Oom Gert vertel en ander gedigte/Kleingelowige

←Die ou Meul

Oom Gert vertel en ander gedigte Kleingelowige deur C. Louis Leipoldt

Mordegai→

Kleingelowige.

"Nee, regtig, oubaas speel met ons die gek!
       'n Ding, wat sonder voete loop op spore,
Met vuur en vlam en vonke in sy bek?
       Nog nooit het ek daarvan gehoor tevore!

"'n Ding, wat vol met water word gestop,
       Wat mense dra, en perde ook en skape?
Baas het ons swartvolk baiemaal gefop—
       Vertel nou maar die storie aan die ape!

"Hoe kom die ding so sonder trekgoed deur,
       En sonder leier? Arrie, baas, ek wil nou
Die storie goed uitpluis, want vir ouseur
       Is so 'n Bolands grappie maar 'n gril nou!

"Ek glo daar net niks van nie: ja, al sweer
       Baas op sy dawie, dis die egte waarheid.
Ons swartgoed word gefop een, twee, drie keer—
       Maar nooit nie weer! Ag, oubaas, dis 'n naarheid

"Om sulke dinge vir ou Klaas te sê:
       Ek weet mos goed, daar is mos niks van waar nie!
Waar het die ding voorheen so lank gelê?
       Of was dit in die outyd nog nie klaar nie?

"'n Ysterperd, vervlaks, sê seur, wat spuit,
       En vuur blaas uit sy neus en uit sy ore;
'n Perd, wat harder as 'n snip kan fluit,
       En nooit nie flou of steeks is op sy spore;

"Wat agter hom 'n tien stuks karre trek—
       Arrie, die perd is bobaas van die pêr'e!
Maar seur, ons swartvolk is nie almal gek,
       En baas is neus verby met baas se têre.

"Dis koddig in die Boland—ja, dis waar,
       En dit wil ek ook glad nie nou bestry nie:
Die swartgoed self dra onderbroeke daar,
       En spog daarmee: arrie, jy wil nie bly nie!

"En my oorlede vader het gesê—
       Hy was nog slaaf en hy het nooit gelieg nie—
'n Bolands baas het in 'n bal gelê
       Te kyk, of hy nie daarin rond kon vlieg nie:

"Nou ja, ek sien nie in, hoedat 'n bal
       Met man en muis so in die lug kan swewe—
Wie dit probeer, is seker gek, en val;
       Miskien verloor hy daarby nog sy lewe.

"Maar nooit het ek gehoor van so 'n perd,
       Wat rondgalop of draf op ysterspore—
'n Dier, wat nie eers maanhaar het of stert,
       En net 'n skoorsteen vir sy mond en ore!

"Foei, oubaas, foei! Baas skeer met ons die gek:
       Maar ons word nooit van sulke grappies grys nie!
'n Ysterperd met vonke in sy bek—
       Nee, dit maak oubaas nooit vir outa wys nie!"

* * *

"Maar hoor, eerwaarde, het ek goed begryp?
       Ekskuus, maar ek kan byna dit nie glo nie:
So iets steek mos 'n mens nie in sy pyp
       Om uit te rook—ek kom dit nie te bo nie!

"Eerwaarde sê, U het dit self gehoor?
       Nou goed! Maar dit is koddig, dat die mense
My nooit daarvan vertel het, of daaroor
       Gepraat het, en eerwaarde weet, my wense

"Is altyd nuus te weet; maar ek moet sê,
       Eerwaarde se geskiednis neem my asem
Glad weg! 'n Skuit, waarin 'n dorp kan lê,
       En wat gedrywe word deur wind en wasem;

"'n Ysterskuit, wat honderd treë lank
       En dertig treë breed is—dis 'n wonder!
En as ek hier so stil sit op die bank,
       Eerwaarde, kan ek dit nie glo nie sonder

"'n Sterk bewys. Ek sê nie, dat U jok—
       Nee, waarlik nie!—maar U het misgereken:
'n Mens spring somtyds rond net soos 'n bok,
       En weet nie, wat sy woorde reg beteken.

"Hoe kan die skuit so oor die see gaan seil?
       Waar sou dit heen, eerwaarde, as daar storm is?
So somaar weg te vlie, net soos 'n pyl,
       Dit kan hy tog nie, as hy so enorm is!

"Ek weet, die ark van Noag was al swaar,
       En volgelaai met leeus en olifante—
Dit staat so in die Bybel en is waar—
       Miskien met meubels ook soos ledikante?

"Maar nie in Eksodus of Genesis,
       Eerwaarde, kan ek van 'n stoomskuit lees nie;
Neem my nie kwalik, maar U het dit mis:
       So iets, eerwaarde, is daar nooit gewees nie!"

* * *

"Aan spoke? Kêrel is jy mal? Jy weet,
       Daar is geen spoke nie: dis 'n versinsel.
Jy het nie daar die regte waarheid beet;
       Dit stryk nie met 'n Kristen se beginsel.

"Dié stories is maar laf! Ja, glo dit wel,
       Hiernamaals gaan ons almal na die hemel
As salige, of sondaars na die hel:
       Hoe kan die lug dan so met spoke wemel?

"En het jy van jou lewe ooit gewaar
       'n Spook? Nee, kêrel, en geen mens op aarde!
Die leuens sit so goed nie inmekaar,
       En het vir my ook nie die minste waarde."

* * *

Nou ja, oom, outa, neef, ek skeer die gek:
       Dis amper tyd, dat ek daarmee al klaar is!
Die dinge is mos bo ons vuurmaakplek—
       Maar wie kan sê, dat hulle nog nie waar is?

Die ysterperd hol deur die land met stoom;
       Die kakies het gekom in ysterskuite;
Die spoke—nou, miskien het ek gedroom,
       En huil en brul jou hond vir niks daarbuite!