Jump to content

Page:An-El-Filibusterismo-ni-Jose-Rizal-1961.pdf/346

From Wikisource
This page has been validated.


336


-Diri ngahaw ako magagad hadto nga buhat bisan ako suhulan!

Ngan sugad hiní, nagpadayon an hiruhimangraw ngan mga banabana.

Mga usa kauras tikang hadto, hi Isagani nananamilit didto hadto nga panimaláy kay pag-uli na hin dayon ngadto han iya batá

-----
XXXVIII
MARAOT NGA KAPALARAN

-Hi Matanglawin amo an manibó ha Luzon. An iya kapangón usahay aadto hin lalawigan nga diri katahapan nga kakadtuon niya, sugad man didto hin usá nga nagiinandam hin pag-ato ha iya. Na-súnog hin trapitse ha Batangas, ginduduyagan an mga tanóm; han pagkabuwas ginpatay an Juez de Paz ha Tiani, ha sunod susulungon an bungto ha Cavite ngan titikason an mga armas didto ha tribunal. An mga lalawigan nga nahabubutnga, tikang ha Tayabas ngadto ha Pangasinan say pinangungul-ulán han iya mga panlupog ngan an iya ngaran nga makaharadlok napaabót ngadto ha Albay, ha timugán, ha Amihanan, tubtob ha Cagayán. Waray na mga pangaway nga hinganibán an mga bungto tungod han kadiri pagtapod han gobyerno nga maluya, nanlulupig hiya hin masayunay; ha iya pagtiharani, an mga mag-uruma nabaya han ira mga tuna, an mga hayop ginpapasiparahan, ngan may agi nga duguón inaabat didá han mga nayon nga iya gintatara. Hi Matanglawin nahakakatawa la han ngatanán nga magpintas nga sugo nga igin-gagawad kontra han mga tulisán: say la lugod hitó nanhihiunong an mga umurukoy han mga baryo nga iya binibihag o ginduduyagan kun naato, o kun iginkakasabot ha iya ginkakastigo o hinahalin han gobyerno, kun daw lugaring nahasasangpot ngadto han ginhahalinan, diri iginkikita ha dalan hin kalít nga kamatayon. Salamat hini nga kamutangan nga makapapaid damo an mga umanhon nga nanunuron na la pagtampo han iya kapangón.

Tungód hiní nga makaharadlok nga kasugtanan an komersyo nga himaratyon ha kaburubungtuhan namamatáy hin tibway. An may salapi diri nagpapasipara pagpanlakatlakát, ngan an kablas nahadlok nga pagdakpon