घटकांचें प्रमाण चड-उणें आसता. तशेंच एकेच जातीच्या पूण विंगड विंगड वाठारांतल्या प्राण्याच्या दुदांतल्या घटकांनी थोडो-भोव फरक दिसता. अशें जरी आसलें तरी ते-ते जातींतल्या भुरग्याच्या पोशणाक तें तें दूद उपयुक्त अशें आसता.
दुदाचे पदार्थ - नीज रूपांतल्या दुदाचो वापर जसो जाता तसो तो दुदापसून तयार जावपी खाणाखातिरूय जाता. लोणी, मलय, तूप, धंय, ताक, खवो, चीज, आयस्क्रीम, लस्सी, पोस, खीर-पायस, संदेश, रसगुल्ले, पनीर, कलाकंद, बासुंदी, श्रीखंड, पेडे, चॉकलेटी, बिस्कुत्यो, बर्फी, कुंदो, सारकिल्ल्या गोडशाखतीर दुदाचो वापर करप जाता. दुदाचेर प्रक्रिया करून दुदाचो पिठो तशीच दुदाची पेस्ट करून सीलबंद डब्यांतल्यान विक्री करप जाता. मूळ रुपांतलें दूद हातूंत घटकांच्या प्रमाणांत फरक उरता.
दूद वेवसाय - भोवतेक सगळ्याच राश्ट्रांतलो हो एक म्हत्वाचो आनी गरजेचो वेवसाय. रशिया, अमेरिका, फ्रांस, न्यूझीलंड, ऑस्ट्रेलिया, जर्मनी, पोलंड, ब्रिटन, इटली, कॅनडा, डॅनमार्क बे देश दूद उत्पादनांत आघाडेचेर आसात. वट्ट उत्पादनांत गायच्या दुदाचो व्हड वांटो(80% ते 85%) आसा. बाकीचें दूद हेर जनावरांचें आसता. विज्ञानाचे उदरगताचो दूद वेवसायाच्या विकासाक खूब हातभार लागलो. येरादारीचीं साधनां आनी दूद सांबाळून दवरपाच्या फ्रिज्या सारकिल्ल्या साधनांक लागून दुदाची पयसमेरेन आनी चड काळमेरेन येरादार करप सोंपें जालें. दुदाळ अशा गायी-म्हशींचें शास्त्रीय प्रजनन, कृत्रिम वीर्य सेचन, दोन वितांमदलें अंतर-आकुंचन, जनावरांचें खावडींत आनी एकंदर आहारांत जाल्ली सुदारणा, जनावरांचे संसर्गजन्य रोग-निर्मुलन ह्या सगळ्यांच्या सामुदायिक आदारान दूद उत्पादनांत विक्रमी भर पडत रावली. दूद आनी दुदापसून तयार केल्ल्या खाणांच्या वापरांत जाल्ली वाड हाचो दूद-उत्पादन वाडीक आदार मेळत गेलो.संवसारांतल्या भोवतेक लोकांक प्रिय आशिल्ल्या च्या आनी काफी ह्या पेयांखातीर दुदाचो वापर सर्रासपणान करप जाता. -डॉ.एन.एस.धुमे
दूरचित्रवाणीः दृश्य चित्र (चल वा निश्चल) आनी ताका संबंदीत आशिल्ल्या आवाजांचे उच्च कंप्रतेच्या विद्युत चुंबकी तरंगांच्या आदारान एका जाग्यावयल्यान दुसऱया जाग्यार प्रेषण आनी ग्रहण करप म्हळ्यार दूरचित्रवाणी. खंयच्याय दृश्याकडेन पळ्यतकच आमच्या दोळ्यांवरवीं आमकां चार गजालींचें गिन्यान मेळटा –(1)दृश्याच्या वेगवेगळ्या भागांतल्यान प्रकाश परावर्तीत जातकच उजवाड आनी सावळी हांची विशिश्ट अशी रचानाकृती (2) दृश्यांतले हालपी आनी स्थीर अशे घटक (3) दृश्यांतले वेगवेगळे रंग (4) त्रिमिती अवताशांतल्या वस्तूंची लांबी, रूंदी हेविशींचो अदमास.
दूरचित्रवाणीची जी पयली पद्दत उपेगांत आयली तातूंत पयल्या दोन प्रकारांचे गिन्यान संपादन करपाचे भर दिल्लो. सद्याच्या काळांत सादारणपणान पुराय संवसारांत रंगीत दूरचित्रवाणीचो प्रसार जाला. तेखातीर दृश्टीवरवीं मेळपी सगळें गिन्यान दूरचित्रवाणीक लागून प्रेषित करपाक मेळटा.
