Page:Konkani Viswakosh Vol3.pdf/475

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

खातीर ताका परतून अटक जाली.थंयच्यान सुटका जातकच ताणें माधव बीर हाचे वांगडा चळवळ आनिकूय खर करपाचो यत्न केलो.

ताणें आंदोलव नांवाचें मराठी पंद्रशी नेमाळें सुरु केलें. उपरांत तो मुंबय गेलो आनी थंयसावन राश्ट्रीय पांवड्यार वावर करुंक लागलो. महाराष्ट्र सरकार वैजकी सेवा हाच्या अहमदनगर फांट्यांत ताणें नोकरी धरली. १९५२त पुण्याक भरिल्ल्या नॅशनल काँग्रेस गोवा संघटनेच्या सव्या अधिवेशनाचो तो अध्यक्ष आशिल्लो. अँन्थनी द सौझा आनी हेरांचे सांगणेवयल्यान ताणें १९५४त मॅडिकल ऑफिसराची नोकरी सोडली. चळवळींत वांटो घेवंक तो सत्याग्रही शिबिरांत गेलो. कांय दिसांनी तो परत आयलो आनी ताणें नोकरी धरली. भारत सरकारान ताम्रपत्र दिवन ताचो भोवमान केसो. १८ जून १९८२ दिसा गोंय सरकारान ताचो भोवमान केलो.

भेंब्रे, प्रभाकर पद्मनाभ प्रभूः(जल्मः२७ ऑगस्ट १९२७, कारवार).

सुटकेझुजारी. ताणें एस.एस.सी. मेरेन शिक्षण घेतलें.नॅशनल काँग्रेस गोवा हे संघटनेचो वावुरपी वांगडी आशिल्लो. २ ऑक्टोबर १९४६ ह्या दिसा जांबावली ते केपेंमेरेन प्रभातफेरी काडिल्ली तातूंत ताणें वांटो घेतिल्लो.तो लिपचोरयां पत्रकां वाटप,पत्रकां लावप असलीं कामां करतालो. १६ सप्टेंबर १९५४ ह्या दिसा पोलिसांनी ताका धरलो. ताका पांच वर्सां खर बंदखण आनी एक वर्स सोद बंदखणीची ख्यास्त फर्मायल्ली.भारत सरकारान ताम्रपत्र दिवन ताचो भोवमान केलो.

भेंब्रे,लक्ष्मीकांत व्यंकटेश प्रभूः(जल्मः २ ऑगस्ट १९०६ रिवण, मरणः १ सप्टेंबर १९८५).

सुटकेझुजारी.मुळावें शिक्षण मराठींतल्यान जावन, पुर्तुगेजींतल्यान लिसेवाचें तिसऱ्या वर्सा मेरेनचें शिक्षण धेतलें. तशेंच ,आदवोगासिचीय पदविका घेतली. सुरवेक सावन तो समाजीक चळवळींनी वांटो घेतालो.संघटना समिती हे राजकीय संघटनेचो तो मुखेल वांगडी आशिल्लो.उपरांत हे संघटनेच्या नांवांत बदल करुन तिका गोमन्तक काँग्रेस हें नांव दिलें.हे संघटनेच्या नांवासकयल गोंयचे सुटके चळवळीचें म्हत्व सामान्य लोकांक पटोवन दिवपाखातीर तो पोटतिडकीन वावुरला. १८ ऑगस्ट १९४७ दिसा लोंढ्यार ताच्या फुडारपणाखाला एक बसका घडोवन हाडिल्ली. हें बसकेंत नॅसनल काँग्रेस गोवा संघटना उबारपाचो निर्णय घेतिल्लो. उपरांत नॅशनल काँग्रेस गोवा संघटनेचे कार्यकारी समितीचो तो वांगडी जालो.बसकांनी वांटो घेवप,बसका घवप, पत्रकां वांटप असलीं कामां तो करतालो. मडगांवां ताणें सत्याग्रह घडोवन हाडिल्लो. हाका लागून पुर्तुगेज पुलिसांनी ताका धरुन बंदखणींत दवरलो.१४ डिसेंबर १९४७ दिसा प्रदेशीक लश्करी न्यायालयांत ताची चवकशी जावन ताका चार वर्सां बंदखणीत ख्यास्त फावो जाली. जानेवारी १९४७त ताका लिस्बनाक व्हरुन पॅनीशच्या किल्ल्यांतले बंदखणींत दवरलो.

बंदखणींत आसतना लेगीत ताणें सत्याग्रहाचीं तत्वां आपणायल्लीं. गोंयांत त्या तेंपार कैद्यांखातीर घराकडच्यान जेवण व्हरपाची पद्दत आशिल्ली. तशेंच राजकिय कैद्यांक आनी हेर गुन्यांवकारांक बंदखणीत एकठांयूच दवरताले. राजकीय कैद्यांक स्वतंत्र जागो आसचो आनी तांकां जेवणभत्तोय दिवंचो हे मागणेखातूर ताणें उपास सुरु केलो.हे ताचे मागणेक सरकारी मान्यताय मेळ्ळी.

२५ ऑक्टोबर १९५० ह्या दिसा ताची सुटका जाली. १९६२ मेरेन तो लिस्बनांतूच उरलो.१९५२ त तो थिऑसॅफिकल सोसायटी ऑफ पुर्तुगाल हे संस्थेचो वांगडी जालो. हिंदू धर्माचें म्हत्व आनी भगवत गीतेचें व्हडपण सिद्द करपाखातीर ताणें साबार व्याख्यानां दिलीं आनी लेखूय बरयले. पुर्तुगालाक जावपी घडणुकांनी म्हायती भारतीयाक दिवपाखातीर ताणें एकलव्य ह्या नांवान मुबंयच्या दुदसागर आनी बेळगांवच्या वनजीवन नेमाळ्यांनी साबार लेख बरयले.

गोंय मुक्ती उपरांत तो मे १९६८त गोंयांत आयलो. गोंयांत आयलेउपरांत ताणें आपल्या हेर वांगड्यांच्या पालवान पोर्तुगाली राजवटीपूर्विचे गोव्यातील धार्मिक वाङमय, हे मराठी पुस्तक बरयलें.तशेंच गोंयांत मराठी भाशेची सुवात आनी तिचें म्हत्वा ह्या विशयाचेर शास्त्रीय लिखण केलें. हरीजन समाजाखातीर तो खूब वावुरला. तो एक बरो पत्रकार आशिल्लो. ज्ञानप्रकाश ह्या दिसाळ्याचो तो खबरांकार अशिल्लो.भारत सरकारान ताम्रपत्र दिवन आनी गोंय सरकारान मानपत्र दिवन ताचो भोवमान केला.

भेसळः(अॅडल्डरेशन).फाव तेपरस चड फायद्याच्या उद्देशान, उण्या दर्जाचो म्हाल बरें प्रतीच्या म्हालांत भरसप म्हळ्यार भेसळ. भेसळीची प्रक्रिया उत्पादन केंद्र आनी विक्री केंद्र अशा दोन सुवातींनी घडटा. गरजेच्या वस्तुंचो उणाव आनी म्हारगाय हे सारकितीं कारणां भरसण करपाक प्रवृत्त करतात आनी गिरायकाचें अज्ञान आनी निश्काळजीपणाक लागून भेसळीक उत्तेजन मेळटा.

भेसळ करतल्याक भेसळीपसून अधर्मी फायदो मेळटा आसलो तरी ताचो परिणाम म्हणून गिरायकाक अर्थीक नुकसान आनी जिवीत