Envidia no porta ben

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
Envidia no porta ben  (1912)  by Hugo de Rossi
ladin Brach
grafia moderna

Envidia no porta ben


Anticamenter vivea ta Cianacei n vedof con 3 touse: Catarina, Grétele e Lijeta. So pare de chiste touse l jìa a la fiera de Busan. Canche l se n jìa chele 2 touse più veie le volea semper che so pare ge porte valch. E Lijeta no ge domanaa mai nia. So pare l'aessa volù che ence chela ge domanasse valch.

Na dì inant che se n jir l'à dit: Lijeta tu no tu me domane mai nia: sta uta te voi ence a ti portar valch.

Mo la disc pare aede semper da ge portar a mie sor no voi nia no.

- O sta uta te voi portar a ti, dì che che tu ves?
- Emben pare portàme n fior.
- Scì e te n voi portar un bel.

E l'é se n jit e l'é jit a Busan a la fiera e l se à desmentià.

Canche l'é stat n pez inant l se à recordà, e l'à dit: O varda me é desmentià l fior, amò apede che ge l'é emprometù de ge l portar; E l va ite per na val e n pech en ite che l'é stat, l'à vedù na bela majon. L'é jit ite e l cherdea che l sie te n'ostarìa e l spetèa che vegne l famei a tor fora l ciaval e nia no l'é vegnù.

- Po, l disc – me l tole fora gio e l mete te stala.

Canche l'é stat te stala vegnìa jà la pastura ju per fené. L ge à dat da magnar, che l se peissa pae ben dut, l'é jit sun majon. Ence aló no l veit nia auter che sun desch la cena per un. L'à magnà, l'à spetà n pech, nesciugn no vegnìa e l se à pissà de jir a dormir. L'à vedù n usc e l'é jit ite e l'era n let enjignà per un. L'é se n jit ite e l se à endromenzà e l'à dormì fin le doudesc. Da le doudesc l se à descedà e l'à sentù n gran bùgol. L se à sperdù ma dò no l'à più sentù nia. E l'à dormì fin l'indoman. L'é levà l'é jit sun fenestra e l'à vedù n bel vidor pien de fiores.

- O varda l disc che bie fiores. Vae sobit a ge n tor un a Lijeta. Paaré dut zeche che l costa.

L'é jit jù, l'é jit dintorn e l'à vedù n bel ciuch de nàgherle. E l se à taà via n bel pùscerle. Apena che l'é rua na burta bestia e l'à dit:

- O furbo, tu me as batù via le ame, cognaré morir, ma tu moriras tu, tie touse e duc cognarede morir co me.

Chist pere om l se à tant sperdù che ge é sciampà le nàgherle jabas.

E l'à dit: "O bona bestia dapò no l'é più remedie e - Scì ma tu no tu fas. - Scì dut - Emben mana una de tie touse a me rencurar.

E chist om l'à dit: Se mai che le vegn.
E dal sperdù l no se recordaa nience de se tor sù l pùscerle.

Sta bestia l'à dit: Tòletelo - E l se l'à tout e l'é jit sun majon cruzià - che l se desmentièa fin de disnar. L'à montà la caroza e l'é vegnù ta Cianacei, ma dut embasteà.

Chela Lijeta la é jita encontra: O pare co pàssela?

E l'à dit: Mal, e l ge à contà.

Ades l disc cognede jir una o l'autra a meter cura de chela bestia se no cognon morir duc.

Catarina e Grétele le à dit: A noi no, no jon a meter cura de bestia!

Lijeta enveze l'à dit: Vae ben gio jà che son stata cauja.

So pare aessa volù più bolintiera chele doi autre. Ma cauja che no le à volù jir, l'à cognù tor Lijeta. E l se l'à touta te caroza e l l'à menada te chesta val e te chesta majon.

Desche l'autra outa l'à tout fora l ciaval e l l'à metù te stala e vegnìa la pastura ju per fené sche l'autra uta l ge à dat fora da magnar, e dapò l'é jit sun majon. L'era la cena injignèda sun desch per doi. I à cenà e dapò se à vert chel usc de chela cambra e l'era amò n usc. E l'à vert sù e l'era n let ence te cambra da ló ite.

E l'à dit: "Lijeta vàtene a dormir e no aer paura!

I à dormì duta la not e no i à sentù nia. L’indoman l l'à menada te l'ort e apede chel ciof de nègherle l'era la bestia.

E l'à dit: "O bravo t'as mantegnù parola. Tu Lijeta no aer paura che no te menciarà nia. E tu tu pes te n jir a ciasa.
Chist om l ge à fat n bos a so fia e l'à tout cumià, perché l se pissaa, apena son demez l la sbregarà en tante mizàcole. Chel om empascionà l'é se n jit ta Cianacei.
E coscì l'à passà via n an e Lijeta l'à domanà la bestia che la lasciasse jir a troar so pare.

E la bestia l'à dit: Scì mo recòrdete de vegnir apontin canche t'as idea de vegnir. Tòlete l temp e Lijeta la volea na dì. Ma la bestia l'à dit: l'é massa pech, te lasce trei dis, varda che ora che l'é canche tu te n vas, e da chela medema ora l cart dì che tu sie chiò!

- Scì - e ela se à fornì e la é vegnuda a Cianacei.

Canche sie sor l'à veduda le à ciapà na envidia: Varda sta scimia, cherdaane che la sie morta e enveze la vegn vestida sche na principessa. E la varda bon.

So pare enveze tant content: "O Lijeta dal cher co te pàssela?"

- Bona, pare, bona a mi no me mencia nia. Gio é da magnar e da vestir e posse star trei dis chiò apede voi.

Sie sor, canche le à sentù che la stasc trei dis le se à conseà: "Co fajone, che la fae enirar chela bestia che canche la rua de retorn la se la magne."

E la terza sera le à envià i sonadores da Cianacei e duc i fenc e le touse a balar. E sta pera Lijeta la se à perdù l temp, che no la ruaa più a ora. E la se à tant sperdù e la é se n jita sobit. Canche la é ruada te chela val l'era la bestia che vaèa e la disc:

O bricona tu me as fat morir, ma tu moriras tu, morirà to pare e tie sor.

E chesta pere Lijeta grama l'à dit: Mo mia bona bestia no él più remedie?

La bestia: Scì mo tu no tu l fas.

E Lijeta: scì dut che che tu ves.

- Emben me dar la man de sposa.

E Lijeta ge à prejentà la man dreta e la l'à piantada te chela de sta bestia: E l'é vegnù fora n bel tous e l disc:

O brava Lijeta per te sarà semper ben. Jiron a ciasa de to pare, faron le noze e dapò jiron a troar mi pare.

E i é vegnui ta Cianacei. Canche so pare l'à veduda l’era tan content e enveze sie sore enirade.

"Ma varda chesta scimia cherdaane da la roinar e enveze la vegn con n spos, che no se pel veder n più bel."

E so cugnà l'à dit a so fémena. Cognon ciastiar cheste doi che no le varde endò de te roinar, se le pel.

E Lijeta l'à dit: "Na na!" -

El l'à dit: o cugnède, vegnì pura che ve mene po a veder olache stajee.

E l le à menade te chela val e l'à fat vegnir doi più burte bestie che de chel che l'era el.

E l'à dit: Stajé chiò, fin che vegn un, che ve dasc la man de spos.

E coscì l'envidia la é stata ciastiada.