohinabang aron kana mahimo, kay nakasabut ako kaayo nga kon matuod nga kanang mga kapunongan nga atong gihisgotan adunay mga sayop, karong mga panaho
— 412 —
