Page:Deoraidheacht (1920).pdf/76

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been validated.
76
Deoraidheacht

thí. Ní bheidh sé sásta go deó, ní bheidh codladh na hoidhche go deó aige go mbeidh t’anam aige. Do mhionn­uigh sé agus do mhóidigh sé go bhfuigh­eadh duine de’n bheirt—thusa nó eisean—bás gan mórán achair. Chuaidh sé ar a dhá ghlúin ar an mbóthar mór i lár na hoidhche ós comhair a bhfuil ’san tais­beántas, an Bíobla ’n‑a ghlaic aige, a cheann, nocht­uighthe, an ghealach ag deallramh anuas air—ó, dá bhpeic­theá é. chuir­feadh sé uamhan ar do chroidhe. Ó, dá n‑éir­igheadh aon anachain duit, is chomh gean­amhail is bhíomar le chéile….”

Dá dhonacht dá raibh an sgéal agam, níor fhéadas gan gáiridhe. Leig an fear mór a shean-bhéic.

“Léigh amach é,” adeirim-se.

Thosuigh air arís:

“…Acht ní raibh aon cháll duit an tais­beántas breágh a bhí ar an mbóthar le—ní mé cé’n fhaid—a mhilleadh. Agus tá sin déanta agat. Chuaidh an droch-cháil rómhainn—bréagáin ar fad a bhí ’san tais­beántas, dubhradh. Sgríobh­adh litreacha chuig na páipéir—agus, a’ gcreidfeá é? dubhradh i gceann díobh nach raibh ionnam féin acht bréagán, nach rabhas i ngar a bheith chomh trom ná chomh reamhar is dubhradh! Cheapas féin i dtosach gur tusa a bhí ag sgríobh­adh na litreacha, acht, ar léigheadh an chinn sin dom, bhí fhios agam go rabhas ag dul amudha, mar ní inn­seóchthá bréag, agus ní raibh aon fhear ann a mba fhearr a bhí fhios cé’n meadhchan mór a bhí ionnam ná thú. Acht táim ag cailleadh feóla i n‑aghaidh an lae gan thú. Sgealtar féin ní fágfar orm mara dtagaidh tú chugam, nó mara gcuiridh tú fios orm….”

Dhearc an fear mór orm. Bhí greann ’n‑a dhá shúil, acht ní raibh aon fhonn grinn orm-sa. Bhí olc orm é bheith ag magadh fúm. Sgiobas an litir uaidh.

“Tá an-tóir amach ’s amach aici ort,” ar seisean, “ní bheitheá acht ag déanamh do leasa dá bpóstá í.”

“Mh’anam ó’n diabhal, mara n‑éistidh tú…”

“Cailín lághach gean­amhail agus í ag cailleadh na sláinte