ڪنڊڙيءَ وارن (روحل فقير ۽ مراد فقير) جو ڪلام/فقير روحل صوفي/06
| ←05 | ڪنڊڙيءَ وارن (روحل فقير ۽ مراد فقير) جو ڪلام (1964) by 06. سي حرفي |
07→ |
الف الله ڪر ياد سدا، نت وحدت وچ گذارين،
جيوڻ دي هن چار ڏهاڙڳ، خام خيال نه گهارين،
ايهه دنيا ڌُوتـِـي سڀ جڳ موهيا، چيت چيلن مت هارين،
”روحل“ راهه فقيري دڳ وچ، غفلت مـَـنؤن وسارين.
بي بديان تون ڪرين سدائين، فرصت ڪرين نه ڪائي،
مين وچ لـَـلُ نه ليکڻ ڪوئي، نڪا ڪران ڪمائي،
تيڏي راڄ ڦـِـران البيلي، وتان ٻانهن لوڏائي،
”روحل“ راز خصم دا جنهن تي، جڳ سهاڳڻ سائي.
تي تن گهول گهتين دلبر تؤن، سينا مول نه ٽنگين،
جام شراب رندان دڳ هٿؤن، پريم پيالا منگين،
ڇٽي جند جواب سوالون، ٽـُـٽـڳ جهيڙڳ جنگين،
”روحل“ راهه رباني دي وچ، ڏينديان سر نه سنگين.
ثي ثابت ڪر انتر يامي، جي تون عاشق ٿيوين،
شوق شراب رندان دي مجلس، پلپل دڳ وچ پيوين،
لهي هول حساب حشر دا، ڦير مـُـوا وَل جيوين،
”روحل“ رات ڀرم دي ڀـَـڄــڳ، نيهي نانءُ سڏيوين.
جيم جهان دنيا دا طالب، ڇوڙ تنهين دي ياري،
حرص، هوا، تڪبر ڪون، تڪ مارين ڪيبر ڪاري،
جنهان عشق الله چايا، تنهان تيڏي تاري،
”روحل“ ٿي قربان تنهان تؤن، جنهان ممتا ماري.
حي حضور هميشه هر دم، ڀـُـلـڳ پـَـرڳ ڍونڍيندڳ،
ڪامل مرشد ٻاجهون اَنڌي، ناحق سڏ ڪريندڳ،
وچ اَنڌارڳ بنا روشنائي، ناحق هٿ مريندڳ،
”روحل“ خصم جنهاندا جهولي، سـُـکي ســڳ ئي جاليندڳ.
خي خالق دا خيال جنهان ڪون، مـِـٺي لڳــڳ نه مايا،
سـڳ عاشق وحدت وچ وَرُوندڳ، وسري سندر ڪايا،
جي وت نينهن نماڻــڳ ڪيتـڳ، رات ڳـَـئي دن پايا،
”روحل“ رتن امولڪ مـِـليا، ڀاڳ پراپت پايا.
دال دمامان دل دڳ اندر، نر ڀئي[1]چوٽ چـَـلاوين،
پنج مواسي ڪايا دڳ وچ، محڪم مار هٽاوين،
هو ڪا ڦير حقاني والا، نـَـنگري سک وَساوين،
پيڇـي ”روحل“ در دوستان دڳ، درسن بـِـکيا پاوين.
ذال ذرا ڪـُـڇ تو بن ناهين، جهر جهنگ تيڏيان جهوڪان،
هڪنان دڳ گهر حلوڳ سيرڳ، هڪنان دڳ گهر سو ڪ ان،
سڀ گهٽ دڳ وچ تونهين وسدا، سڀ مين تيڏيان نوڪان،
”روحل“ ڪون تون آپ پـِـلاوين، پريم پيالا موڪان.
