Page:Konkani Viswakosh Vol2.pdf/800

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.

राजाक तिरूतोंडरअंतादी हो ग्रंथ वाचपाक दिलो. तातूंतलीं शीवभक्ताचीं चरित्रां वाचून राजा प्रभावीत जालो आनी ताणें शेक्किळार हाका असोच आनीक ग्रंथ बरोवपाची आज्ञा दिली. राजाचे आज्ञेवयल्यान ताणें पेरियपुराणम् हो ग्रंथ बरयलो.

-कों. वि. सं. मं.

पेरीश, कायतान जुआंव:(जल्म:1806, मडगांव; मरण: 1860).

गोंयचो एक धर्मप्रचारक. 1859 तल्यान ताणें गोंयचें आर्कीडायोसीझाच कारभार पळयलो. 1860त मरण येमेरेन ताणें गोंयची आर्कीडायोसीझ सांभाळ्ळी.

-कों. वि. सं. मं.

पेरूंगळूर वैद्यलिंगम अखिलांडम-'अकिलन':(जल्म:27 जून 1922, पेरूंगळूर, पुदुकोट्टई).

भारतीय ज्ञानपीठ पुरस्कार फावो जाल्लो नामनेचो तमील लेखक. 'अखिलन' वा 'अकिलन' ह्या नांवानूच ताची चड नामना आसा. पुदुकोट्टई गांवांत ताणें आपलें शिक्षण घेतलें. तेन्नाय ताच्या बापायक मरण आयलें. उपरांत ताचे आवयन ताका मॅट्रिकेमेरेनचें शिक्षण दिलें. म्हाविद्यालयांत आसतना ताणें 1940त 'शक्ति युवक संघ' नांवाची विद्यार्थ्यांखातीर संस्था स्थापन केल्ली. 1942त 'छोडो भारत' चळवळींत वांटो घेतिल्लो. 1944 मेरेन ताणें देशाखातीर वावर केला. रेल्वे डाक सेवा विभागांत (मेल सर्विस) प्रथक्कार (सॉर्टर) म्हणून 1945 ते 1957 मेरेन ताणें काम केलें. 11959-1963 मेरेनचो काळ ताणें मद्रासांत लिखाण करपांत घालयलो. उपरांत 1965त ताणें आकाशवाणीचेर नोकरी धरली.

शाळेंत आसतनाच ताणें 'अकिलन' ह्या टोपण नांवान कथा बरोवपाक सुरवात केली. ताच्यो सुरवातीच्यो कथा कल्कि ह्या सातोळ्यांत आनी कलैमहल ह्या मासिकांत उजवाडाक येताल्यो. ताणें सुमार दोनशें लघुकथा बरयल्यात. रेल्वे डाकसेवेंत आसतना ताणें आठ कादंबऱ्यो बरयल्यो. नेंजिन अलैगळ (1953, हृदय लहरी) आनी बळुव एंगे (1957, जिवीत खंय आसा) ह्या ताच्या कादंबऱ्यो नामना आसा. 1958त ताणें बरयल्ली पार्वे पिळक्कु (दीपकन्या) ही कादंबरी बरीच गाजली. फुडें ताणें कांय इतिहासीक कादंबऱ्योय बरयल्यो. वेंगैयिन मैन्दन (1961, पुरुषव्याघ्र राजराज चोल), कयल विळी (1965, मिनाक्षी) आनी वेट्री-तिरुनगर (1966, विजयश्रीनगर) ह्यो ताच्यो कांय उल्लेख करपासारक्यो इतिहासीक कादंबऱ्यो. ताणें कथा, कादंबरी, नाटक, निबंध, समीक्षा, भोंवडेवर्णन, बालसाहित्य आदी प्रकारांतल्यो सुमार 45 साहित्यकृती तयार केल्यात. ताच्यो हेर उल्लेख करपासारक्यो साहित्यकृती अशो-कथासंग्रह शक्तिवेल (1946, शक्तिमाला), निलविनिल, (1948, चान्न्यांत), मुळु निलवु (1954, पुर्णिमा, मॉपांसाच्या कथांचो तमीळ अणकार); कादंबऱ्यो:पेण (1947, बायल), दाहम (1953, तहान, ऑस्कर वायल्डच्या सलोमी नाटकाचो तमीळ अणकार), पुदु वेळ्ळम (1964, नवो हुंवार); नाटकां-वाळविल इन्वम (1955, जिणेंत सुख); समिक्षा-कर्लेयुम वयिरुम् (1956, कला आनी पोट); निबंध-कदैक्कले (1972, कथेची कला); भोवंडेवर्णन: शेवियत नाट्टिल (1977, सोवियत देशांत).

