264
panggabungan na kaboronyogan may kakundian, dai iyan binabag-ohan o dangogon lamang an tingog kan mga napeperwisyohan?” “Harayo pa kita: an satong pinagoolayan iyo an manongod kan muya kan mga estudiante sa mga fraile ...” “Magpoon kan hidale na pominalipod su mga fraile sa likocl kan pamahalaan, an mga estudiante dapat digdi makiatubang.” “Matanos an pakamasid; digdi daing maiiktadan.” “Bakong ako an pamahalaan asin dai ako makakapanimbag sa saiyang gawe. Anong boot kan mga estu diante na gibohon mi sainda sa laog kan likos na nakokolongan samuya?” “Dai magsolong sa pagkani-talingkas kan pagtokdo, kundi oyonan iyan.” Pominiringpiting su dominico. “Bakong sa pagsabi kan rogaring kong ganan, iyan paghagad samuya kan paghogot,” an sabi. “Su katumang na gayo, paghagad sainda nin maagihan tanganing dai sinda marabasan asin matimaktimakan.” “Hm!” su sabi ni Padre Fernandez na ominantoro asin baga nagisipisip. “Pomoon kamo nin paghagad nin bagay na bakong gayong mapawot, sarong bagay na ikakatao nin lambang saro samuya na dai malapastanganan an saiyang karapatan asin mga kapalaenan, huli ta kun kita mangyaring magkasinarabotan asin mabuhay sa katiwasayan, sa ano man an mga kaongisan, sa ano man an mga dai pagtitiwala?” “Umibaba kita, kun siring, sa mga pangdiyang.” “Oho, ta kun dotdoton nyato an natutugmaran, marorompong ta an gadung.” “An mga pangdiyang, kun siring, an satong pagolayan, pabayaan nyato an likos kan mga pagsusundan,” an simbag ni Isagani na naghohoyomhoyom; “asin dai man ako masabi kan sakong rogaring na ganan” asin digdi kinosog kan hagbayon su kataga nin taramon__ “an mga estudiante maontok sa saindang mga kagawean asin saindang papayomhokon an nagkakapirang mga gaspang kun an profesor magpakanood nin pagtratar sainda nin lalong marahay kan sagkod ngunyan saindong ginibo ... Ini nasa saindong mga kamot.” “Ano?” an hapot kan dominico; “igwa an mga estu-
