သိမ်မျိုးစုံမဟာဋီကာ/နောက်ဖြစ်ကျမ်းတို့အဆို ခမတိကမ္မရုပ်
| ←၆၉။ ခမတိကတ္တုရုပ် လယ်တီဆရာတော်ဝိနိစ္ဆယ | သိမ်မျိုးစုံမဟာဋီကာကျမ်း by ၇ဝ။ နောက်ဖြစ်ကျမ်းတို့အဆို ခမတိကမ္မရုပ် |
၇၁။ ခမတိကတ္တုရုပ် ပါဠိတော်ကြီး→ |
ယခုအခါ ရှေးစကားရပ်တို့၌ ရှုပ်ထွေး ကျယ်ပွားအံ့စိုး၍ မထည့်မသွင်းပဲ ရှောင်လွှဲချန်လှပ်ခဲ့သော ယောဇနာ၊ ပါတိမောက္ခပဒတ္ထအနုဝဏ္ဏနာ၊ ပါတိမောက္ခလေခနယ၊ ပါတိမောက္ခဝိသောဓန စသော နောက်နောက်ဖြစ် ကျမ်းတို့၌ဖွင့်ဆိုအပ်သော စကားရပ်များကို စီစဉ်ပေါင်းစု၍ စိစစ်ရာဖြစ်သော နာနာဂန္တဝိစာရဏ အခန်းကို ပြဆိုပေအံ့။
အပ္ပဋိက္ကောသနာတိ န မေတံ ခမတိ၊ မာ ဧဝံ ကရောထာတိ အပ္ပဋိသေဓနာ။ (ပရိဝါအဋ္ဌကထာ၊ ၁၉၉။)
ဧတန္တိကမ္မံ၊ မေတိ မယှံ။ ခမူဓာတုပယောဂေ သမ္မဒါနတ္ထေသမ္ပဒါနဝစနံ။ အထ ဝါ မေတိ မယာ။ ကတွတ္ထေ ကရဏဝစနံ သာမိဝစနံ ဝါ။ ခမတီတိ ကတ္တု ရူပသဒိသံ ကမ္မရူပံ။ ရူပံဟိ
ကတ္တု ရူပ သဒိသံ ကမ္မရူပံ၊ "ခမတိ သံဃဿာ”တိ အာဒီသု ဝိယ။ ကမ္မရူပသဒိသံ ကတ္တု ရူပံ“ဥပါသကော သီလံ သမာဒိယတီ” တိ အာဒီသု ဝိယ။ ဧတ္ထ ကမ္မတ္ထေ ပဝတ္တော ယပစ္စယော လောပေါတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ (အဓိကရဏဘေဒ ပရိဝါ ယောဇနာ၊ ၅၉၉၊ ၆၀၀။)
အမှာကံ ပေတံ ခေမတိ။ (ပါရာဇိကဏ်ဘေဒါနုဝတ္တကသိက္ခာပုဒ် ပါဠိတော်)
အမှာကံ ဧတံ ခမုဓာတုယောဂတော ကတွတ္ထေ ဆဋ္ဌီဝစနံ။ အပိသဒ္ဒါ သမ္ဗိဏ္ဍနတ္ထော။ ခမတိ ဣဒံ ကမ္မတ္ထ ဝါစကံ အာချာတပဒံ အာယသ္မန္တာနံ အာယသ္မန္တေဟိပိ သံဃဘေဒေါ မာ ရုစ္စိတ္ထ မာ ရုစ္စိတဗ္ဗော။ မာယသ္မန္တနမ္ပိ သံဃဘေဒေါ ရုစ္စိတ္ထာတိ ပါဌေ အာယသ္မန္တာနန္တိ ပဒဿ အဝုတ္တကတွတ္ထ ဝါစကဘာဝေါ စ ရုစ္စိတ္ထာတိ
ပဒဿ ကမ္မတ္ထဝါစကဘာဝေါ စ သံဃဘေဒေါတိ ဝုတ္တကမ္မပဒေန ဝိညာယတိ။ (ပါတိမောက္ခပဒတ္ထအနုဝဏ္ဏနာပါဌ်)