ري رانجهن دي سڪ جنهان ڪون، هر دم رهـڳ هميشان،
سهڻي سيج نه ڀاوڳ تنهان ڪون، ڪيتــڳ پريم پريشان،
سـڳ عاشق صادق نـَـرڀؤ نيهي، هٽڪــڳ رهن نه خويشان،
”روحل“ در دلبر دي بـِـکيا، پايا خير درويشان.
زي زاري وچ رهين هميشه، توڙڳ ملـڳ دلاسا،
ايهه جڳ بازيگر دي بازي، رکين نا ڀرواسا،
ڏاڍي نال شراڪت ڪيهـِـي، کـِـن تولا، کن ماسا،
”روحل“ ٿيءُ رضا تــڳ راضي، پائين سـُـک سواسا.
سين سڄڻ دا صحيح سڃاڻي، ڪـَـپيري وچ پيرا،
لؤن لؤن دڳ وچ جهوڪ جنهين دي، دل دڳ اندر ديرا،
سر سرواهه ڪرين چا صدقي، ڪيا لاڳـــڳ هــُـڻ تيرا،
”روحل“ رات ڀرم دا ڀـَـڄي، مـِـٽيا سڀ انڌيرا.
شين شتاب عمر وهاڻي، پيڇـڳ ڪيا ڪريسين،
جوڀن دڳ وچ ڪنڌ نه پايو، ڀـُـلي هٿ مليسين،
نال سهيليان آتڻ دڳ وچ، ڪيها منهن گهـِـن ويسين،
”روحل“ خصم جنهين دي جهولي، سک سائي جهليسين.
صاد صبوري ڪر دل کوجين، جت سجن دا واسا،
ڏڳ سر بار برهه دا چائين، مـُـول نه موڙين پاسا،
چندن ورکا[2] کليا وچ ويڙهـڳ، ڪنهن ڪوت ڦرين اُداسا،
”روحل“ رتن امولڪ مليا، پايا نيهن نواسا.
ضاد ضرورت مليا لوڙين، ڪوڙي ڄاڻ نه ڄول،
ڪايا ڪوٺي ڪلف[3] ڪفر دا، عشق ڪـُـنجي گهر کول،
لؤن لؤن دڳ وچ جهوڪ جنهين دي، ڏڳ پٽڪـڳ گهر کول،
”روحل“ روح رتن هي تيڏا، گيان ڪـُـنڍي گهت تول.
طي طالب مطلوب ملڻ دا، ڪر گهن ساجهر سعيا،
دل تيڏي وچ دلبر وسندا، مرشد راهه بتايا،
جنهن دڳ درد ديوانــڳ ڪيتــڳ، سوشہ الله ملايا،
”روحل“ روز ازل دا لکيا، چندر جهولي وچ پايا.
ظي ظاهر باطن سڀ سائين، بيشڪ شرڪ نه آڻين،
رک يقين ارادا سچا، جي ڄاڻين سـُـک ماڻين،
ڪـُـوڙڳ هرگز جاءِ نه لهسين، سـَـچيان سائين ساڻين،
”روحل“ راهه الک دا اوکا، گيان عينڪ گهت ڄاڻين.
عين عنايت ڪيتي ساقي، ڏتس پريم پيالا،
پيوڻ نال شراب طهورا، اندر ٿيا اُجيالا،
لؤن لؤن دي وچ ٿي خوشحالي، مٽيا ڏک ڪشالا،
”روحل“ رنگ رباني رَتا، سدا مـَـگن متوالا.
غين ڪڍين چا غير وچون، تان اُهو عين سڏيوين،
ڪايا نقطي سڀ جڳ موهيا، ويک مطيع نه ٿيوين،
اَمر پيالا مرشد والا، سر ڳهڻـــڳ رک پيوين،
”روحل“ وچ رندان دي مجلس، عاشق نانءُ سڏيوين.
