167
rabé nang dumagos duman sa sarong sagkad, boot nang magpuruli, nagpangatanosan na su aldaw nagpodn sa maraot asin mangyaring may dumatong pang dakol na mga kapahamakan.
“!An gabds huli ta dai kita naghinanyog nin misa!” an hagayhay nin saro.
“Alagad anong kapahamakan an satong nanapolan sefioras?” an hapot ni Ibarra. “!Su angongolkol iyo lamang an napahamak!”
“!Tyan nagpapatotoo,” an salom na tataramon kan ex-seminarista, “na sa bilog na makasal-an na pagka- bihay kaini sagkod pa man dai nakasimba an hayop na ining napahamak. Dai ko siya nakita sa kaibahan nin mga angongolkol na mga parating magralaog sa simbahan.”
Nagpasiriring su mga sakayan sa saré pang sagkad okun bonoan asin kinaipuhan na maghanda liwat nin sinigang si Andeng.
Hararom na su kaaldawon, naghohoyophdyop su si- muy, “marata na su mga alon asin minatarakombo sa pa- libot kan angongolkol, nagngapapatindog nin mga bi- kid nin mga sabo na nagsasaraga sa liwanag kan tala- init, na mayaman sa kuray” siring sa sabi kan taga- pagawit na si P. A. Paterno.
Nagdaging liwat su musica pigkakabray ni Iday su arpa, su mga lalaki, su mga kordiyon asin su mga gui- tarra na kun minsan bako, kun gayod man baragay na gayo, alagad an orog karahay na magtogtog iyo si Albino, na talagang sa boot an pagkabray, dai nakaka- bay, asin sa giraray sala sa compas, asin kun minsan nakakalingaw asin minalipat sa ibang togtog na laen man na gayo.
Siniraw su sar6é pang sagkad dara an daing paglaom na kamugtakan; kadadkol kan nagluluba na masosom- pongan duman su babaye kan angongolkol, alagad ma- pagrawraw an Katalagahan, asin su siléd sa giraray minaluwas pano.
Nagboot si Tia Isabel:
“An kalayuhan marhay sa sinigang; an tapas itaga- ma, nindo sa escabeche, an talusog asin an mulanbulan sa pisa: halawig an buhay kan talusog. Saindong ibug- tak iyan sa silé asin idiyan sana nindo sa tibig. !An mga buyod sa sarten! Tinomén an balanak sa dahon nin batag asin panoan an tulak nin kamatis.”
