Page:An-El-Filibusterismo-ni-Jose-Rizal-1961.pdf/58

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.


48

gurangan nga iya tinataguan kun nakakakita hiya han uniporme han guwardiya sibil, adto nga uniporme nga, iya hinnunumduman, amo an tinikangan han iya mga kasakitan. Han nakadto hiya ha Manila, haros waray na panapton ngan masakiton, sinulod niya an ngatanan nga purtahan pagmuhang hin pagpasugo. Usa nga bata nga probinsiyano nga waray hinbabaruan mausa kapulong nga kinatsila ngan masakiton pa! Nagtuturaw, gutom ngan masubo, naglilinakat han kakalsadahan ngan gin-uusa an kadiri tuhay nga pamanapton! Nakapira la hiya paghunahuna hin pagpaligis han maglaksi nga mga sarakyan nga nagpapanlabay, dinanas hin mga kabayo nga maglatos daw kikidlat, nga namamag-inggat tungod han mga likop nga salapi ngan han pintar, basi lugod tibway matapos an iya mga kakurian! Pinalad nga nakakita kan Kapitan Tiyago nga mag-upod ngan hi Dada Isabel; daan na adto hira pinangingilala tikang didto ha San Diego, ngan an pag-alpi ha iya hin kalipay baga sugad hin nakakita hiya hin mga kalulungon hin bungto. Iya ginsinunod an kotse nga ira sinasakyan, waray gud niya ibulag ha mga mata nagpakiana kun diin adto pangungukoy, ngan tungod kay amo adto an adlaw nga isinulod ni Maria Clara ha kombento ngan hi Kapitan Tiyago masubo nga uraura, kinarawat hiya hin kasuruguon, kaiya, waray la bayad kundi tugot pagtuon, kun karuyag, ha San Juan de Letran.2

Buringon, maraot an pamanapton ngan nabakya la kahagos hm pira kabulan nga pag-ukoy ha Manila, nakasulod ha primer ano de latin. An iya mga katarampo, kun nakakakita han iya pamanapton napaantaw, ngan an iya propesor, nga asya in usa nga guwapo nga dominiko, waray gud ha iya sumukna bisan makausa ngan han pakakasiplat ha iya magkuriot. Nagkakabalyo la hira hin pulong kun tinatawag an iya ngaran ha ikinaadlaw ngan dayon niya babaton hin adsum Kun ano la nga kapaitan an iya gin-aantos ikinapaggawas dida ha klase ngan, kay iya man natitigo kun ano an hinungdan hadto nga pagdara ha iya, ano la nga mga luha an diri nabutho ha iya mga mata, ngan ano nga mga pag-uba an naluluwas ngan namamatay la dayon ha sakob han iya kasingkasing! Nakapira la hiya pagtinangis ngan pagnginuyngoy ha bawbaw han lubnganan ni iya nanay kun iya iginsisinumat an iya mga kasaki­ tan, mga paghiubos ngan mga kabudlayan ha buot kun