bisan tiunnano kahingpit an kamutangan han mga tawo, an patriotismo usa manta nga baraan nga dungog didto han mga tuna nga inuripon kay ha ngatanan nga panahon usa nga tigaman han paghigugma han pagkamatadong, han katalwasan ngan han kadungganan man ngahaw. Ayaw kamo asa hiton waray data nga mga inop, hiton binabayi nga mga paghingyap. An pagkadako han bantog han tawo diri aada ha pag-una han iya panahon, kay diri man ngani sadang mahimo, kundi an pakatigo han kinahanglanon hito nga panahon, an pagpuno hito nga mga kinahanglanon ngan pagsulsog ha iya han lakat tipaunhan. An nanhihibantog nga sinisiring han kadam’an nga nanhiuna han ira panahon nasugad tungod kay an nagngangaran ha ira nagkikita tikang ha hirayo kaupay, kun diri man, pinakakasiring nga an mahinay maglakat tikadto ha kauswagan amo an panahon nga ira gin-uunhan.
Inmukoy hi Simoun. Han pag-abat nga waray hiya pakakapukaw han kasindak hadto nga mahagkot nga kasingkasing, ginmamit hin lain nga pangatadungan ngan nagpakiana, iniba an paningog:
—Ngan tungod han pagkamamatay han iroy mo ngan han imo bugto, ano imo binuhat? Igo mo na an pagkanhi ikinatuig ngan pagtangis sugad hin babayi dida hiton linubngan? Ngan magtinawa hin badyangas. Inul-ulan hi Basilio han intrimis salit iginduas ngan dinmuok hin usa kapitad.
—Ano imo karuyag nga akon sadang buhaton?— nagpakiana nasisina.—Waray ko katigayunan, diri ako kimkilala, bubuhaton ba an matadong tungod ha akon patok han mga berdugo? Kaduwas haunong la ako liwat daw sugad hin pinit nga salaming nga ipinusak dida ha bato. Ah! nagsasayop ka hin pagpahanumdom hito ha akon kay sugad ka hin nagbubusni hin waray hangkag hin daan nga kasamdan.
—Kun igsaad ko ha imo an akon pagbulig?
Hi Basilio pinmiling han ulo ngan manhunahuna.
—An ngatanan nga sirot han mga hukmanan, an ngatanan nga panimulos dinhi ha tuna diri makakabanhaw bisan usa nga buhok han akon iroy, diri makakapabalik han hiyom ha mga imim han akon bugto! Pu-