في فڪر ڇوڙيا جنهان، ســڳ ئي فقير سڏيون،
هر دم رنگ رباني رتــڳ، دُکي مـُـول نه ٿيون،
نت نيهي ميخاني دڳ وچ، آمر پيالا پيون،
”روحل“ رنگ تـِـنهان دا ڳـُـوڙها، ”مـُـوتـُـوا“ ٿي ڦـِـر جيوَن.
قاف قيوما ڪرم ڪـُـننده، اسان تيڏڳ تارڳ،
عقل فڪر دي چوپڙ رچيا، توپاسا جڳ سارڳ،
حڪم رضائين تيڏيان چـَـلن، رعيت ڪون ويچارڳ؟
”روحل“ بازي تنهان جـِـيتـِـي، ڄاڻ سمجهه جنهان هارڳ.
گاف گيان جنهان دڳ اندر، اُڀريا سورج سارا،
ڀـِـني رات ڀرم دي تنهان، مٽيا سڀ انڌارا،
چوڏهين طبقين ٿي روشنائي، کليا گـُـل هزارا،
”روحل“ تــڳ رب راضي ٿيا، پايا نينهن نظارا.
لام لگن دل اندر لڳي، ڏٺي صورت ساري،
پريم پيالا مرشد ڏتا، چڙهي عشق خماري،
جنهن دي سڪ سوئي شهه پايا، من دي ممتا ماري،
مليا دوست مـِـٽـِـي دلگيري، ”روحل“ مـِـلڪ تمهاري.
ميم محمد پيدا ڪيتو، ڪارڻ روپ ظهورا،
ذاتي روح تنهين وچ گهتيو، وائي انحد تورا.
گگن منڊل وچ ٻيٺي چوکي، چڪي شراب طهورا،
”روحل“ پـُـر ڪر پيءُ پيالا، مرشد مليا پورا.
نون نيا هو رنگ تنهان، جــڳ عشق الله دڳ رَتي،
ڪنون شراب حقيقي، پي پيالي منگهه مـَــتـڳ،
مليا دوست لٿي دلگيري، ڪون وڇوڙي گـَـهتـڳ،
”روحل“ جنهن تـڳ نوشهه راضي، سا ڪيون چرخا ڪـَـتــڳ.
واو وصال وڇوڙڳ دا هـُـڻ، دوکا مول نه آڻـِـي،
چوڏهين طبقين هـِـڪو سورج، سڀ گـَـهٽ جوت سماڻـِـي،
جيوين جـَـل ۾ ڦـِـري البيلي، جـِـت ديکي تـِـت پاڻـِـي،
”روحل“ رمز رندا دي مشڪل، ڪنهن هڪ ورلي ڄاڻـِـي.
هي همراز هميشه دلبر، پريم لڌا وچ پيرا،
عشق چراغ ڪيتي روشنائي، مٽيا سڀ انڌيرا،
لنئون لنئون دڳ وچ ٿي خوشحالي، مليا محرم ميرا،
”روحل“ ريجهه رهيا رنگ تيڏي، ڪرڳ عبادت ڪـِـيرا.
لام لقاءُ ڏيکڻ دڳ طالب، هر دم رهن حضوري،
هڪ پل پاسي مـُـول نه ٿيوَن، پريت جنها دي پوري،
مـِـٽيا درد لٿي دلگيري، پائي سانت صبوري،
”روحل“ ٿي قربان تنهان تؤن، جي نـُـور مليا وچ نـُـوري.
الف اول آخر سوئي، ذاتي ذڪر فقيران،
در دلبر دڳ آپ ڪـُـهاون، بنا ڪاتي تڪبيران،
سر دڳ سودڳ عشق ڳڌوني، اِهو پرچا پيران،
”روحل“ رُوءِ تنهادي ڏٺيان، تـَـن طاقت من ڌيران.
ي ياري ڪر عشق ڏتوئي، ڪيتا عين ڪرامت،
ويکون شاهه ڦرون متوالي، لٿي من ملامت،
اَنڌڳ ڪون ول اکيان ٿيان، مليا ايمان سلامت،
”روحل“ ڪون هـُـڻ مٺا لڳيا، تيرا نانءُ نعمت.
