مەم و زین/22

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
مەم و زین  (1692)  by ئەحمەدی خانی
22. شفابەخشیا تەبیبەئێ ل دەردێ عەلیلان شەفەقەت و مەرحەمەتا میر ل حالێ زەلیلان
خوەش وەقتە ژ بۆ عەلیلێ موشتاق خاسما کو ژ بۆ قەبیلێ عوششاق
دەرمانەکی سححەت و شفایێ مزگین و بەشارەتا وەفایێ
ناگەهـ بگەهیتە وان ژ دەردان ئازادە بکەت ئەوان ژ دەردان
ئەو دایە ژ ڕەنگ ئەرستەتالیس سەر تا ب قەدەم لباسێ تەلبیس
دیسان کەتی سوورەتێ تەبیبان حازر خوە گهاندە نک حەبیبان
ئەو مو ژدە وەکی مە گۆتی گۆتن ئەو سۆتی وەکی نە سۆتی سۆتن
ئەمما ب وی ئاگری وە گەش بوون تە دگۆ قە نەخوەش نەبوون دخوەش بوون
گۆیا کو ئەوان ژ دەست فەلاتوون خوارن ب یەقین دەوا و مەعجوون
ڕابوونەڤە چوونە نک هەڤالان چەندەک ژ مەحارم و رەوالان
ئاگاهـ کرن ژ ماجەرایی ڕابوون ب تەعەسسوب و تەبایی
گاڤا کو ئەوان بهیست مزگین هایدان ب تەبایی خەلق و خوازگین
هندەک عولەما وهن د عادل هندەک ئومەرا وهن د جاهل
ڕابوونەڤە جوملە چوونە نک میر ئەڤ ڕەنگە کرن قەزییەتەقریر
کەی والیێ مولک و مال و دەولەت وەی حامیێ داد و دین و دەولەت
تو سایەئێ لوتفێ کردگاری ئیرۆ ل مە شاهـ و خوندکاری
شاهی نەزەرا تە کیمیایە ماهی ئەسەرا تە پوڕ زیایە
هەرچی تە ڤەخوەند ئەو عەزیزە هەرچی تە نەخوەندبی تەمیزە
هەرچی تە کرە چراغ و گەش کر گەر حالێ خەرابە ژی تە خوەش کر
تاجدین ئەگەر چ میرزایە نسبەت ب تە بەندەیە گەدایە
هاتن کو بکن ژ دل دوعایێ في الجمله دکن ژ تە رەجایێ
تاجدین ستیێ ژ تە دخوازت ئەو قۆل ب چراغیێ دنازت
ئەو بەندەیە وی بگێڕە ئازاد زیبەندەیە وی بدێرە داماد
میر گۆ کو هەچی وە دیتی لائق ئەلبەتتە ژ بۆ مە ڕایە فائق
هەرچی کو وەکیلە بێت و ڕوونت مەولا کیە خوتبەئێ بخوونت؟
عەقدا ستیێ مە کر ل تاجدین ئیجابە ئەڤە قەبوولە ئامین
فی الحالی چەکۆ بەزی و پێ میر تەقبیل کر و قەبوول تەقریر
مەجمووعێ مەلا و شەیخ و میران ئاغا و ئەکابر و فەقیران
ڤێکڕا ب دەڤێ خوە وان سەنا کر تێکدا ب دلێ خوە وان دوعا کر
میر گۆ: بقوتن دەف و رەبابان بینن هەمی شەربەت و شەرابان
دا بەزمەکە شادمانە دانین ئیرۆهە کو سوبحە ئەم نەزانین
دێ شوبهەتی ڤی دەمی د خوەش بن یا دێ بمرن وە یا نەخوەش بن
حوبلانە لەیالی ئەی مەوالی کانێ چ دزێن علی التوالی
ئەڤ شیوەن و شاهی تەوئەمانن ئەڤ چەرخ و فەلەک د بێ ئەمانن
گەهـ نوور نومانە گاهـ موزلەم گەهـ سۆر نومانە گاهـ مەئتەم
گاڤا کو دبینی وەقتێ عشرەت دا فەوت نەکی زەمانێ فورسەت
لەورا کو زەمان مسالێ شیرە نابێژتن: ئەڤ مەلایە میرە؟!
