Jump to content

Page:El-Filibusterismo-Say-Isusungpad-Uley-Tungtong-Ya-Pilipino-ni-Jose-Rizal-1961.pdf/22

From Wikisource
This page has been validated.


10
SAY ISUSUNGPAD ULEY


Oniay impamaalagey ed saray Piramides,1 impanggaway libsong a mangaray Moeris tan say Coliseo2 ed Roma. Saray totood kaluyagan dinmagop iran nanlalapod lawak ya awit da ray balón da; mamásiken, tubonbalo, ugugaw, nankikímey iran nanoulor na bató, ya nilalabraan da tan sinasakbat dad takeb da ya inantabay iray lewet day manbabantay a pinagkakapatas bilang; saray makasusongdo ya nabibilay, ompawil irad kabalbáleyan da no asumpal lay geter dan pankimey, ya dakel met lad sikaray agla makasabi ya natilak la ran ompatey dimad ampetang a dabok na kalawakan. Onsublay iray totood arum a luylúyag, insan onsalat ira lamet so arum, tan oniay agawa ed andukey iran taon. Nasusumpal iray kimey, tan natan nanaayapan itayon napnoy kelaw tan dayew a manaamayo ed saraman ya impapaalagey a diad panbaroy tayo, tuloyen tayon andi saew so Egipto tan Roma ya ontan lay panangidayew tayo ed saray Faraon tan say boleg day Antonina4..... Agyo la lolokoey inkasikayon díli, kuanko lamet, saray inaatey, inaatey lara, tan sara labat so mabiskeg so iitdan day pankatonungan na saray manomtumbok."

"Balet ta, sinyor Simoun, saratan a gawa nayari ran pansengegay guló," kuanen Don Custodio, ya napapagaan la ed nanaarap na tungtongan.

"Guló, ha, ha!" Tinmongangá tay báley na Egipto ya anggan kapigan, tinmongangá ta ray perison judio ed kinen masantos a Tito? Ay saló, say isip ko no amta yon maong so awaran!"

Mapatpatnag a samay Simoun masiadoy katagey na pangipapasenan tod inkasikato cno kulang na inkabangat! Say pangibaga to labat ed kinen Don Custodio ed araparapan ya agto amtay awaran masulosulok lan makapasolag. Kanian si Don Custodio agto apukpokay inkasikato ya nankuan:

"Andi kayo balet ed utel day egipicio tan saray judio!"


_________________________

1 Monumento ran kawalaay lubok da ray arari ed Egipto nen inmona ran panaon ya impapaalagey ira ed lawak, asingger ed Menfis, tan sakey angankon 16 ya kilometro ed abalaten-sagor na Cairo; talora ra ya: say katagey na sakey, ya kuandan impagawa nen faraon ya Keops, 146 mitros; say sakey 133 mitros tan say amagawa si faraon a Kefren; say komatlo, 54 mitros tan impaipaalagey nen faraon ya Mekerinos. Saray nankimey ed samay kabalbalgan tan katagtageyan 100,000 too tan kinimeyan da ed loob na 30 taon (diad taon anganku ya 4,000 kasakbayay inkianak nen Jesucristo.)

2 Sakey ya teatro ed Roma.

3 Panangingaran ed saray arári ed Egipto.

4Sakey ed saray Boleg a nanuley ed Roma,