سي حرفي
الف الله دڳ نالـڳ ٻاجهون، ڪوڙي اور ڪمائي،
دنيا ڌوتي سڀ جڳ موهيا، تيڪون سمجهه نه آئي،
نال رزالي لاتئه ياري، ڌاريئه ڄاڻ نه ڪائي،
جنهن اِهين رن ڪنون منهن موڙيا، ”روحل“ راهه حقيقي پائي.
بي بازي واه بڻائي صاحب، طالب طلسم والي،
ڪوئي سمجهـڳ پـُـرش حقيقت، ساري اُلٽي چالي،
حال حقيقت حاصل ڪر گهن، جهوٺي قيل مقالي،
سر دڳ سودڳ ٻاجهون ”روحل“ ، لڳدي مشڪل لالي.
تي تات طلب رک هر دم دل ۾، طالب دلبر والي،
باطن هويا برحال جنهيندا، ڄاڻـــڳ نه اٽڪل ظاهر والي،
هر رنگ دڳ وچ ويکــڳ ظاهر، قدرت قادر والي،
راز حقيقي ويکين ”روحل“ ، کولين کـِـڙڪي اندر والي.
ثي ثابت ٻولي دلبر والي، باقي ڪوڙ ڪهاڻي،
هرجا وسدا حسن حقيقي، ڄاڻ اِهوئي ڄاڻـِـي،
رمز حقيقت والي ظاهر، هـِـڪو ڦوٽا پاڻي،
حال اِهو جـڳ پاوين ”روحل“ ، منزل اعليٰ ماڻي.
جيم جڏهانڪر سر تــڳ چايم، بار محبت والا،
حال عجائب سر تــڳ آيا، هر دم حيرت والا،
هرجا راڳ رُبوبي ڳاوڳ، مطرب وحدت والا،
سڀ دي همت ناهـِـين ”روحل“ ، ڄاڻــڳ همت والا.
حي حقيقت حق دي هرجا، ڪڏان جلال تـڳ ڪڏان جمال هويا،
هر رنگ دڳ وچ وسدا اُوهي، گرچ بيچون بيمثال هويا،
اُهندا درجا آکان ڪهڙا، جو حال حقيقت نال هويا،
محنت واليان نون آسان، ”روحل“ ، جنهن ڪيتا اُونهال هويا.
خي خـُـمر حقيقت پـِـي ڪــڳ طالب، خيال خودي دا کاوين،
بار برهه دا سر تــڳ چاوين، غير نه اندر لاوين،
”الانسان سري واَناسـِـره“ گيت محبت ڳاوين،
سر دا سودا ڪر ڪــڳ ”روحل“ ، وچ ميدان معرفت جاوين.
دال دمامـڳ دردان والــڳ، سر عشاقان وڄدڳ،
سـُـولي اُتي مشڪن چڙهندڳ، ساجن ڏيک نه رَڄدڳ،
وير وروڌ نه ڄاڻن هرگز، صاحب صـُـولت سـَـڄدڳ،
”روحل“ ڏيک بديان تون ظاهر، قرب والي اُو ڪـَـڄدي.
ذال ذڪر فڪر دڳ نال رهين، ايهه دنيا ڌوتي ڄاڻين،
جڳ نون جـُـوٺي رول گهتيندڳ، وحدت ويسهه آڻـِـين،
هر گهٽ جلوا دلبر والا، جي تون جوت پـَـڇاڻـِـين،
”روحل“ راهه حقيقت پاڪــڳ، رتبه اعليٰ ماڻـِـين.
