258
paglikay na makalakop an maraot na halimbawa!”
Hominoyom si Isagani.
“Pinasasalamatan ko ika asin dai ako magpapahayag kun ako sarong malibang lamang; aakoon ko an saimong apod tanganing akoon mo man an sakuya na ika saro man na maliban lamang; asin mantang bakong mga maliban lamang an satong paghohoronan, asin dai man nyato ipamimintakasi an satong rogaring na pagkatawo, an sakong kaisipan mapadapit sakuya, hinahagad ko sa sakong catedratico na taohan nin ibang giro an bagay na siring.”
Si Padre Fernandez, minsan ngani an saiyang mga principio mga liberal, itinongkahal su payo asin hiniling pano nin pagtaka si Isagani. An hagbayon na ito labis pa katalingkas ki sa saiyang pinaghohona; minsan ngani pinagaapod nyang catedratico, sa irarom pinagtratar syang sa kapantaypantay, mantang minatogot nin mga pagpapadamno. Siring sa marhay na diplomatico, si Padre Fernandez bako sanang ominako kan pangyari, kundi sya mansana nagdata kaito.
“Matanos asin marahay!” an sabi, “alagad dai mo ako hilingon na saimong catedratico; ako sarong fraile asin ika sarong estudianteng filipino, dai lumabi, dai kumulang! asin ngunyan hinahapot ko ika ano an boot samuya kan mga estudianteng filipino.”
Dai lamang pinaghahalat su hapot; si Isagani bakong handa. Sarong bono, na pananale sanang isinaksak alintangan naggigibo kan kuta, siring sa sabi sa eskrima. Si Isagani na bilang nakilagnan, nagsimbag nin sarong panaleng pagantoro siring sa adal pang nangangalasag:
“!Na otobon nindo an saindong katongdan!” an sabi.
Tominanos si Fray Fernandez; garong cañonazo su pagdangog nya kan hapot.
“!Na otobon nyamo an samong katongdan!” an saiyang olit na tominanos na gayo nin tindog; “dai kami nagootob kan samuyang katongdan? anong mga katongdan an itinatalaga nindo samuya?”
“Su mga katongdan mansana na sa rogaring na gayo nindong kabot-an ibinugtak nindo sa saindong sadiri paglaog nindo sa orden asin pakalihis, kan nasa laog na, su pinagmarahay pa nindong ibugtak! Alagad, bilang sarong estudianteng filipino, dai ako naghohona na inaapod ako sa pagsiyasat kan saindong gawe dapit sa sa-
