သိမ်မျိုးစုံမဟာဋီကာ/သမထနှင့် အဓိကရုဏ်း တိုက်ဆိုင်ပြခန်း

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
သိမ်မျိုးစုံမဟာဋီကာကျမ်း by ကျွန်းရွာတောရဆရာတော်
၉၂။ သမထနှင့် အဓိကရုဏ်း တိုက်ဆိုင်ပြခန်း

     ထို အဓိကရုဏ်း(၄)ပါးတို့တွင် ဝိဝါဒါဓိကရုဏ်းမှာ -
၁။ သမ္မုခါဝိနယသမထ နှင့် ယေဘုယျသိကာသမထ ဆိုင်သည်။

     အနုဝါဒါဓိကရုဏ်းမှာ -
၂။ သမ္မုခါဝိနယသမထ၊ သတိဝိနယသမထ၊ အမူဠှဝိနယသမထ၊ တဿပါပိယသိကသမထ၊ ဤသမထ(၄)ပါးဖြင့် ငြိမ်းစေနိုင်သည်။ ကြွင်းသမထ (၃) ပါးမဆိုင်။

     အာပတ္တာဓိကရုဏ်းမှာ -
၃။ သမ္မုခါဝိနယသမထ၊ ပဋိညာတကရဏသမထ၊ တိဏဝတ္ထာရကသမထ၊ ဤ သမထ (၃)ပါးဖြင့် ငြိမ်းစေနိုင်သည်။ ကြွင်းသမထ (၄) ပါးမဆိုင်။

     ကိစ္စာဓိကရုဏ်းမှာ -
၄။ သမ္မုခါဝိနယသမထ တစ်ခုသာ ငြိမ်းစေနိုင်သည်။ ကြွင်းသမထ (၆) ပါးမဆိုင်။

     ဝိဝါဒါဓိကရဏံ ဒွီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယေန စ ယေဘုယျသိကာယ စ။(စူဠဝါ သမထက္ခန္ဓက ပါဠိတော် ၂၂၀။)

     အနုဝါဒါဓိကရဏံ စတူဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယေန စ သတိဝိနယေန စ အမူဠှဝိနယေန စ တဿပါပိယသိကာယ စ။ (စူဠ၀ါ ပါဠိတော်၊ ၂၂၉။)

     အာပတ္တာဓိကရဏံ တီဟိ သမထေဟိ သမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယေန စ ပဋိညာတကရဏေန စ တိဏဝတ္ထာရကေန စ။ (စူဠဝါပါဠိတော်၊ ၂၃၃။)

     ကိစ္စာဓိကရဏံ ဧကေန သမထေန သမ္မတိ သမ္မုခါဝိနယေန။ (စူဠဝါပါဠိတော်၊ ၂၃၈) (ကင်္ခါအဋ္ဌကထာ၊၂၈၉၊ ၂၉၁။)

     တစ်ဦးက-ဓမ္မတည်း၊ တစ်ဦးက-အဓမ္မတည်း။ ဤသို့ ဝိနယ အဝိနယ တထာဂတ ဘာသိတ လပိတ အဘာသိတ အလပိတ၊ တထာဂတ အာစိဏ္ဏ,အနာစိဏ္ဏ၊ တထာဂတပညတ္တ, အပညတ္တ၊ အာပတ္တိ,အနာပတ္တိ၊ လဟုကအာပတ္တိ ဂရုကအာပတ္တိ၊ သာဝသေသအာပတ္တိ အနဝသေသအာပတ္တိ၊ ဒုဋ္ဌုလ္လာပတ္တိ အဒုဋ္ဌုလ္လာပတ္တိဟူသော စူဠဝါပါဠိ (၂၁၁၊ ၂) လာ ဘေဒကရဝတ္ထု (၁၈ ) ပါးဖြင့် ငြင်းခုံရာတွင် -

     ၁။ အဓိကရုဏ်းဖြစ်ရာ ကျောင်းတိုက်၌ပင် တိုက်ရှိရဟန်းတို့ စည်းဝေး၍ ပါဠိမုတ္တကဝိနိစ္ဆဖြင့် ငြိမ်းစေခြင်းတစ်ရပ်။

     ၂။ တပါးသောကျောင်းတိုက်၌ အဓိကရုဏ်းငြိမ်းစေခြင်းငှာ စွဲဆိုလျှောက်ထားပြောကြားလို၍ သွားကြစဉ် လမ်းခရီးအကြားမှာ အချင်းချင်း ပြောဆိုကျေနပ်၍ ငြိမ်းခြင်း၊ တပါးရဟန်းတို့ ရှုကြည့်စေ၍ ငြိမ်းခြင်းတစ်ရပ်။

     ၃။ ရည်မှန်းတိုင်းသွား၍ တပါးကျောင်းတိုက်ရောက်၍ ထို အဓိကရုဏ်းကို ထိုတိုက်တွင်းရှိ သံဃာအား အပ်နှင်းသဖြင့် ထိုတပါးတိုက် သံဃာကို ဆုံးဖြတ်စေ၍ ငြိမ်းခြင်းတစ်ရပ်။