ري رمز رُبوبي ڄاڻڻ والــڳ، ذڪر ڪماون ذاتي،
دم دم ويکن دلبر سيتــڳ، پاڪــڳ اندر جهاتي،
ڇـُـٽ ڳـَـئي مام مجازي ساري، رهي نا صفت صفاتي،
”روحل“ ڏونهين رُتبــڳ اُهندڳ، ڇا نفي ڇا اثباتي.
زي زباني ڪلمان پڙهدڳ، مول نه معنيٰ ڄاڻن،
جنهان ڪلمان دل دا پڙهيا، سيج سـُـکان دي ماڻن،
”لا يـُـحتاج“ گذارن هر دم، وائي اور نه واڻن،
وحدت دڳ وڻجاري بڻڪـــڳ، ”روحل“ سر سڃاڻن.
سين سڃاڻن سر سڄڻ دا، اوکا بار اُٺاوڻ،
وحدت والي وادي اندر، مشڪل پيرا پاوڻ،
سردا سودا ڪر گهن اول، پيڇي راهه پـُـڇاوڻ،
”روحل“ سب دي حاجت ناهـِـين، ڪيميا قلب ڪماوڻ.
ش شهه رڳ ڪنون ڀي ڪولون وسندا، دوئـِـي گهتيندڳ دُورِي،
سـِـيس نواڪـڳ اندر ويکين، ظاهر پريمي پـُـوري،
هر گهٽ دڳ وچ رنگ اُنهيندا، نارِي هـڳ يا نـُـوري،
”روحل“ جيوَن ساکي ٻاجهون، حق دي ڳال اُڌورِي.
ص صاحب دي ياد ڪرين، ايهه ساهه اُتـڳ ويساهه نهين،
محبت والي راهه ڪنون ٻي، روشن ڪوئي راهه نهين،
بار ملامت سر تـڳ چاوين، لوڪ رُسـڳ پرواهه نهين،
”روحل“ دامن عشق دا پڪڙين، اُس جيها شهنشاهه نهين.
ض ضرورت تيڪون ڪهڙي، ٻئٺا ڪـُـوڙ ڪماوين،
نال بـُـران دڳ صحبت تيڏي، انگ ڀڀوت لڳاوين،
اَمل حياتي قدر نه ڄاڻين، ناحق ويلَ وڃاوين،
”روحل“ نانءُ الله دڳ ٻاجهون، ڪوئي خير نه پاوين.
طي طالب ترڪ ڪرين جي، طمعي تال تمامي،
هفت ولايت تيڏڳ خادم، بڻجن صاف سلامي،
تون صاحب دا، صاحب تيڏا، رمز نه ڄاڻي عامي،
”روحل“ موت نه مارڳ تيڪون، جي هوئين عرش مقامي.
ظي ظهورا ظاهر هر جا، قدسي ذات دا سارا،
موجا موج تلاطم اندر، پريم گنگا دي ڌارا،
ڪرگهن حاصل حال حقيقت، ول عمر نه آسي يارا،
”روحل“ اکيان کول تـڳ ويکين، ڪٿـڳ سڪندر، دارا.
عين عجائب رمز رباني، حال حقيقت والا،
جنهن ڄاتا ڄاڻ محبت دا، مـَـگن ڦـِـڙن متوالا،
عشق خمار دي وچ گهاري، ڪيا گرمي تــڳ ڪيا پالا،
”روحل“ گـُـم اگم مين هويا، وسر ڳـَـئــڳ ڪشٽ ڪشالا.
غين غنا دڳ صاحب صوفي، نظر تنهان دي عين عنايت،
ڪيفي ڪيميا قلب ڪماون، هر دم چاهن عشق سلامت،
پي طهورا آبحياتي، ماڻن نيهي نينهن نهايت،
هر حالت دڳ وچ رهندڳ راضي، شامت اَڳ يا راحت.
