گجھی رمز
اک دن منہ ہنیرے ساں اٹھ تریا،
گھروں آسرا رکھ خدا تے میں ۔
ڈکو ڈولیاں دی لہر بحر اندر،
جا پہنچیا راوی دریا تے میں ۔
کدی ٹبھیاں ماریاں سوچ اندر،
کدی اڈدا رہا ہوا تے میں ۔
کھنڈے پنڈے خیالاں نوں کر کٹھا،
تر پھر جا بیٹھا اک جا تے میں ۔
تد ایہہ پھری وچار، 'اتار سارے،
ہندے بڑے مہبوب کرتار دے نے ۔
شکتی آتما دیوے پرماتما دی،
پھر کیوں دکھ تے ظلم سہاردے نے ؟
اینے وچ اک 'ریت' دی اڈّ ڈھیری،
میرے کول آ کے ڈیرہ لا بیٹھی ۔
سورج نکلیا اتری 'کرن' پہلی،
اودھر ریت دے زرے تے آ بیٹھی ۔
رشم 'پانی' دی بھڑک کے لہر وچوں،
اودھر کرن دے ساہمنے جا بیٹھی ۔
اودھر 'وا' رانی گلاں کرن بدلے،
برقع بلبلے دا منہ تے پا بیٹھی ۔
وکھو وکھرے ظلم دے صفے اتے،
شانتمئی تصویر وکھاؤن لگے،
میرے سامھنے آن کے تتّ چارے،
پنجویں گورو دا حالَ سناؤن لگے ۔
بولی 'ریت' کہ :-"میں ہاں اوہ مٹی،
ارجن جیؤ دی ٹہل کماؤن والی ۔
دبے کڈھ کے تپی سنتوکھ سر 'چوں،
گورو صاحب توں مکتی دواؤن والی ۔
بابے بڈھے دی ٹوکری وچّ پے کے،
خان جہاں دی مرض گواؤن والی ۔
آکھاں کس طرحاں جیبھ نہ آکھ سکے،
میں اوہ دیغ تے لوح نوں چاؤن والی ۔
پر جے حکم دی بدھی میں نہ ہندی،
تاں تے اپنے ہتھ وکھا دندی ۔
کھڈاں ہندیاں رنگ محلّ اچے،
سارے شہر دا تھیہ بنا دندی ۔"
سنکے 'تبکے' دے جگر وچّ لہر اٹھی،
کمب کمب کے ہونجھ وگا دتے ۔
کہن لگا، "میں امرت دے جہے سومے،
برکت گورو دی نال چلا دتے ۔
دکھ-بھنجنی اجے گواہ میری،
جتھے پنگلے سکھی بنا دتے ۔
کدی کوڑھیاں رڑھدیاں جاندیاں نوں،
ترن، تارن دے ولّ سکھا دتے ۔
کردا کی، میں کدی جے اک واری،
شانت-پنج دا مینوں فرمان ہندا ۔
میرے اک اک تبکیوں تسیں وینہدے،
جاری نوح دا پھیر طوفان ہندا ۔"
بولی وا، "میں گراں دی ٹہل اندر،
بڑے سکھاں دے ساس لنگھانودی ساں ۔
کدی پکھا سرھانے تے جھلدی ساں،
پیر چمّ کے کدی جگانودی ساں ۔
کسے غیر دی ہوئی ہوئی اکھ کیری،
سلہی خان وانگر جیکر پانودی ساں ۔
سنے گھوڑیاں اوہو جہے پاپیاں نوں،
سٹّ آوے دے وچّ جلانودی ساں ۔
ملدی آگیا کدے جے گورو جی دی،
ظلمی مار دیندی ساہ گھٹّ کے میں ۔
پھڑ کے پار سمندروں سٹّ دیندی،
رکھ ظلم دا جڑھاں توں پٹّ کے میں ۔
بولی 'کرن' پڑگولڑی گورو جی دی،-
"ہاں اوہ ناڑ جوالا پہاڑ دی میں ۔
ہے ساں جالدی تال میں ایرکھی دا،
آوے وچ ساں ویری نوں ساڑدی میں ۔
شانتمئی 'اتار دی ذرا جیکر،
بھجی اکھ رضا دی تاڑدی میں ۔
اوتھے چکھا گلزار بنائی ہیسی،
ایتھے سورگ ہر کولے 'چ واڑدی میں ۔
ایپر ایس تھاں رمز ایہہ نیارڑی سی،
جہنوں کھولھکے گورو نے دسنا سی :-
'شرف' سچ نوں کدی نہیں آنچ ہندی،
چڑھ کے لوح اتے کھڑ کھڑ ہسنا سی ۔"
(اوتھے=کہندے نے نمرود بادشاہ نے جدوں
ابراہیم پیغمبر نوں چکھا تے چڑھایا،
تاں اوہ چکھا قدرت نال اک نرالی
گلزار بن گئی سی ۔)
This work is now in the public domain in Pakistan because it originates from Pakistan and its term of copyright has expired. According to Pakistani copyright laws, all photographs enter the public domain fifty years after they were published, and all non-photographic works enter the public domain fifty years after the death of the creator.
Public domainPublic domainfalsefalse