Page:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/153

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.


148

yag su saiyang tulak sa laog nin sarong chaleco na daing mga tiklop, nasasamnohan nin sarong marayrahay na talikalang bulawan asin mga brillantes. Nagkasinabotan su duwang pangkat asin nagpoon su gobok: sa suminonod na misa su gabos na mga mestizo, sag­ kod su mga maniwang na marhay, mga tulakan, asin binibikang marhay su saindang mga paa na baga nasa-pangabayo; saralbid su mga bitis kan gabos na mga katutubo sagkod su mga matabaon na marhay asin may ominitok na sarong cabeza de baranggay. Inarog man su saindang pagkamugtak kan mga intsik na nagpapakita sinda: nagpanurukaw siring sa saindang tindahan, sangat su sa ibong na bitis asin nagkakalay su saro asin pigpapatabottaboy. May mga sanggahan (243), mga escrito, mga espediente asin iba pa; nagsarangkap nin hamo su mga cuadrillero handang sumagobsob nin sarong guerra civil, nasisinangan na mar­ hay su mga cura, nangagaralingaling su mga kastila asin nangagkakamit nin kuwarta na gikan sa kagabsan, sagkod na nahusay kan General su karibukan kan mag­ boot na tumurukaw siring kan mga intsik na iyo an mga minabayad nin orog, minsan bako sinda an mga catolicong bulanos. Asin uya an kasibutan kan mga mestizo asin kan mga katutubo na dahel ta harayakpit su saindang mga pantalon dai ninda nahimong maarog su mga intsik. Asin tanganing lalong mamantaag na gayo an kaisipan nin paghamak sainda, ginibo su pagboot na maogma asin maribok na gayo, pinalibotan su simbahan nin sarong tompok nin caballeria, alintanang sa laog anas gabos ginagaran-ot. Su causa nakaabot sa mga Hokoman, alagad inolit na huli ta nagbabayad su mga intsik ikakapaotob kan mga ini an sain­ dang batas sa mga ceremonias religiosas, minsan ngapit talikdan ninda an tunay na pagtubod asin sain­ dang pagologologon an cristianismo. Su mga katutubo asin su mga mestizo nagpakanood na dai ninda sukat sayangon an saindang panahon sa siring na mga bagay na mga daing kanongdanan.

Si Quiroga huli kan saiyang kabilotan asin kan saiyang pinakamakumbabang hoyom nagaabi-abi ki Simoun mapag-alingaling su saiyang tingog, mapagulitulit su saiyang mga luhodluhod, alagad pinotol kan joyero su saiyang kataga kan basang sana syang hapoton:

“Namuyahan nya su mga kalumbiga?” (244)