nga silbing yukbo sa pagabot sa “Principe sa mga Sugarol”.
Sa unang mga adlaw sa iyang panugal sa baraha ug bulang giharos niya ang mga dagkong “Hacendero” sa Negros ug Iloilo ug dili diyutay ang ihap sa mga dato nga nahapay nga gidaog niya. Daghang mga asawa ug mga anak nga nanaghilk tungod sa kaut-ut sa ilang mga katigayunan nga gipildi sa ilang mga bana ug mga ginikanan sa sugal ug bulang. ¡Ah! ¡ang sugal maoy usa ka kahilayan nga magatukmod kanato sa kaguba ug kapildihan sa atong mga masigang umaabot!
Apan ang buenas dili magadugay kay maoy dayon ang malas.
Usa niana ka higayon nga si Kapitan Juan Rompebanco namatron sa Iloilo gikakita siyag mga sugarol nga salapian gikan sa Manila. Nanagsugal sila didto sa Molo ug si Kapitan Juan kun Don Juan Rompebanco napildig dakong salapi. Makalilisang kaayo kadtong panahona kay sukad sa iyang pagpanugal mao pa siya makakitag dimalas nga walay igo. Ang salapi nga tinipigan niya sa Bangko sa Iloilo nahurot niyag kuha ug hangtod ang iyang sakayan nga gisakyan sa pagpamatron iyang gibaligya, apang ang dimalas nagagukod gihapon kaniya. Ang iyang ulo nabuang-buang na niadtong taknaa tungod sa pagpanlimbasog nga makabawi lang unta siya sa iyang pildi. Nagasulat siya sa iyang asawa sa X sa pagpangayog salapi ug ang buotang asawa gihurot lang usab pagpadala kaniya ang tanang salapi nga tinipigan sa ilang “Caja”, salapi nga pinagitaan sa dugayng adlaw ug napildi sa usa ra ka pagpilok ¡Pagkapait palandungon! ¡Pagkaanugon!
5
