— 4 —
wagi, a były to zalety, które stanowiły właściwość psa, towarzysza naszych przodków. Pies w niewoli, ociężał i zgłupiał. Zresztą jest to ogólne zjawisko, które obserwować można na wszystkich zwierzętach żyjących w niewoli.
Nasze psy odziedziczyły po swoich przodkach różne dodatnie i ujemne cechy charakteru. Lecz wychowanie wywiera wielki wpływ na spotęgowanie ich zalet i usunięcie wad, a jednocześnie wpływa na zupełne ich ujarzmienie przez człowieka.
Psy zamieszkują całą kulę ziemską i mogą się przystosować do każdego klimatu. W większości wypadków, jest to nadzwyczajnie oddany człowiekowi jego sługa-przyjaciel; łagodny, rozumny, posłuszny i usłużny stróż, nieporównany, bohaterski obrońca swego pana i jego własności.
Charakter psa jest stanowczo zależny od stosunku ludzi do niego. Jeśli obchodzą się z nim uprzejmie, delikatnie, nie znęcają się nad nim, poświęcają mu pewną ilość czasu, karmią go dobrze i czysto utrzymują, wówczas staje się inteligientnym i przyjemnym.
Przyjrzyjmy się bliżej psom, a spostrzec łatwo będziemy mogli, jak bardzo pies jest zależny od otoczenia, w którym żyje.
Pies włościanina jest to sobie niezgrabny, ordynarny, ale uczciwy chłopek; owczarski — to pastuch ostrożny i przezorny; myśliwski — wyborny myśliwy, z zamiłowaniem tropiący zwierzynę. Pies bogacza jest fantastykiem, leniwcem skoń-