1964 सावन तो साहित्य अकादेमीचे तमीळ सल्लागार मंडळाचो वांगडी आशिल्लो. 1979 सावन तो सा. अकादेमीच्या जनरल काउन्सिलाचो वांगडी जालो. ताका जायते पुरस्कार आनी भोवमान मेळ्ळ्यात, ते अशे-कलैमहळचो पयलो कादंबरी पुरस्कार (पेणे-1946), अकादेमी अवॉर्ड फॉर तमीळ नॉवॅल (नेंजिन अलैगळ-1953), तमीळनाडू स्टेट एज्युकेशन बोर्डाचें बालसाहित्याचें पयलें इनाम (1963), तमीळनाडू राज्याचे साहित्य पुरस्कार (कयल पिळी-1968, एरिमलै-लघुकथासंग्रह, 1970). ताचे चितिरप्पार्वे (1968, चित्रकन्या) हे कादंबरीक भारतीय ज्ञानपीठ पुरस्कार फावो जाला. हे कादंबरेंत ताणें कला आनी संपत्ती हांचेमदलो संघर्श कलात्मक बळान दाखोवन आपलो हक्क, कर्तव्य आनी जिवन निश्ठेचेर अढळपणान उबे रावपी एके नव्या युगांतले बायलेचो साक्षात्कार घडयलां. फुडें 1975त ताचें एंगे पोगिरोम (1973, आमी खंय वतात) हे कादंबरेक 1975त धा हजार रुपयांचो 'डॉ राजा सर अण्णमलै चेट्टियार' पुरस्कार मेळ्ळा.

अकिलनचे बरपावळीचेर गांधीच्या तत्त्वगिन्यानाचो खोल प्रभाव पडला. गांधी युगांतल्या तत्त्वांक आपल्या कथा-कादंबऱ्यांवरवीं ताणें तमीळनाडूंत प्रभावी करपी अकिलन हो सामर्थ्य संपन्न लेखक. ताची शैली सरळ पूण प्रभावी. समाजांतल्या अन्यायाचेर आघात करतना ताचे लिखणेक विशेश धार चडटा.

ताणें श्रीलंका, मलेशिया, सिंगापूर, रशिया आदी देशांचो प्रवास केला. ताच्या जायत्या कथा-कादंबऱ्यांचे वेगवेगळ्या भारतीय भाशांनी आनी कांय कथांचे इंग्लीश, रशियी, जर्मन, पोलंडी आदी युरोपी भाशांनीय अणकार केल्यात. ताच्या पावै विळक्कु, कायल विळी आनी वालवु एंगे ह्या तीन कादंबऱ्यांचेर आदारीत तमीळ चलचित्रां आयल्यांत. ताच्यो कांय कादंबऱ्यो दक्षिण भारतांतल्या जायत्या विद्यापिठांनी तशेंच सिंगापूर, मलेशियांतल्या विद्यापिठांतल्यानूय पाठ्यपुस्तकां म्हणून लागल्यात. ताच्यो कादंबऱ्यो जरी तमीळनाडूचे जिणेचेर आदारीत आसल्यो तरी तातूंतले व्यापक नदरेक लागून ताका संवसारीक परिणाम प्राप्त जाल्यात. समाजीक, राजकी, अर्थीक, भावनीक अडचणी ताणें आपल्या कादंबऱ्यांतल्यान मोटे कलात्मक तरेन हाताळ्ळ्यात.

-कों. वि. सं. मं.

पेरू:'रिपुब्लीका देल पेरू'. दक्षीण अमेरिकेचे अस्तंत दर्यादेगेवयलो एक प्रजासत्ताक देश. क्षेत्रफळ 1,285,216 चौ. किमी. लोकसंख्या 24.2 दशलक्ष. पेरूचे उत्तरेक एक्वादोर, ईशान्येक कोलंबिया, उदेंतेक ब्राझील, आग्नेये वटेन बॉलेव्हिया, दक्षीणेक चिली आनी अस्तंतेक पॅसिफिक म्हासागर आसा. लिमा ही पेरूची राजधानी.

भूंयवर्णन-भूंयरचणुकेचे नदरेन पेरूचे सादारणपणान तीन वांटे जातात. 1) दर्यादेगेर आशिल्लो रेंवटी वाठार. 2) 'अँडियन सियारा' हो पेरूचो मदलो वाठार आनी 3) मॉंटॅना हो दोंगरी दाट रानांचो आनी उथळ मळांचो वाठार.

पेरूचे अस्तंतेक आशिल्लो संबंद वाठार रेंवट दर्यादेग आसून, हो रेंवट पटो उत्तरेक एक्वादोराचे शिमेकडच्यान सकयल दक्षिणेक वचून चिलीचे शिमेक मेळटा. ह्या रेंवट दर्यादेगेची लांबाय सुमार 2,269 किमी. आसून