280
harong, sa lansangan, tolong fraile an nagoficio na garo bagang an saro dai makakayang sa siring kadakulang kalag, ginibo an gabos na mga rito asin mga ceremonias na mahihimo, asin bantog na igwa pa nin mga iinabot, igwa nin mga extra siring sa mga beneficio sa mga toroteatro. Saro itong gayagaya: dakol na mga kamangyan an tinotong, dakol na mga inawit sa latin, dakol na ginamit na bendita Si Padre Irene bilang alay sa saiyang katood nagkanta sa tingog na falsete kan Dies irae (387), sa coro — asin su mga tawo kinorologan na talaga nin payo dahel sa kababagting nin doblas. Si Dona Patrocinio, su dating kalaban ni Capitan Tiago sa pagkabanal, nagmawot na bulanos na magadan sa masunod na aldaw ta matogon nin dapit na orog pa kasolemne. An banal na gurang na babaye dai mangyaring makatios na itong ibinibilang nyang nalupig nang padagos, pagkagadan, mabuhay liwat huli sa dakulang kasolemnehan. Oho, nagmamawot na magadan asin garong nadadangog nya su hinagayhay kan mga tawo na iritoon sa saiyang mga response: “lyan an talagang dapit! iyan an talagang sa pagkatataong magadan. Dona Patrocinio!”
XXX SI JULI Su pagkagadan ni Capitan Tiago asin su pagkabilanggo ki Basilio madaleng naaraman sa lalawigan, asin sa dangog kan mga masipag na mga nagoontok sa San Diego sasabihon nyamo na lalong binate su huri asin haros iyo sana ito an pinagsarabisabi. Asin siring sa mapapaghalat, su bareta nagkaigwa nin manlaenlaen na porma, nagkaigwa nin mga mamondong kasaysayan, mga makangingirhat, ipinaliwanag su dai nasabotan, hinipnoan su mga kakulangan nin mga bana-bana, an mga ini ibinilang na tunay na nangyari asin an nahaman kaining aswang nakangirhat sa mga bilang magurang mansana kaiyan. Sa banwaan ni Tiani pinagsasabi na an pinakaharaning bana-bana, an pinakaharani, iyo na su hagbayon ipapatapok asin alonggating bulanos na ginadan kan panahon kan paglakbay. Su mga matatakton asin mga
