Jump to content

Page:El-Filibusterismo-Say-Isusungpad-Uley-Tungtong-Ya-Pilipino-ni-Jose-Rizal-1961.pdf/185

From Wikisource
This page has been validated.


173
SARAY GONIGOY SAKEY YA INTSIK

"Anto ta sirin so pakakaukolan dan aralen ed sapatos day sondalo a?" kuay sakey met a sinyoran matatken; saratan a sapatos aliwa angankon para saray artilyiron kakastila! Insan saray indio nayarian da met so kasalisali ya singa pasal dad kabalbaleyan da."2

"Sikato tan met so kuanko! tan makagimper ni Uley!" kuan met ya inarom na sakey a sinyoran baló ya kulang toy nanaawat ton pension to.

"Nengneng yo balet," kuay sakey ed saray wadman ya kaaro da ran may olop ya imbaki ed India; "tua ta dakel iran indio so kasalisali ed kabalbaleyan da, balet ta aliwa met ya amin da, sakey ni, duma met so manakar ira labat no labay day onakar tan say panakar da no wala rad serbisio, ta agda napili oras, ni say dalan, ni makapanpainawa ra no labay day manpainawa. Nunot yo, sinyora, ta no kagkagtangay agew say gagatinan a dálin singa orno ya napanlutoay tinapay. Insan ira manakar ed buer a mabato.....diad toktok da agew, say gagatinan da apuy, diad arap da mansasueng a bala....

"Wala lad kipapasal itan!"

"Singa la tan samay kabayon impasal toy ag mangan! Say karakdakelan a papateyan day sondalo tayo natan saray sugat dad dapan!..... Agyo lilingoanan imay agaway kabayo, sinyora, agyo lilingoanan!"

"Balet, anako," kuay ebat nen sinyora, "ta nunot yo met so karakel na kuartan nadadarak ed suelas na sapatos. Masulosulok lan iter a pension ed saray olí tan saray babálo ta pian ag napaabebay galang. Insan agki kari oniimis, ta aliwan siak so nonunoten ko ta wala may pension ko, anggaman tua ta makulang a tuloy ya ontupak ed impansirbi nen asawak; say labay kon ibaga saray arum a manbibilay ed segsegang: ag manepeg a kayari da ran paspasouten ya onla dia, ya bataken day maawang a dayat et kasumpalan da diay ompatey ed eras..... Nayarin tua tay ibabaga yon nipaakar ed saray sondalo.....balet ta masulok lan taloy taon ko dia et anggapo met ni anengneng kon mankitlaey....."


"Miabobon ak ed sikara" kuanton may kaabay to; "anenen iran itday sapatos anta inanak iran kasalísalí?"


______________________

2 Anggad imbetag na insurrección nen taon a 1896, saray petepeteg labat a tropay kastila diad bansa sakey a pigan lasus ya artillero: saray arum indio lan amin, saray opisyal da labat so kekastila.