ဧတန္တိ ကမ္မံ၊ အမှာကန္တိ အမှေဟိ ကတ္တုဘူတေဟိ။ ရုစဓာတုယောဂေ ဟိ ကတ္တရိ ဆဋ္ဌီ။ အာစရိယေဟိပိ တောသနတ္ထဝါစကာနံ ခမုဓာတုရုစဓာတူနံ ကမ္မဝါစကပစ္စယယောဂေ သတိယေဘုယျေန ကတွတ္ထေ ဆဋ္ဌီ ဘဝတိ။ တံ ယထာ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္ဓာမဿ ဥပသမ္ပဒါ။ ယဿ နက္ခမတိ သောဘာသေယျ။ မာယသ္မန္တာနမ္ပိ သံဃဘေဒေါ ရုစ္စိတ္ထ ထေရဿ ပတ္တော နရုစ္စတီတိ ဝုတ္တံ။ အပိသဒ္ဒါ သမ္ဗိဏ္ဍနတ္ထော။ ခမတီတိ ကမ္မရူပံ ခမုဓာတု ရုစနတ္ထဝါစကာ။ တေနာဟ ရုစ္စတီတိ။ တောသီယတီတိ အတ္ထော။ (ကင်္ခါယောဇနာ မဟာဋီကာ ဘေဒါနုဝတ္တကသိက္ခာပုဒ်။)
ခမ သဟနေ၊ ဒိဝါဒိ ပရဿပဒေ ကတ္တရိ ခမျတိ။ ခမ သဟနေ။ သွာဒိ။ အတ္တာပဒိကတ္တရိ၊ ခမတေ။ ကတ္တရိ ခမျတေ။ ဘာဝေ၊ ခမျတေ။ (ဓာတုရူပါဒါသသဒ္ဒါကျမ်း။)
ကဿ သာဒုံ န ရုစ္စတိ။ မာယသန္တာနမ္ပိ သံဃဘေဒေါ ရုစ္စိတ္ထ။ ခမတိ သံဃဿ၊ ဘတ္တမဿ နစ္ဆာဒေသီတိ ဆဋ္ဌိ သမ္ဗန္ဓဝစနိစ္ဆာယံ၊ န စေဝံ ဝိရောဓော သိယာ သဒိသရူပတ္တာ၊ ဧဝံဝိဒေသု စ သမ္ဗန္ဓဿ သဒ္ဓိကာနုမတတ္တာ။ (ဝုတ္တိ မောဂ္ဂလာန်၊ ၉၄။)
ဤမောဂ္ဂလာန်အလို-ဆဋ္ဌီကတ္တား ဝုတ္တပထမာကံ ပေးပြီးလျှင် ယင်းပြယုဂ်တို့၌ သက်သော ဆဋ္ဌီဝိဘတ်ကား စတုတ္ထီ,ဆဋ္ဌီရုပ်တို့မှာ တူသော ရုပ်ရှိသည်တကြောင်း၊ ယင်းပြယုဂ်တို့၌ ကြိယာနှင့်ကတ္တား အဖြစ်ဖြင့် စပ်အပ်သော ဆဋ္ဌီကတ္တားကို သဒ္ဒါကျမ်းဆရာတို့ ခွင့်ပြုအပ်သည် တကြောင်းများကြောင့် ကြိယာနှင့်ကတ္တားအဖြစ်ဖြင့် စပ်အပ်သော ဆဋ္ဌီကတ္တားကို ဆိုလိုသည် ရှိသော် အာဂုံပါဠိနှင့် ဆန့်ကျင်ခြင်းမဖြစ်-ဆိုလိုသတည်း။ ဤမောဂ္ဂလာန်၌၊ ဆဋ္ဌီကတ္တားကိုလည်း ခွင့်ပြုချက်နှင့်တကွ ကင်္ခါ ယောဇနာ၊ ပါတိမောက္ခအနုပဒတ္ထ ဝဏ္ဏနာ၊ ပရိဝါယောဇနာ၊ ဓာတုရူပါဒါသ ကျမ်းဆရာတို့အလိုအားဖြင့် ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဥပသမ္ပဒါ-စသည်၌ ယဿာယသ္မတောကား ဆဋ္ဌီကတ္တားတည်း။ ဥပသမ္ပဒါကား ဝုတ္တပထမာကံတည်း။ ခမတိကား ကမ္မရုပ်တည်းဟု ဆိုလိုသတည်း။