في فـُـقر ڪنون سڀ حاصل هووڳ، بـي معنيٰ ايهه دلگيري،
دنيا اُتـڳ دين گنوائين، ڪـُـوڙي شيخي پيري،
ساڌ سڏاڪـڳ مايا ميڙين، ڪشف ڪرامت ميري،
”روحل“ راهه حقيقت هٿ ڪر، باقي ڄاڻ زهيري.
ڪاف ڪتابين پڙهه ڪــڳ خود ڪون، سمجهين عالم دانا،
ڪنز قدوري ڪافيه آسان، مشڪل محبت معنيٰ،
علم عقل ڪنون جو وَڌ ڳـَـئي طالب، اُو فرد فريد فرزانا،
”روحل“ رمز محبت والي، سچ ڪو ڄاڻـــڳ مرد يگانا.
قاف قدر فـُـقر دا ڄاڻـــڳ اوئي، جو رمز رندي دا حاصل،
موهه ڪنون جو پاسي هويا، پـُـرس اُهوئي ڪامل،
ڪامـِـي ڪـُـٻـُـڌِي اوديا اندر، رهندا هر دم شامل،
”روحل“ ساڌ سنگت دڳ ٻاجهون، مـُـڪتي من دي مشڪل.
لام لنؤن لنؤن دڳ وچ جهوڪ جنهان دي، آون ياد سدائي،
ظاهر باطن ذڪر تنهان دا، اور نه وڻدي وائي،
”فـَـاذڪـُـرونـِـي اَذڪـُـر ڪـُـم“ دي، مرشد بات بتائي،
”روحل“ مـِـليا يار يگانا، انگ انگ راحت پائي.
ميم موج محمدي اندر پاتم، سارا سـِـر اِلاهي،
رحمت عالم بڻ ڪــڳ آيا، ڏيندا جڳ گواهي،
عرشون منزل بالا تنهن دي، جـِـت اور نه پهت راهي،
”روحل“ اشرف عالم اندر، بيشڪ ميڏا ماهي.
نون نوبت وڄدي عشقان والي، پير اُٿانهين ڪو پاوڳ،
بار برهه دا اوکا ڏاڍا، سر ڏڳ ڪــڳ سورهيه چاوڳ،
موهه اَهڪنار ڪنون ڪر پاسا، ڪام ڪروڌ ڪون ڍاوڳ،
”روحل“ مرڻا اڳـــــڳ جوئي مـَـردڳ، ول موت نه انهان نون آوڳ.
واو ويکين جنسار حقيقت والا، ماهي هرجا حاضر،
گگن منڊل دي گردش اندر، نقش اُنهيندا ظاهر،
گـُـل ڦـُـل جوت جمال دڳ شيدا، ذڪر ذاتي وچ ذاڪر،
”روحل“ شڪ نه آڻين ڪوئي، اِهو اندر ٻاهر.
هي هدايت حق دي ٻاجهون، جوڙ نه ڪوئي جوڙين،
چوراسي لک پڃري دا، سنسا سارا ٽوڙين،
نرمل نـُـوري طوطي دا، حال حقيقت ووڙين،
”روحل“ رمز رباني ٻاجهون، اور طريقا ڇوڙين.
لام لنؤن لنؤن دڳ وچ لات لطيفي، اور نه ڪوئي ٻولـِـي،
پريم ساگر دِي چڙهدِي لهدِي، رهندي هر دم ڇولـِـي،
رتن املوڪ مـِـل ڳـِـيا مينون، ڀـَـر ڳـَـئي خالي جهولـِـي،
”روحل“ آنند هويا حاصل، پريم دي لڳ ڳئي هولـِـي.
يي يقين دي منزل ڄاڻين، عشق حقيقت، عشق طريقت،
عشق بنا اِيهه عمر اَجائي، عشق هـِـي عالم، عشق هي دولت،
ڄاڻ اِهين ڪنون منهن نا موڙين، عشق هي مذهب، عشق هي مـِـلت،
”روحل“ قول اِهو نا فاسد، عشق عبادت، عشق هـِـي طاعت.