48
nagbasan sa pamamatahaw kan alintatawo, luihay an tataramon, mapanglapastang, maluya, siring kan ma- lagong asin malagabong na tanog nin dagoldol sa ma- kakasuriaw na liwanag asin sa rikas kan kikilat: mi- napahayag nin sarong midbid nang kamatean, sarong sdbot nang kaisipan, asin kun minagamit kaiyan huli ta an sa pusong horot na nakakasakop sa bilog na pag- katawo asin tagob nin kagayagayahan, boot na an gabos na sa tawong pakamaté, maging mapAédapit sa hawak, maging manongod man sa kalag, pumahayag kan dalit na inaawit kan espiritu. Sa hapot nin pagkamoot nin sarong paghiling na nagsasaga okun nagbabantay, ma- yong ikakasimbag an tataramon: minasimbag an ho- yom, an hadok okun an hagayhay.
Dangan, su duwang nagkakamootan, sa pagdulag sa tamborokan (70) ni Tia Isabel na minapaolakbo kan alpog, napaduman sa azotea tanganing sa tahaw nin mga sala-sdlang saradit na napoporopotan nin mga ba- lagon kan tinanom na inaapod na cahbello-de-angel, ma- kahiwas sinda sa pagpahayag kan saindang kamatean. Saindong ibaretaé, kamong may alimyo sa saindong hi- nangos asin may mga kiray (71) sa saindong ngabil; ika, o hinoyophoyop, na nakanood ka nin pambihirang tagolaylay sa hilom nin bangging madiklom asin sa ma- kagigilantas na mga pasig na kadlagan; saimong iba- reta, o mga sirang nin tala-init, malinaw na kapahaya- gan kan Magkagtirang man sa ibdébaw nin daga, iyo- iyong bakong dai-tibéad sa kinaban nin mga dai-tibaad, saindong ibareté, mantang dai ako nin ibang naaraman kundi magbareté nin mga kamangmangan!
Alagad mantang habé kamo, pangangahasin kong gibohon.
Bughaw su langit kan mga horas na ito: sarong mahayahay na hoyophéyop na an alimyo bakong sa mga birak, pinagpahoyophéyop su mga dahon asin mga bu- rak kan cabello-de-angel, su mga looyléoy, su mga ara- lang na mga siraé asin su mga ilawan na mga halé sa China. Su ribok kan sagwan na nakakabikag kan ma- labog na tibig sa sdlog, su pinarogpadog nin mga coche asin mga carro sa tulay nin Binondo nakaabot sagkod sainda, alagad dai su ipigngongorobngorob kan inaon.
“Lalong marahay, duman mababantayan kamo kan bilog na pagnaratad,” an sabi ni Tia Isabel.
Mga kamangmangan lamang an saindang isinabi kan
