221
kuyog sa iyang banay mao kana si C. usa ka magpapatigayon nga sapi-an kaayo, nga kapin sa usa ka gatus ka libo ka pisos ang makita tuigtuig... apan, unsa may ika-ingon mo kon sultihan ko ikaw nga hangtud karon siya utangan pa kanakog upat ka pisos, lima ka sikapat ug unom ka daku? Apan, kinsay mangahas sa pagkobra sa usa ka adunahan nga sama niana?
— Utangan kanimo kanang tawhana?
— Tinuod. Usa ka adlaw niana, giluwas ko siya sa usa ka dakung kalisud, biyernis kadto, ika pito ug tunga ang takna sa buntag, nahinumdum pa ako, ug ako wala pa makapamahaw . . . Kanang babaye nga gisunod sa usa ka tigulang mao kana ang nabantug nga Pipay, ang baylarina... karon dili na siya mosayaw, sukad nga gidid-an siya sa usa ka ginoo nga katoliko kaayo ug higala nako... Anaa ang himabaye nga si Z. tingali nagsunodsunod kang Pipay, aron kini mobalik sa pagsayaw... Maayo kaayong tawo, higala kong suod; usa dagayuy apan niya: bisan siya mestisong insik, magpaka katsila. Pst...tan-awa si Ben Zayb, kana nga may panagway sa pagka prayle, nga nagdalag lapis sa usa ka kamut ug nagbitbit sa usa ug usa ka hugpong nga papil... usa ka maayong magsusulat, higala nako, ug makinaadmanon kaayo...
— Unya kinsa man kanang diyutay nga tawo nga may patilyang puti?
Kana mao ang tawo nga nagpasulod sa iyang tulo ka anak nga babaye nga mga gagmay pa, nga mga luyoluyo sa “Fomento” aron lamang makadawat ug suhol. Maoy usa ka tawo nga abtik kaayo, hilabihan kaabtik... maghimog usa ka binuang ug ipasangil sa uban, mopalit mga sapot ug pabayran sa Kagamhanan. Abtik gayud nga tinuod ...
Si Tadiyo mikalit paghunong.
— Ug kanang tawo nga isog kaayog panagway ug motanaw sa tanan sa dakung pagpataas? nangotana ang bukidnon, tinudlo ang usa ka tawo nga naglihok sa iyang ulo sa dakung pagpagarbo.
Apan si Tadiyo wala motubag, gitaas hinoon ang iyang liog aron paglantaw kang Paulita Gomez, nga inubanan sa usa ka higala, ug ni Donya Victorina ug ni Juanito Pelaez. Kini mihatag kanilag usa ka palko ug misamot ang iyang pagka buktot.
