D’fhágas an baile faoi ghradam.
Bhí mé i n‑airde ar dhruim an asail, an fear siubhail i ngreim san adhastar ar mo láimh dheis, a bhean i ngreim ann ar mo láimh chlé, an sgata páisdí ’n‑ár dtimcheall agus gach aon bhéic uatha!
Lean cuid de bhuachaillibh an bhaile sinn, agus a chomhairle féin ag gach duine aca dhom. Cuireadh an t‑asal i gcomórtas leis na capaill-rása ba mhó dá raibh trácht orra an tráth sin; dubhradh liom bheith ar m’aire, nó d’imtheóchadh sé leis agus nach bhfeicfidhe arís choidhche é; moladh dhom an biadh seo agus an biadh úd thabhairt dó–ní raibh greann aca ariamh, shíltheá, go bhfacadar mé féin i n‑áirde ar m’asal beag dubh agus an lucht siubhail dhom thionnlacan!
Acht cár mhisde liom? Nach raibh an t‑asal agam, agus a leithéid de bheithidheach ceithre gcos ag teasdáil uaim le fada an lá?
An féidir cur-síos a dhéanamh ar an gcaoi a sgar mé féin agus an t‑asal leis an lucht siubhail? Craitheadar uile go léir lámh liom naoi n‑uaire i ndiaidh chéile; labhair an uile dhuine díobh go mín réidh agus go bladarach mealltach leis an asal…. Do h‑innsigheadh a thréithre dhom fá seacht. Baineadh gealladh dhíom bheith lághach cineálta leis, glaic bheag coirce thabhairt dó nuair d’fhéadfainn é, greim féir bhronnadh air san oidhche, agus ar m’anam gan an maide imirt air.….
Annsin nuair bhíomar ag sgaradh ó chéile, thógadh an t‑olagón. Thosuigh an t‑athair. Chuidigh
