Jump to content

Page:An-El-Filibusterismo-ni-Jose-Rizal-1961.pdf/131

From Wikisource
This page has been validated.


121


man nakakasiring nga si, padre; no, padre,karuyag yana lumabáw pa hin hibaró han pinamag-uban na hin pagtutdo? An buot mag-arám makakag-arám, mamay-akademya, mawaray! Waray ruhaduha ito; ito nga paggagawás pa la, usa han namagpirma pangaro hito nga proyekto! Makaruruyag an himumutangan han kinatsila hito nga mga karapigan! Diín kamo kukuha hin panahón nga ika-kadto ha akademya kun an tuman kamo nga natatagan hin panahon nga igintutuman han iyo mga turumanon ha iyo klase? Karuyag namon nga habaró kamo ngatanán han kinatsila ngan upayon niyo pagluwás basi kami diri magkabubungól hiton iyo mga paningog, hiton iyo mga p, kundi siyahan an turumanon ugsa an debosyon; pagtuman kamo anay hin panagtuón ngan pag-arám kamo unina han kinatsila ngan sumulód kamo hin ka-mga-tigbagisbagis kun amo in iyo karuyag....

Ngan nagpadayon hin pagyinakan ngan pagyinakan tubtob ngada han pagtuktok han lingganay ngan natapos an klase, ngan an duduhá kagatos katluán kag-upat nga mga magturuon, katapos pangadi, nagkagawas sugad la gihapon kalurong han ira pagkasulod, kundi nagpakaginhawa daw sugad hin nagkapapalusán hin mabug-at nga kinawo. An tagsa nga batan'on nagkarag hin usa liwat kaadlaw han iya kinabuhi, ngan lakip hini in kapinit han iya dungóg ngan pagkatahod ha iya ngahaw, lugód say nagtitidangán an pagturaw, kawaray higugma han pagtuón ngan an mga kasiribton ha mga kasingkasing. Unina katapos hini, pamilngi niyo hin hibaró, hin dungóg ngan hin kabaralsan.

De nobis, post haec, tristis sententia fertur!"

Ngan sama han duduhá kagatós katluán kag-upat, nagkarag han ira panahón an kayukutyukutan nga mga magturuon nga nanhiuná ngan, kun an mga butang diri matuhay, mananagkarag pa an mga masunod ngan magkakaluluróng, samád an dungóg, ngan an kasindak ha pagkabatan'on waray na pulós, magiginkangalás ngan kahubya, sugad han mga balód nga harani ha baybayon nagiginmalubog, namamagsunudsunód pamagtinirók hin bugahod nga nalugdang. Kundi, adto nga nagkikita tikang didto ha kadayunan nga an nagawás dida hin usa nga kilos nababak-ad daw inulang dida han dalagan han mga siglo, adto nga nagtitimbang han bali hin usa ngadalikyat ngan nagsugo han iya mga linaráng nga an siya-