मनीस जेन्ना कसलेंय दृश्य पळयता तेन्ना ताच्या दोळ्यानी आशिल्ल्या भिंगांवरवीं दोळ्यांतल्या पड्ड्याचेर व्दिमितीय चित्र तयार जाता. थंय तांचे विद्दुत संकेतांत रुपांतर जाता आनी लाखांनी संदेश मनशाच्या मेंदवाक मेळटात. मेंदवांत ह्या संकेतांचे संश्र्लेशण (एकठांय करप) आनी निःसंकेतन (मूळ चित्र मेळोवपोची क्रिया) जाता अशे तरेन मनशाक मूळ दृश्य त्रिमितीय स्वरुपांत दिसता. हाचेवयल्यान कळटा तें म्हणजे 1)दृश्य चित्राचें ताच्या घटकांनी विभाजन (2) दरेका घटकाचे विद्दुत् संकेतांनी रुपांतर (3) विद्दुत् संकेताची क्रमवार मांडावळ करुन मूळ प्रतिमेची जुळणी हे दूरचित्रवाणी पददतीचे मूळ टप्पे आसूंक जाय. प्रतिमेंचे विभाजन करपाची कल्पना सगळ्यांत आदीं अमेरिकेचे डब्लू.ई.सॉयर आनी फ्रांसाचो एम. लब्लां हाणीं 1880 ह्या वर्सा मांडली. पूण हाची प्रत्यक्ष येवजण 1884 वर्सा जर्मनींत पावल निपको हाणे प्रयोगशाळेंत वापरली. हेखातीर ताणें एक विशिश्ट अशी तबकडी वापरली. सेलेनियम ह्या धातूचो विद्दुत् रोध ताचेर पडपी प्रकाशाचे खरायेचेर आसता. ह्या तत्वाचो उपेग ताणें दृश्य संकेताचें विद्दुत् संकेतांनी रुपांतर करपाखातीर केलो.
1926 वर्सा इंग्लंडांत जे. एल्. बॅर्ड हाणें दूरचित्रवाणी प्रेषणाचें प्रात्यक्षीक करुन दाखयलें. ताणें प्रतिमेचे 30 रेशांनी भाग केले. ह्या रेशांपंगडाक चौकट अशें म्हण्टात. बॅर्ड पद्दतीन अशो 10 चौकटी एका सॅकंडान मेळोवन अंतीम प्रतिमा तयार जाताली. 1908 वर्सा ए. ए. कँबेलस्विनटन हाणें यंत्रीक पद्दतीच्या जाग्यार इलॅक्ट्रॉन शलाकाचो वापर करचो अशी सुचोवणी दिली. इलॅक्ट्रॉनाचें वस्तुमान सामकें उणें आशिल्ल्यान हे पद्दतींत चौकट निर्मितीचें काम खूब गतीन जावंक शकता. आयकॉनोस्कोप हो सुविकसीत असो कॅमेरा ट्यूब वी. के. इचारकियन हाणें अमेरिकेंत 1923 वर्सा तयार केलो. 1932 वर्सा अमेरिकेंत आर. सी. ए हे कंपनीन पुराय इलॅक्ट्रॉनीक दूरचित्रवाणीचें प्रात्यक्षिक दाखयलें.1935 वर्सा जर्मनींत 180 रेशा एके चौकटेंत आशिल्ली दूरचित्रवाणी सेवा सुरु जाली. त्याच वर्सा एमिस्ट्रॉन ह्या आयकॉनोस्कोपाच्या सुदारिल्ले आवृत्तीचो सोद लागलो, ताचे उपरांत प्रतिमा ऑर्थिकॉन हे प्रकार अस्तित्वांत आयलें. ताका लागून दूरचित्रवाणीचे कार्यक्रम अमेरिकेंत 1941 वर्सा जाल्यार युरोपी देशंनी 1950 वर्सा सुरु जाले.
दूरचित्रवाणी यंत्रणेचे मुखेल विभाग- - (1)कॅमेरानलिका (2) प्रेषक (3) ग्राही (4) चित्रनलिका (1)कॅमेरानलिका – दृश्याची स्पश्ट अशी प्रतिमा भींग वापरून प्रकाशविद्दुत् संवेदनशील पड्ड्याचेर तयार करतात.पड्डयाच्या सूक्ष्म घटक भागाचेर उजवाडाचे खरायेच्या प्रमाणांत विद्दुत् संवाहकताय निर्माण जाता. अशेतरेन उजवाड संकेताचें विद्दुत् संकेतान रुपांतर जाता. कॅमेरानलिकेंतली इलॅक्ट्रॉन शलाका दावेकडल्यान उजवेकडेन आनी ल्हव ल्हव सकयल ह्या क्रमान सगळे प्रतिमेचें क्रमवीक्षण करतात. हें जाता आसतनाच नलिकेच्या विद्दुत् मंडळांत विद्दुत् प्रवेहांत पड्डयाच्या घटक भागांचेर निर्माण जाल्ल्या विद्दुताच्या समप्रमाणांत बदल जाता. एक चौकट पुराय जातकच शलाका परतय वयरसावन सकयल मेरेन भोंवता. आयकॉनोस्कोप आनी ताचेउपरांत सोद लायिल्ल्यो नलिका हातूंत दोश आशिल्ल्यान संशोधकांनी नव्या नव्या प्रयोगांचो सोद लायलो. ह्यो आर्विल्ल्यो कॅमेरानलिका अशोः-(1)आयकॉनोस्कोप (2) प्रतिमा आयकॉनोस्कोप (3) प्रतिमा ऑर्थिकॉन (4) तीव्रतावर्धक प्रतिमा ऑर्थिकॉन
