သိမ်မျိုးစုံမဟာဋီကာ/ဥဒကုက္ခေပသိမ်ကို သာဓကနှင့်တကွ ပြခန်း

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
သိမ်မျိုးစုံမဟာဋီကာကျမ်း by ကျွန်းရွာတောရဆရာတော်
၂၇။ ဥဒကုက္ခေပသိမ်ကို သာဓကနှင့်တကွ ပြခန်း

     တရားစောင့်သော မင်းတို့လက်ထက် လခွဲတစ်ကြိမ်၊ ဆယ်ရက် တစ်ကြိမ်၊ ငါးရက်တစ်ကြိမ် မိုးရွာသည်ဖြစ်၍ မိုးကောင်းသောအခါ မိုးလေးလပတ်လုံး ရေအယဉ်မပြတ်၊ ဒူးဝန်းနှစ်ဖက်၊ ချက် အဝန်းသုံးပါး ဖုံးလွှမ်း၍ ဝတ်အပ်သော သင်းပိုင်ကို ဝတ်၍ မချီ မကြွကူးသော ဘိက္ခုနီမ၏ သင်းပိုင်ကို ရေလက်နှစ်သစ်ခန့် စိုစွတ်နိုင်သော ရေရှိသော မြစ် သမုဒ္ဒရာ ဇာတဿရအိုင်တို့၌ ရဟန်းသံဃာများ နေရာမှ ပြင်ပလေးမျက်နှာ၊ အားအလတ်စား ရှိသောယောက်ျား အားအစွမ်းကုန်လွှဲသဖြင့် ရေကိုလည်းကောင်း သဲကိုလည်းကောင်း ပစ်၍ ထိုရေသဲတို့ ကျရာအရပ်အတွင်း ဟူသမျှသည် ဥဒကုက္ခပသိမ် မည်၏။ ထိုကြောင့်

 ဝိနည်း မဟာဝါပါဠိတော်(၁၅၀)၌ -
     သဗ္ဗာ, ဘိက္ခဝေ, နဒီ အသီမာ၊ သဗ္ဗော သမုဒ္ဒေါ အသီမော၊ သဗ္ဗော ဇာတဿရော အသီမော။ နဒိယာ ဝါ, ဘိက္ခဝေ, သမုဒ္ဒေ ဝါ ဇာတဿရေ ဝါ ယံ မဇ္ဈိမဿ ပုရိသဿ သမန္တာ ဥဒကုက္ခေပါ, အယံ တတ္ထ သမာနသံဝါသာ ဧကုပေါသထာတိ -ဟု ဟောတော်မူသည်။

၎င်းအဋ္ဌကထာ(၃၃၃၊ ၄။) ၌လည်း -
     သဗ္ဗာ ဘိက္ခဝေ နဒီ အသီမာတိ ယာ ကာစိ နဒီလက္ခဏပ္ပတ္တာ နဒီ နိမိတ္တာနိ ကိတ္တေတွာ ‘‘ဧတံ ဗဒ္ဓသီမံ ကရောမာ’’တိ ကတာပိ အသီမာဝ ဟောတိ, သာ ပန အတ္တနော သဘာဝေနေဝ ဗဒ္ဓသီမာသဒိသာ, သဗ္ဗမေတ္ထ သံဃကမ္မံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ -

ဟူ၍လည်းကောင်း

     ဧဝံ နဒီသမုဒ္ဒဇာတဿရာနံ ဗဒ္ဓသီမာဘာဝံ ပဋိက္ခိပိတွာ ပုန တတ္ထ အဗဒ္ဓသီမာပအစ္ဆေဒံ ဒဿေန္တော ‘‘နဒိယာ ဝါ ဘိက္ခဝေ’’တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ ယံ မဇ္ဈိမဿ ပုရိသဿ သမန္တာ ဥဒကုက္ခေပါတိ ယံ ဌာနံ မဇ္ဈိမဿ ပုရိသဿ သမန္တတော ဥဒကုက္ခေပေန ပရိစ္ဆိန္နံ။ ကထံ ပန ဥဒကံ ဥက္ခိပိတဗ္ဗံ? ယထာ အက္ခဓုတ္တာ ဒါရုဂုဠံ ခိပန္တိ, ဧဝံ ဥဒကံ ဝါ ဝါလိကံ ဝါ ဟတ္ထေန ဂဟေတွာ ထာမမဇ္ဈိမေန ပုရိသေန သဗ္ဗထာမေန ခိပိတဗ္ဗံ။ ယတ္ထ ဧဝံ ခိတ္တံ ဥဒကံ ဝါ ဝါလိကာ ဝါ ပတတိ, အယမေကော ဥဒကုက္ခေပေါ။ တဿ အန္တော ဟတ္ထပါသံ ဝိဇဟိတွာ ဌိတော ကမ္မံ ကောပေတိ။ ယာဝ ပရိသာ ဝဍ္ဎတိ, တာဝ သီမာပိ ဝဍ္ဎတိ။ ပရိသပရိယန္တတော ဥဒကုက္ခေပေါယေဝ ပမာဏံ -

ဟူ၍လည်းကောင်း

ဝိနယဝိနိစ္ဆယအဋ္ဌကထာ (၂၄၆)၌လည်း -
       ဇာတဿရေ သမုဒ္ဒေ ဝါ, နဒိယာ ဝါ သမန္တတော၊
      မဇ္ဈိမဿုဒကုက္ခေပေါ, ဥဒကုက္ခေပသညိတော။

      ဧကံ အဗ္ဘန္တရံ ဝုတ္တံ, အဋ္ဌဝီသတိဟတ္ထကံ၊
      ဂုဠုက္ခေပနယေနေဝ, ဥဒကုက္ခေပကာ မတာ။

ဟူ၍လည်းကောင်း မိန့်တော်မူသတည်း။