siga sa kalayo molahi sa iyang aso ug ang mananoy nga honi molahi sa kabanha ug kaguliyang sa mga tulonggon: alang hinoon
sa mga hungog ug mga bungol, kining tanan magsama da. Dinhi kanatb ikasulti ta nga ang Purgatoryo maayo, balaanon ug
makatarunganon: makabuhi kanunay sa pagbinatiay sa nangamatay ug sa nanghibilin ug makapilit kanatb sa pagpangita sa kinabuhing labing putli. Ang kadaut anaa sa pagpatuyang paggamit
kaniya.
Apan tan-awon ta karon nganong nahitabok sa atong tinuBiblia nt
ni sa
hoan ang Purgatoryo nga wala ngani hisgoti ni sa Btblta
mga Santo Evangelio; si Moises ug si Hesukristo wala usab
managhisgot niini, ug dili igb ang bugtong bahin sa basahon sa
mga Macabeo nga giingong nagahisgot ning butanga, labi na kay
ang Concilio sa Laodicea mipahayag man nga kining basahona
tinumbtumb lamang ug diha na dawata sa Santa Igleia Catolica
sa human na mangagi ang pila ka tuig. Sa tinuhoan sa mga pagano wala usab kita’y makita bisan maagid-agid na lamang sa
Purgatoryo. Dili usab mahimong ginikanan ning tinuhoana ang
giingon ni Virgilio sa Aiae panduntur inane nga nakahatag ug
higayon kang San Gregorio el Grande sa paghisgot sa mga kalag
nga kond nangalumus ug nga gipalabong ni Dante sa paghisgot
niya sa madng butang sa iyang basahon Divina Comedia. Wala usab hiilhi ang Purgatoryo sa mga bramane, ni sa mga budhita,
ni sa mga Ehiptohanon, bisan kining ulahi maoy mihatag sa Gresya ug sa Roma sa ilang Caronte ug Avernd1. Dili na lamang ako
magahisgot sa mga tinuhoan sa mga lungsod sa Amihanan sa
Uropa, kay, sanglit tinuhoan sa mga maggugubat, mga magbabalak ug mga mangangayam, dili sa mga pilosopb, bisan adunay
pipila ka mga butang ilang gituhoan ug mga rito nga nangahimo
nang kirstohanon, apan wala mahiuban sa ilang mga sundalo
sa paglunggob sa Roma, ni mahiabut sa Capitolio-. maoy mga
tinuhoan sa kangitngit nga nangahanaw sa paghitandang sa kahayag sa Adlaw. — Busa, ang mga kristohanon sa unang mga
panahon wala manuo sa Purgatoryo ug nangamatay sila nga malipayon, hugot ang pagsalig nga makakita dayon kang Bathala.
Ang unang mga pari nga daw nanaghisgot ning butanga mao
si San Clemente de Alejandria, si Origines ug si San Ireneo, dag
way nanagpakasunod sila sa gitudlo sa tinuhoan ni Zarathustra
(1) Caronte, yawa; Avemo ipidno kun sulad. — P. a Taghubad.
(1) — Karon umuban ikaw kanako ngadto sa Paraiso. — P. sa Taghubad.
-98-