ئیرۆهە ژ بۆ رزایێ تاجدین من ژی ژ خوە عەد بکن ب خوازگین
ئەڤ چەند زەمانە ئەو غولامە دائم د غولامیێ تەمامە
ئەو هندە د خدمەتا م دا بوو عومرێ وی د بەر م دا فەنا بوو
شەرتەد شەریعەتێ وەفایێ ئەم ژی ژ وی ڕا بخۆن جەفایێ
ئیرۆهە ب خدمەتا وی ڕابین بالذات د خدمەتا وی دابین
مێرێ وهە کێ بتن کو جانی شاباش نەدەتێ ب شادمانی
گەر من هەبتن هەزار و یەک سەر وان جوملە د ڕۆ ژەکێ ب دەفتەر
گەر ئەز نەکرم فدا ب جارەک میرینی ل من نەبت موبارەک
تاجدین کو د خدمەتا ئەمیر بوو چەشنا وی د دەست و چەشنەگیر بوو
القصه ب شەوکەتا خوە ئەو میر ڕابوو ب خوە بوویە چاشنی گیر
کێشا وی ب مەجلسا خوە خوانەک گۆیا کرە فەرشێ ئاسمانەک
قورسێ مەهـ و مهرێ ئاسمانی ئینان تە دگۆ ب جایێ نانی
ئەڤ لەنگەریێ د زیڤ و زێڕین شوبهەت فەلەکێ د ژۆر و ژێرین
هەر سەحنێ مەزن مسالێ بورجەک سەرپۆش ل سەر ژ ڕەنگێ دورجەک
هەر تەبسی و کاسەئێ د فەغفوور یەک ئەختەرێ پوڕ زیاء و پوڕ نوور
جەدی و حەمەلێ د ئاسمانی بوریان و کەباب میهمانی
هەر کاسە و تەبسیەک یەک ئەنبار سەرشار شەبیهی نەفسسێ ئەممار
ئەنواعێ تەعامێ چورب و شێرین ئەلوانێ غزاء و نوقلێ ڕەنگین
ڤان مەشرەبە وو ئەیاغێ چینی دەوران دکرن ب نازەنینی
سەییارە سفەت بگەشت و سەیران هەرچی کو ددی دمائی حەیران
نارەنج و تورنج و نار و لیموو نەوباوەئێ شاخسار مینوو
فانیز و نەبات و قەند و شەککەر ماوەرد و زوباد و مسک و عەنبەر
هندان دکرن مەعیدە غازە هندان دکرن دماغ تازە
مەجمەر گەڕیان ب عوود و عەنبەر بوون جوملە مەشامێ جان موعەتتەر
راموشکەر و خوەش نەوا و خوەش دەنگ شایەستە و خوەش قوماشێ خوەش ڕەنگ
هەڤدەنگ هنەک ب سەوتێ سازان هەمڕەنگ هنەک ب فەخر و نازان
موغنی و کەمانجە عوود و تەنبوور چەنگ و دەف و زوورنا و سەنتوور
عوششاق و نەوا عراقی و ئەوج ڤێکڕا دکرن ب ڕاستیێ زەوج
ئاوازە و شوعبە و مەقامات بێ پەردە ب موعجز و کەرامات
زاهر کو دبوون ژ نایێ گەردان غارەتکرن عەقل و دین و ئیمان
ساقی شەوشین ب ئابێ ئەنگوور موترب هەرشین ب سەیتێ سەنتوور
قەووال و موغەننی و غەزەل خوان مەخموورێ سیاهـ و مەست و سەکران
القصه ل رەغمێ سەبعێ شەدداد دانین ب وی رەسمی عورس بنیاد
خەتتاتێ فەلەک ژ دەست قەلەم کەت جەللاد دکر کو وی قەلەم کەت
ناهید ب عەردی دا ددا چەنگ مەهـ چوو ڤەشری د بورجێ خەرچەنگ
کەیوان د دەلوێ دا نهان بوو بەرجیس د حووتی بێ نشان بوو
دونیا هەمی بوویە عەیش و عشرەت زالا فەلەکێ ژ کەرب و حەسرەت
چو ژ دەست نە دهات و مایە عاجز ناچارە عەجووزە بوویە کادز
شەیخووخەئێ چەرخێ ڕەنگ سەماوی رەهوار سەماع کر رەهاوی
عالەم هەمی بوویە عشرەت ئاباد شەهری و بەدەوی عەبید و ئازاد
موستەغرقێ نعمەت و تەرەب بوون موستەجمعێ شاهی و لەعەب بوون
ڕابووڤە کو خان ژ بەر خەواسان ساقی گەڕیان ب جام و کاسان
میر خوەندنە پێش مەمۆ و تاجدین گۆ: خەرج ل من مەمۆ تو شوشبین
ئەو هەردو کرن تەمام مەلبووس ڕابوون ب ئەدەب ئەتەک کرن بووس
رڕوونشتن و پێکڤە وان ڤەخوارن ئەو ڕۆ ژ ب یەک ڤە رابوارن